Χθες ανακοινώθηκε η απόφαση της Νορβηγικής Δικαιοσύνης για τον Άντερς Μπρέιβικ για τη δολοφονία 77 ατόμων. Κρίθηκε ψυχικά υγιής και έτσι του απένειμαν τη μέγιστη των ποινών στο Νορβηγικό Δίκαιο: 21 χρόνια φυλάκισης. Σχεδόν 3 μήνες και 10 μέρες ανά φόνο, αν το προτιμάτε “μπακάλικα”. Λεπτομέρειες για την καταδίκη, στο Αλ Τζαζίρα.
Επειδή πολλές άλλες χώρες έχουν διαφορετικές ποινές, μέχρι και τη θανατική, τα 21 χρόνια μοιάζουν σαν “χάδι”, συγκριτικά με το τελεσθέν έγκλημα. Συνεπώς, κρίθηκε σκόπιμο, να υπάρχει μία διευκρίνιση στα δημοσιογραφικά τηλεγραφήματα, πως εάν κριθεί “επικίνδυνος” μετά το 21ο έτος, θα κρατηθεί επ’ αόριστον.
Υποψιάζομαι πως η διευκρίνιση αυτή ακούστηκε ως “ανακούφιση” στο αίσθημα δικαιοσύνης του πλήθους. Για να χορτάσει η εκδικητική μανία μας.
Ωστόσο, εμένα, μου προκάλεσε ανατριχίλα. Ένας άνθρωπος [ακόμα και αυτό το αντιπαθές φασισταριό, ο Μπρέιβικ, ως τέτοιος λογίζεται] ο οποίος θα έχει εκτελέσει την ποινή του, θα κρατηθεί επ αόριστον, χωρίς καμία νέα καταδίκη … γιατί αλήθεια;
Για να μην εξοργιστεί το πλήθος; Για να ικανοποιηθούν τα ένστικτά μας; Μα, υποτείθεται πως το δικό μας σύστημα δικαιοσύνης [όπου “δικό μας” συμπεριλαμβάνω τις χώρες που δεν έχουν πλέον θανατική ποινή] βασίζεται στην πίστη πως ο άνθρωπος μπορεί να αναμορφωθεί και να επιστρέψει για επανένταξη στην κοινωνία, έχοντας ανανήψει. Εάν δεν το πιστεύουμε αυτό, κακώς δεν έχουμε σε ισχύ ακόμα τη θανατική ποινή.
Και άντε, είμαι ευκολόπιστη και καλοπροαίρετη και πρόθυμη να πιστέψω στις καλές προθέσεις των Νορβηγών δικαστών. Άντε, να κατανοήσω πως ενδέχεται σε 21 χρόνια, όταν ο Μπρέιβικ θα είναι μεσήλικας, να έχει τις ίδιες ρατσιστικές ιδέες και δολοφονικές τάσεις και να θεωρηθεί αυτό που θα λέγανε “sociopath”.
Ποιος με διαβεβαιώνει όμως ότι, εφόσον υπάρχει αυτή η δυνατότητα, δεν θα εφαρμοστεί καταχρηστικά σε άλλες περιπτώσεις;
Γιατί να μην κρατηθεί επ’ αόριστον και χωρίς δίκη ένας Τζούλιαν Ασάνζ, ένας Μπράντλεϊ Μάνινγκ, ένας ανώνυμος πολίτης ή ένας τυχαίος αντιεξουσιαστής / αναρχικός που, διαδήλωσε έξω από μία τράπεζα ή έξω από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο;
Γιατί να μην θεωρηθεί “εχθρός της κοινωνίας” επειδή είναι υπέρμαχος ενός διαφορετικού οικονομικού / πολιτικού / κοινωνικού ρεύματος;
Η Ιστορία βρίθει παραδειγμάτων όπου, αντίστοιχες καταχρηστικές και βάρβαρες τιμωρίες επιβλήθηκαν για θρησκευτικούς και μόνο λόγους. Επειδή το κατεστημένο φοβόταν ότι μόλις διαδοθούν ανατρεπτικές ιδέες, θα τρίξει η καρέκλα του. Και η Ιστορία, το ξέρουμε καλά, επαναλαμβάνεται.
Η δυνατότητα Κρατών να κρατούν άτομα χωρίς δίκη και χωρίς συγκεκριμένες κατηγορίες είναι το πιο τρομαχτικό όπλο που έχουν σήμερα, ενάντια στους πολίτες. Στη Βρετανία συζητάνε αρκετά για το θέμα. Δεν είμαι ενήμερη ακριβώς για το πού έχει “κάτσει η μπίλια”, τελευταία φορά που είχα διαβάσει σχετικό άρθρο έλεγε κάτι για 24 μήνες κράτησης.
Στο Ισραήλ ίσως γίνεται σήμερα η μεγαλύτερη κατάχρηση αυτού του μέτρου: η “διοικητική κράτηση” εφαρμόζεται εναντίον χιλιάδων (κυριολεκτικά) Παλαιστινίων. Άνθρωποι οι οποίοι κρατούνται επ αόριστον, σε άθλιες συνθήκες, χωρίς καν να τους έχει απαγγελθεί ποτέ κάποια κατηγορία.
Στις ΗΠΑ έχουν παρακάμψει το ίδιο τους το Σύνταγμα: δεν τους φέρνουν στο αμερικανικό έδαφος, νοικιάζουν ή κατασκευάζουν φυλακές αλλού. Έτσι, πολλοί άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε δικηγόρο ή άλλες στοιχειώδης προβλέψεις.
Κι αν νομίζει κανείς ότι στην Ελλάδα δεν υπάρχουν τέτοια προβλήματα, ίσως πρέπει να το ξανασκεφτεί: η 18μηνη κράτηση πριν καταδικαστεί κανείς, μπορεί μεν να γίνεται εφόσον απαγγελθούν κατηγορίες, ωστόσο δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου έχει αποδειχθεί ότι εφαρμόζεται καταχρηστικά και εξαιρετικά επιλεκτικά.
[Ο Χριστοφοράκος της Siemens π.χ. δεν κρίθηκε προφυλακιστέος, ενώ ο τελευταίος μαγαζάτορας που χρωστάει στον ΟΑΕΕ ένα δίμηνο επειδή έχει 2 χρόνια να μπει πελάτης στο μαγαζί του, είναι προφυλακιστέος. Άσε δε την ατυχία σου εάν φοράς πράσινα σταράκια και οι μπάτσοι ψάχνουν εξιλαστήριο θύμα …]
Αλλά ξέφυγα σε άλλα θέματα. Για να επιστρέψω στο προκείμενο, το τυράκι στις μέρες μας για να νομιμοποιηθεί στο μυαλό των πολιτών η επ αόριστον κράτηση, είναι συνήθως η τρομοκρατία.
Η σχεδόν αόρατη παγίδα χτίζεται περίτεχνα, με την ευγενική αρωγή των ΜΜΕ [παντού και πάντα με το “αζημίωτο”]. Εμείς που – θεωρητικά – είμαστε οι πολίτες που ενημερώνονται, ρωτάνε, ψάχνουν, συζητάνε … γιατί οδεύουμε τόσο χαλαρά στην ποντικοπαγίδα;
Το γεγονός ότι είναι τόσο εύκολο να μισήσεις / αντιπαθήσεις τον Μπρέιβικ [και τους εν Ελλάδι σιχαμερούς θαυμαστές και επίδοξους μιμητές του], δεν αποτελεί δικαιολογία. Είτε θα υπερασπιζόμαστε την εφαρμογή των νόμων για όλους, είτε όχι.
Ο τρόπος να τους νικήσουμε, δεν είναι η κατάλυση των νόμων: αυτό το παιχνίδι ξέρουν να το παίζουν καλύτερα από εμάς.
Υ.Γ. Το ίδιο θέμα, από διαφορετική σκοπιά τότε, με είχε ξαναπασχολήσει όταν έβλεπα διάφορους να χαίρονται για την απόφαση της Γαλλίας να απαγορεύσει την άρνηση του Αρμένικου Ολοκαυτώματος από τους Τούρκους. Μα πόσο βλάκες πρέπει να είμαστε για να μην βλέπουμε ότι αυτό ισοδυναμεί με απώλεια της ελευθερίας του λόγου; Μεθαύριο θα είναι απαγόρευση άρνησης του δόγματος του νεοφιλελευθερισμού κι εμείς θα έχουμε συμβάλει, δια της βλακείας και της ανοχής μας, σε αυτό. 
