Σουδανοί αιτούντες άσυλο στο Ισραήλ απελαύνονται με έγγραφα που αλλάζουν την εθνικότητά τους, γεγονός που επιτρέπει να απομακρύνονται από την χώρα ή να φυλακίζονται.
Πρόσφατα εκδόθηκαν έγγραφα, που αναφέρουν ως χώρα προέλευσής τους το Νότιο Σουδάν, παρόλο που έχουν διαβατήρια, τα οποία δείχνουν ότι γεννήθηκαν σε περιοχές που παραμένουν στο Σουδάν.
Τέσσερις μετανάστες από τη Δημοκρατία του Σουδάν έχουν ήδη απελαθεί από το Ισραήλ στο Νότιο Σουδάν, μια εντελώς διαφορετική χώρα, που ιδρύθηκε πέρυσι. Ωστόσο, οι αρχές της Νοτίου Σουδάν αρνήθηκαν να τους δεχτούν στα σύνορα και στάλθηκαν πίσω στο Τελ Αβίβ.
Οι μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ) εκτιμούν ότι τουλάχιστον 100 επιπλέον αιτούντες άσυλο από το Σουδάν στο Ισραήλ, μπορεί να έχουν εκδοθεί με λάθος εθνικότητα τους τελευταίους τρεις μήνες, και εκφράζουν φόβους ότι μπορεί να υπάρξουν ακόμη περισσότερες τέτοιες περιπτώσεις.
Το Νότιο Σουδάν άρχισε να λειτουργεί ως κράτος μόλις τον Ιούλιο του 2011 μετά από 21 χρόνια εμφυλίου πολέμου. Έντονες εχθροπραξίες παραμένουν μεταξύ της νεοσύστατης χώρας και της Δημοκρατίας του Σουδάν με συγκρούσεις να ξεσπούν τακτικά, ιδίως στην περιοχή των συνόρων τους.
Το Ισραήλ δεν είναι σε θέση να απελάσει τους ανθρώπους στο Σουδάν, δεδομένου ότι δεν έχει συνάψει συμφωνία επαναπατρισμού με το Χαρτούμ. Όμως μια πρόσφατη διαταγή απέλασης επιτρέπει να απελάσει τους μετανάστες προς το νεότερο γείτονα της χώρας, το Νότιο Σουδάν.
Οι ΜΚΟ βασίζονται σε έκθεση του Ισραήλ, που αναφέρει ότι στους ανθρώπους που έχουν έρθει από τα όρη Νούμπα του Σουδάν έχουν εκδοθεί προσωρινές βίζες στις οποίες έχουν καταγραφεί από το ισραηλινό υπουργείο Εσωτερικών, ως προερχόμενοι από το Νότιο Σουδάν, γεγονός που διευκολύνει το Ισραήλ να τους απομακρύνει από την χώρα. Στους αιτούντες άσυλο από το Νότιο Σουδάν, που δεν αντιμετωπίζουν ποινή φυλάκισης, ζητήθηκε να εγκαταλείψουν οικειοθελώς το Ισραήλ.
Ο Thomas Abdallah Tutu, ετών 32, ο οποίος ζει στο Arad, στα νότια του Ισραήλ, είναι μια τέτοια περίπτωση. Είναι από τα όρη Νούμπα στο Σουδάν και έφτασε στο Ισραήλ το 2007. Ο κ. Tutu είχε πρόσφατα ανανεώσει τα χαρτιά του και του δόθηκε μια προσωρινή βίζα για το Ισραήλ, η οποία όμως όριζε ως χώρα προέλευσής του το Νότιο Σουδάν.
Τώρα φοβάται ότι θα χάσει τη δουλειά του ως μάνατζερ ξενοδοχείου, και θα μπορούσε να φυλακιστεί και να εκδοθεί στο Νότιο Σουδάν. Η προοπτική της μετάβασης στο Νότιο Σουδάν, το οποίο ακόμη και πριν από την απόσχιση ήταν σε σύγκρουση με το Σουδάν, είναι ανησυχητική για τους μετανάστες. «Είναι μια άσχημη κατάσταση στο Νότιο Σουδάν», είπε ο κ. Τούτου στο Γραφείο Ερευνητικής Δημοσιογραφίας σε ένα τηλεφώνημα. “Δεν υπάρχει τίποτα εκεί και κανείς δεν έχει οικογένεια, σπίτια ή χρήματα. Φοβούνται να πάνε, και βρίσκονται σε πανικό”, είπε. “Αν πάω εκεί είμαι σίγουρος ότι κάτι κακό θα μου συμβεί.”
Το Αφρικανικό Κέντρο Ανάπτυξης Προσφύγων, μια ΜΚΟ με έδρα το Τελ Αβίβ, το οποίο συνεργάζεται με τους αφρικανούς μετανάστες, έχει δει γύρω στα 70 άτομα με διαβατήρια και πιστοποιητικά γέννησης που αποδεικνύουν ότι είναι Σουδανοί, που όμως έχουν καταχωρηθεί ως Νότιοι Σουδανοί. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, ο αριθμός των ατόμων που έχουν υποστεί μια τέτοια αλλαγή, μπορεί να είναι διπλάσιος από αυτόν. Η Ύπατη Αρμοστεία (του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες) και άλλες δύο ισραηλινές μη κυβερνητικές οργανώσεις, η Γραμμή των διακινούμενων εργαζομένων και των φοιτητών για τους Πρόσφυγες, ανέφερε επίσης πως μάρτυρες επιβεβαιώνουν, ότι Σουδανοί μετανάστες καταγράφονται ως Νότιοι Σουδανοί, φυλακίζονται ή εξαναγκάζονται να εγκαταλείψουν το Ισραήλ.
Ο Peter Deck, ανώτερος αξιωματικός της προστασίας της Ύπατης Αρμοστείας στο Τελ Αβίβ, δήλωσε: “Υπήρξαν περιπτώσεις προσώπων που προέρχονταν από τα όρη Νούμπα και Νταρφούρ και θεωρήθηκαν ότι προέρχονται από το Νότιο Σουδάν με αποτέλεσμα να τους αφαιρέσουν τις βίζες τους. “
Ο Paul Hirschson, ένας εκπρόσωπος του ισραηλινού υπουργείου Εξωτερικών, εξήγησε γιατί συμβαίνει αυτή η σύγχυση. Είπε: “Η συντριπτική πλειοψηφία αυτών των ανθρώπων έφτασαν στο Ισραήλ πριν την δημιουργία του κράτους του Νότιου Σουδάν. Συνεργαζόμαστε πολύ στενά με το Νότιο Σουδάν, ώστε να ξεκαθαρίσουμε ποίοι πράγματι προέρχονται από εκεί. ” Και πρόσθεσε ότι είναι ευθύνη της κυβέρνησης του Νότιου Σουδάν να εκδίδει διαβατήρια και ταξιδιωτικά έγγραφα.
Η Ύπατη Αρμοστεία έχει εκφράσει ανησυχίες σχετικά με τη μεταναστευτική πολιτική του Ισραήλ. “Η απέλαση ανθρώπων από το Ισραήλ στο Νότιο Σουδάν δεν πληροί τα πρότυπα της Ύπατης Αρμοστείας που περιγράφονται στις κατευθυντήριες γραμμές της UNHCR όπου υπογραμμίζεται και η προϋπόθεση της εκούσιας επιστροφής,” όπως δήλωσε ο κ. Deck.
Πολλές ΜΚΟ αναφέρουν ότι παιδιά έχουν φυλακιστεί σε ακατάλληλες συνθήκες, ότι στους ανθρώπους αυτούς δεν τους παρέχεται καν ο χρόνος να κάνουν κάποιες προετοιμασίες για την αναχώρησή τους και ορισμένοι από αυτούς φυλακίστηκαν παρά το γεγονός ότι είχαν υπογράψει και συμφωνήσει για “οικειοθελή αναχώρηση”.
Οι Αφρικανοί μετανάστες αποτελούν ένα θέμα ανησυχίας για την ισραηλινή κυβέρνηση. Σύμφωνα με το υπουργείο Εξωτερικών υπάρχουν περίπου 60,000-65,000 “παράνομοι” μετανάστες στη χώρα. Τα δύο τρίτα προέρχονται από την Ερυθραία, τη Σομαλία και το Σουδάν – χώρες που το Ισραήλ δεν μπορεί να επαναπατρίσει τους πολίτες τους, λόγω της συλλογικής σύμβασης που υπάρχει για την προστασίας τους.
Σύγχυση ως προς τις εθνικότητες έχει συμβεί και στο παρελθόν. Η ισραηλινή εφημερίδα Haaretz ανέφερε πως η κυβέρνηση χρησιμοποίησε ένα παραθυράκι για να απελάσει ανθρώπους από την Ερυθραία στην Αιθιοπία βασιζόμενη σε ένα νόμο της Ερυθραίας, σύμφωνα με τον οποίον χορηγούσε υπηκοότητα σε κάθε πρόσωπο του οποίου η μητέρα ή ο πατέρας του ήταν πολίτης της Αιθιοπίας. Το γεγονός αυτό επέτρεψε στην ισραηλινή κυβέρνηση να απελάσει πολίτες που προέρχονταν από την Ερυθραία στην Αιθιοπία, υποστηρίζοντας ότι θα μπορούσαν να αποκτήσουν την ιθαγένεια εκεί.
Το υπουργείο Εξωτερικών αρνείται την κατηγορία και τους ισχυρισμούς, ότι χρησιμοποιεί την ασάφεια γύρω από τις εθνικότητες ώστε να επιτρέπει έτσι την απέλαση Σουδανών προς το Νότιο Σουδάν.
