Η σημασία της ίδιας της πληροφορίας για την διαμόρφωση άποψης δεν μπορεί να αμφισβητηθεί.
Μέχρι πολύ πρόσφατα, η διαχείριση της πληροφορίας ήταν στα χέρια μιας εκλεκτής κάστας, με πολύ αυστηρούς όρους εισδοχής, τους δημοσιογράφους. Η κάστα αυτή, διατηρεί ακόμα και σήμερα την προνομιακή θέση να μαθαίνει πρώτη «τα νέα», μέσω των επαφών της με το πολιτικό προσωπικό, την ελίτ των κεφαλαιούχων, τους εξιωματικούς της ΕΛ.ΑΣ., τους ανώτατους δικαστικούς και τα γραφεία της ΕΥΠ.
Με αυτά τα δεδομένα, οι δημοσιογράφοι – ως επάγγελμα, άσχετα από τις προσωπικές διαφοροποιήσεις και τις αγαθές προθέσεις πολλών – αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της εξουσίας.
Επεξεργάζονται την από τα πάνω πληροφόρηση προς τις μάζες, διαμορφώνουν την εικόνα της κυβέρνησης και των πολιτικών κομμάτων, προκαταλαμβάνουν ακόμα και δικαστικές υποθέσεις, μπορούν να εξαφανίσουν από την επικαιρότητα γεγονότα ή, τελικά, να δώσουν διαστάσεις σε ανύπαρκτα γεγονότα.
Με την αυγή των ψηφιακών μέσων, χιλιάδες άλλοι, μη δημοσιογράφοι, αντιλήφθηκαν ότι μπορούν να μπουν στο παιχνίδι της δημοσίευσης. Τα μπλογκ έγιναν εφημερίδες, το Facebook καφενείο, το Twitter πρακτορείο ειδήσεων. Όπως συνήθως συμβαίνει, το διευρυμένο παιχνίδι εξακολουθεί να παίζεται με τους παλιούς κανόνες: εντυπωσιασμός, μάρκετινγκ, ψευδαίσθηση επικαιρότητας διά του βομβαρδισμού με «ειδήσεις». Φυσικά, το πάνω χέρι σε ένα τέτοιο παιχνίδι το έχουν όσοι το έπαιζαν ήδη: η δημοσιογραφική κάστα.
Το αποτέλεσμα είναι να μη μπορούμε να αλλάξουμε την ατζέντα, που είναι το κύριο ζητούμενο. Η «δημοσιογραφία των πολιτών» αποτυγχάνει παταγωδώς, στην Ελλάδα και παγκόσμια, ακριβώς επειδή παραμένει δημοσιογραφία (ίσως κι επειδή οι πολίτες παραμένουν πολίτες, αλλά αυτό είναι άλλη συζήτηση).
Το διαδίκτυο που προσφέρει μια βεντάλια από διαφορετικά μέσα για χρήση από τους πολλούς, χορεύει στους ρυθμούς της υπερπληροφόρησης που διακριτικά υποκρούουν οι δημοσιογράφοι. Πάρε μια λίστα Λαγκάρντ να σου βρίσκεται. Πόσοι και πόσοι δεν σπατάλησαν ώρα να κοιτάνε τα – τελείως ανούσια – περιεχόμενα της λίστας; Πάρε και το Μνημόνιο ΙΙΙ σε μετάφραση. Λες και δε συνοψίζεται σε μια φράση: «πουλήστε να ξεχρεώσετε, εξαθλιωθείτε για να ξαναξεκινήσει ο κύκλος της ανάπτυξης».
Η πλήρης ιδιωτικοποίηση κοινωνικών αγαθών όπως το νερό, περνάει στο ντούκου επειδή οι δημοσιογράφοι, δηλαδή οι διαχειριστές της πληροφορίας, πέτυχαν την παραχώρηση από τους συναδέλφους τους στην εξουσία, δηλαδή την κυβέρνηση, να μη μπει και το δικό τους ασφαλιστικό ταμείο στη μαύρη τρύπα.
Κάντε λίγο μια παύση. Βάλτε δίπλα-δίπλα τα δυο γεγονότα. Αντιλαμβάνεστε τη διαφορά μεγέθους; Ιδιωτικό νερό VS ασφαλιστικό ταμείο δημοσιογράφων.
Χρειαζόμαστε άλλη αντίληψη περί πληροφόρησης. Διάκριση μεταξύ πληροφορίας και πληροφόρησης. Μια λίστα δεν είναι πληροφόρηση. Μια συζήτηση σε τηλεοπτικό πάνελ δεν είναι πληροφόρηση. Η γνώμη δεν είναι πληροφόρηση. Το ρεπορτάζ, το αφιέρωμα, η κοπιώδης σύνδεση ειδήσεων, πράξεων, γεγονότων και στοιχείων, ναι. Είναι πληροφόρηση.
