ζωγραφιά ενός δεκάχρονου παιδιου από την Αιθιοπία που περιγράφει το ταξίδι του προς την Μάλτα
( 9/ 11/ 2012. Τα στοιχεία που παρουσιάζει η έρευνα και έκθεση της οργάνωσης Human Rights Watch για τα παιδιά μετανάστες που κατα κύριο λόγο ψάχνουν μια διέξοδο στις χώρες της Ευρώπης είναι κάτι παραπάνω από συγκλονιστικά, καθώς και οι μαρτυρίες για την βάναυση και απάνθρωπη αντιμετώπισή τους από τις κυβερνήσεις και τις αρχές. Η Ελλάδα κατέχει εξέχουσα θέση στην παραβίαση των δικαιωμάτων των παιδιών καθώς και στην σκληρότητα και την βία που δείχνει στα παιδιά αυτά. Αυτός ήταν ένας μόνο από τους λόγους που με οδήγησαν στην μετάφραση του συγκεκριμένου κειμένου, διαβάζοντας το άρθρο θα βρείτε και πολλούς άλλους λόγους. Το μόνο σίγουρο είναι πως χώρες που δεν σέβονται και δεν προστατεύουν ό,τι πιο πολυτιμό, όπως είναι τα παιδιά, σαφώς δεν δύναται να αυτοχαρακτηρίζονται “πολιτισμένες”. )
Τα ασυνόδευτα παιδιά μετανάστες, είναι από τα πιο ευάλωτα στην Ευρώπη ως προς την κράτηση και την βαρβαρότητα, καθώς και στην αδυναμία να ασκήσουν τα δικαιώματά τους στην εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη ή να ζητήσουν άσυλο και εγκαταλείπονται χωρίς νομική προστασία σε όλη την ήπειρο.
Θα μπορούσε κανείς να πει, πως στην Δυτική Ευρώπη, όπου η παιδική θνησιμότητα είναι κοντά στο μηδέν, και οι κοινωνικες υπηρεσίες και τα ιδρύματα είναι ανεπτυγμένα, τα δικαιώματα των παιδιών θα ήταν πιο ασφαλή, δεν είναι όμως, όταν τα εν λόγω παιδιά είναι ασυνόδευτοι μετανάστες. Πολύ συχνά οι χιλιάδες των ασυνόδευτων παιδιών που φτάνουν χωρίς γονείς ή κηδεμόνες, βρίσκονται παγιδευμένα στο γεγονός ότι αποτελούν “παράνομους” μετανάστες, με τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να δίνουν ελάχιστη προσοχή για τα τρωτά σημεία των παιδιών και τις ανάγκες τους. Πολλά από αυτά τα παιδιά αντιμετωπίζονται με βάναυστο τρόπο και χωρίς καμία ανθρώπινη μεταχείριση, από τις χώρες της Ευρώπης που καυχίουνται, ότι υπερασπίζονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και τα δικαιώματα των παιδιών.
Αντίθετα τα παιδιά αυτά αντιμετώπιζουν την εκμετάλευση, την παρατεταμένη κράτηση, τον εκφοβισμό και την επιθετική συμπεριφορά της αστυνομίας καταγράφονται ως ενήλικες, μετά από αναξιόπιστες εξετάσεις ηλικίας, με γραφειοκρατικά στη συνέχεια εμπόδια για την πρόσβασή τους στην εκπαίδευση, κακοποιούνται όταν κρατούνται ή κλείνονται σε ιδρύματα.
Τα παιδιά αυτά δεν έχουν καμία νομική υπεράσπιση, ώστε να μπορέσουν να διεκδικήσουν τα δικαιώματα τους, να ζητήσουν πιθανόν αποζημίωση σε περίπτωση κακομεταχείρισής τους κατά την διάρκεια της κράτησής τους, ή απλά να έχουν το δικαίωμα πρόσβασης σε δικηγόρο για την προστασία των δικαιωμάτων τους.
Περίπου 10.000 ασυνόδευτα παιδιά ζητούν άσυλο σε μία από τις 27 χώρες της ΕΕ κάθε χρόνο, και υπάρχουν περισσότερα παιδιά που εισέρχονται στην ΕΕ, αλλά ποτέ δεν ζητούν άσυλο.
Αυτό είναι ένα πολύ μικρό δείγμα του συνόλου των μεταναστών που εισέρχονται στην Ευρώπη, αλλά οι κυβερνήσεις της ΕΕ έχουν αποτύχει να εξασφαλίσουν την προστασία αυτών των ιδιαίτερα ευάλωτων παιδιών.
(Ένα δείγμα διαδρομών που ακολουθούν τα ασυνόδευτα παιδιά μετανάστες δόθηκε μετά από ερωτήσεις που τους έθεσε η οργάνωση Human Rights Watch. Ξεκινούν συνήθως από το Αφγανιστάν, την Σομαλία, την Ερυθραία και την Νιγηρία, προχωρούν συνήθως προς την Ελλάδα, την Μάλτα και από κει αν καταφέρουν προς την Ιταλία, την Γαλλία, την Γερμανία, το Βέλγιο, την Ολλανδία, την Δανία, την Σουηδία, το Ηνωμένο Βασίλειο, περνώντας από διάφορες πόλεις των χωρών αυτών…)
ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΤΑΞΙΔΙΑ
Κάθε χρόνο, χιλιάδες ασυνόδευτα παιδιά μετανάστες φεύγουν προς την Ευρώπη, κάποια προσπαθώντας να ξεφύγουν από την κακοποίηση και την βία και άλλα για να αναζητήσουν μια καλύτερη ζωή. Τα παιδιά αυτά, είναι συνήθως αγόρια, μεταξύ 14 και 17 ετών, αλλά κάποια βρίσκονται και στην ηλικία των 10 ετών. Ταξιδεύουν από το Αφγανιστάν, τη Σομαλία, την Ερυθραία και αλλού, συνήθως για μήνες, χωρίς γονείς ή άλλους ενήλικες κηδεμόνες και πληρώνουν τους λαθρέμπορους χιλιάδες δολάρια. Ακόμη κι όταν φτάνουν στην Ευρώπη, αντιμετωπίζουν πρόσθετα εμπόδια στις χώρες που θα φτάσουν πρώτα, καθώς ο κανονισμός του Δουβλίνο 2, τους απαγορεύει να κυκλοφορήσουν εντός της ΕΕ και να αναζητήσουν καλύτερες συνθήκες ή να επανενωθούν με μέλης της οικογένειάς του.
Η οργάνωση Human Rights Watch έχει, κατά τη διάρκεια των τελευταίων 10 ετών, καταγράψει τα ταξίδια που γίνονται από ασυνόδευτα παιδιά καθώς και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν όταν φτάσουν στην Ευρώπη.
Για παράδειγμα, ο Labaan Χ. είπε ότι έφυγε από τη Σομαλία το 2009, όταν ήταν 15 ετών, λίγο αφού ο πατέρας του σκοτώθηκε. Ταξίδεψε βόρεια με μόνος του, περπατώντας μήνες μέσω του Σουδάν και της Λιβυής με λαθρέμπορους. Στην Τρίπολη ήρθε σε επαφή με άλλον λαθρέμπορο ανθρώπων και στη συνέχεια επιβιβάστηκε σε ένα διαλυμένο σχεδόν σκάφος μαζί με άλλους περίπου 100 μετανάστες. Μετά από αρκετές μέρες στη θάλασσα, χωρις πολύ νερό ή τροφή, η βάρκα έφτασε στα παράλια της Μάλτας. Οι αρχές της Μάλτας έθεσαν τον Labaan υπό κράτηση για τρεις μήνες με άλλους άσχετους ενήλικες, χωρίς σαφώς να έχει πρόσβαση στην εκπαίδευση, ενώ πέρασε μια χρονοβόρα διαδικασία για τον προσδιορισμό της ηλικίας του.
Η ιστορία του Labaan ιστορία δεν είναι ασυνήθιστη. Ασυνόδευτα παιδιά μετανάστες που φθάνουν στην Ευρώπη, αντιμετωπίζουν την κράτηση, την ένδεια και ένα νομικό τέλμα, χωρίς να μπορούν να διασχίσουν εσωτερικά τα σύνορα της ΕΕ, να ζητήσουν άσυλο ή να επανενωθούν με μέλη της οικογένειάς του.
Ο Αhmed Μ., ο οποίος ζούσε στους δρόμους στην πόλη της Πάτρας, στην Ελλάδα, όταν η οργάνωση Human Rights Watch μίλησε μαζί του σε συνέντευξη, είπε ότι ήταν το μεγαλύτερο από τα παιδιά στην οικογένειά του. Ήταν 16 ετών και πήγαινε στην 10η τάξη, όταν έφυγε από το Αφγανιστάν το 2011, μετά από μια επίθεση που δέχτηκε με μαχαίρι από έξι άντρες, που ο Ahmed είπε, ότι ισχυρισταν πως είναι Ταλιμπάν.
Ταξίδεψε από την στεριά, με λαθρέμπορους ανθρώπων, μέσω Ιράν και Τουρκίας πριν φτάσει στην Ελλάδα. Παρόλο που βρίσκεται στην Ελλάδα για επτά μήνες, δεν έχει μπορέσει να υποβάλει αίτηση για άσυλο, ενώ έχει υποστεί πολλές φορές βία και κακοποίηση από την αστυνομία στους δρόμους της Πάτρας. Είχε προσπαθήσει να πάει στην Ιταλία, μπαίνοντας σε φορτηγά που θα περνούσαν από την Πάτρα στην Ιταλία με φέρι, για παράδειγμα κάποτε είχε κρυφτεί ανάμεσα στους δύο άξονες ενός φορτηγου για 18 ώρες, αλλά είχε συλληφθεί και σταλεί πίσω στην Ελλάδα.
ΒΙΑΙΟΤΗΤΑ – ΦΥΛΑΚΙΣΕΙΣ – ΦΤΩΧΕΙΑ
Η Ελλάδα, μια από τις κύριες πύλες εισόδου για τους μετανάστες που εισέρχονται στην ΕΕ, έχει ίσως τις χειρότερες πρακτικές για τα παιδιά μετανάστες συγκριτικά με όλες τις χώρες της ΕΕ που ερευνήσαμε. Τα παιδιά μπορεί να περάσουν μήνες σε κέντρα κράτησης, συχνά στο ίδιο κελί με ενήλικες, σε συνθήκες που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την πρόληψη βασανιστηρίων, χαρακτηρίζει “Απαράδεκτες”.
Όταν αφήνονται ελεύθερα, συνήθως τους δίνουν εντολή να εγκαταλείψουν την χώρα κι αν δεν το κάνουν, μπορεί να βρεθούν πάλι υπό κράτηση, ανεξάρτητα από το πόσο ευάλωτα είναι ή αν έχουν δικαίωμα ασύλου.
Ακόμη και εκτός κράτησης απέχουν πολύ από ένα καθεστώς προστασίας. Η Ελλάδα προσφέρει μόλις 300 θέσεις σε “κέντρα υποδοχής” για μία εκτιμώμενη ετήσια άφιξη 1.000 περίπου παιδιών. Χωρίς δίχτυ ασφαλείας ακόμα και για τα παιδιά που έχουν πέσει θύματα trafficking ή που αντιμετωπίζουν άλλους μεγάλους κινδύνους. Τα παιδιά αυτά μπορεί να καταλήξουν άστεγα, σε έναν καθημερινό αγώνα για την επιβίωσή τους και σε έναν φαύλο κύκλο εκμετάλευσης.
Σύμφωνα με τα παιδιά που ρωτήθηκαν από την οργάνωση Human Rights Watch, η βαρβαρότητα από τους αστυνομικούς είναι κάτι συνηθισμένο.
Ο 16χρονος Jafar P.., για παράδειγμα, ο οποίος ταξίδευε με δύο άλλα αγόρια, περιγράφει τη συνάντηση τους με την αστυνομία στο λιμάνι της Πάτρας:
“Πρώτα έριξαν την τσάντα μου μέσα στη θάλασσα, και στη συνέχεια έριξαν και μας μέσα στη θάλασσα. Μετά μας τράβηξαν έξω και άρχισαν να μας χτυπούν. Με ρίχναν πάλι στη θάλασσα, με τραβούσαν πάλι έξω και με ξαναχτύπαγαν και μετά πάλι το ίδιο και πάλι το ίδιο….”
Σε παιδιά έχει επίσης απαγορευτεί να ασκήσουν το δικαίωμα αίτησης ασύλου. Για παράδειγμα, ο 16χρονος Αli Μ. έφτασε μόνος του στο αεροδρόμιο της Αθήνας από μια αφρικανική χώρα τον Φεβρουάριο του 2008. Είπε ότι προσπάθησε να υποβάλει αίτηση για άσυλο στον υπεύθυνο του ελέγχου διαβατηρίων αλλά δεν μιλούσε καθόλου ελληνικά ή αγγλικά. Κρατήθηκε σε κέντρο κράτησης στην Πέτρου Ράλλη για δύο μήνες. Στην Human Rights Watch είπε, ότι δεν του δόθηκε ποτέ η ευκαιρία να ζητήσει άσυλο, και δεν του έφεραν ποτέ κάποιον διερμηνέα.
Μερικά παιδιά πέφτουν θύματα δουλεμπορίας και trafficking στην Ελλάδα. Επειδή η χώρα στερείται επαρκών διαδικασίιών προσδιορισμού ταυτότητας και διερμηνέων, τα παιδιά θύματα της δουλεμπορίας παιδιών είτε δεν προσδιορίζονται είτε δεν προστατεύονται.
Ένα αγόρι, που είχε αφεθεί ελεύθερο μετά από κράτηση και πήγαινε για να συναντήσει μία από τις επαφές του λαθρέμπορου που τον είχε φέρει, είπε πως θα κρατιόταν “ως φυλακισμένος” από τον δουλέμπορο, αν ο θείος του πίσω στην πατρίδα του, δεν πλήρωνε το συμφωνηθέν ποσό των 6.000 αμερικανικών δολλαρίων, ως αμοιβή του λαθρέμπορου.
Άλλα παιδιά κινδυνεύουν να πέσουν στα χέρια των δικτύων εμπορίας ανθρώπων από τη στιγμή που βρίσκονται στην Ελλάδα.
Ένα 14-χρονο αγόρι από το Αφγανιστάν δήλωσε στη Human Rights Watch ότι ένας ξένος τον πλησίασε σε ένα πάρκο, του υποσχέθηκε ελεύθερη διέλευση σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα για αυτόν ή και γι’ άλλα παιδιά που δεν είχαν συλληφθεί και δεν είχαν κρατήσει οι ελληνικές αρχές τα δακτυλικά τους αποτυπώματα.
ΣΕ ΧΕΙΡΟΤΕΡΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΝΗΛΙΚΕΣ
Τα ασυνόδευτα παιδιά μετανάστες μπορεί να αντιμετωπίσουν επιπλέον γραφειοκρατικά εμπόδια για μια αποτελεσματική προστασία ανάλογα με τις απαιτήσεις της ηλικίας τους, όπως για παράδειγμα να περιμένουν τον διορισμό ενός κηδεμόνα για να μπορέσουν να υποβάλουν αίτηση για άσυλο ή να αναμένουν την έκβαση της διαδικασίας προσδιορισμού της ηλικίας τους, προτού να μπορέσουν να απελευθερωθούν από τα κέντρα κράτησης.
Στη Μάλτα, για παράδειγμα, όποιο δεν είναι “εμφανώς” παιδί, δηλαδή, όποιο μοιάζει μεγαλυτερο από 12 ετών περίπου, υπολογίζεται και αντιμετωπίζεται ως ενήλικας. Οι μετανάστες που ισχυρίζονται ότι είναι παιδιά, πρέπει να περάσουν από μια παρατεταμένη διαδικασία προσδιορισμού της ηλικίας τους και βρίσκονται κατά την διάρκεια της εξέλιξης αυτής της διαδικασίας, κλειδωμένοι σε φυλακες με ενήλικες για εβδομάδες ή και μήνες.
Το τεκμήριο αυτό της ενηλικίωσης, έχει ένα σημαντικό αντίκτυπο στην ευημερία των παιδιών. Στα κρατητήρια, τα παιδιά μπορεί να εκτεθούν σε περιοδική βία και όσα παιδιά στη Μάλτα ρωτήθηκαν αναφέρθηκαν σε περιπτώσεις εκμετάλευσης και βίας.
Ο Αbdi. Μ, ένα Σομαλό αγόρι που ήταν 17 όταν συνελήφθη, είπε στη Human Rights Watch: “κάθε μέρα ένας μεγαλόσωμος άνδρας από το Μάλι ερχόταν και μου έλεγε , «δώσε μου το φαγητό σου.» Μια μέρα είπα όχι και με χτύπησε. Ήμουν πεσμένος λιπόθυμος στο πάτωμα για μισή ώρα. Το ανέφερα στους φύλακες αλλά μου είπαν “Δεν μας νοιάζει”, κανείς δεν με βοήθησε , απλά έκλαψα και πήγα για ύπνο…”
Αλλά και το να διαπιστωθεί εντέλει ότι είναι παιδί καποιο από τα ασυνόδευτα παιδιά μετανάστες, δεν λύνει το πρόβλημα. Επειδή ακριβώς θεωρούνται ανήλικα, πολλές κυβερνήσεις πιστεύουν πως είναι ανίκανα να λάβουν σημαντικές αποφάσεις και ως πρόσωπα θεωρούνται νομικά ανίκανα, επομένως ορίζεται ένα άτομο ή ένα ίδρυμα ως κηδεμόνας τους, με την εντολή να αποφασίζει για όλα τα θέματα που τα αφορούν. Η κηδεμονία υποτίθεται ότι προορίζεται για να διασφαλίσει τα συμφέρονται των παιδιών, ιδιαίτερα επειδή τα παιδιά συχνά αγνοούν τα δικαιώματα τους, στην πραγματικότητα όμως οι κηδεμόνες πολυ συχνά δεν έχουν τις αναγκαίες γνώσεις και την εμπειρία, με αποτέλεσμα να μην αμφισβητούν, ούτε να αντιτίθενται στις κυβερνητικές δράσεις.
Τα παιδιά μπορεί να είναι αδύναμα στο να αντιταχθούν στους κηδεμόνες που δεν ενεργούν προς το συμφέρον τους.
Η Ισπανία απέλαυνε ασυνόδευτα παιδιά μετανάστες στο Μαρόκο μέχρι το 2008, με το επιχείρημα ότι η απέλαση των παιδιών ήταν προς το συμφέρον τους. Τα κυβερνητικά όργανα ενήργησαν ως οι κηδεμόνες των παιδιών, αλλά οι αξιωματούχοι δεν μίλησαν καθόλου με τα παιδιά και αγνόησαν εντελώς αναφορές και καταγγελίες για κακαομεταχείριση των παιδιών κατά την διάρκεια της κράτησής τους.
Η απουσία ενός κηδεμόνα μπορει να μετατραπεί σε σημαντικό εμπόδιο. Για παράδειγμα η Γαλλία απαιτεί κάθε ασυνόδευτο παιδί μετανάστης, που φτάνει στο αεροδρόμιο Charles de Gaulle να εκπροσωπείται από έναν κηδεμόνα. Όμως ο όρος αυτός δεν είναι τελικά αποτελεσματικός. Αν για οποιονδήποτε λόγο, δεν είναι διαθέσιμος ένας κηδεμόνας, ή αν φτάσει “πολύ αργά” για να παράλαβει το παιδί, αυτό δεν εμποδίζει τις αρχές από το να θέσει υπό κράτηση ή να απελάσει τα παιδιά. Το 2008 το 30 τοις εκατό τέτοιων παιδιών δεν συναντήθηκε ποτέ με τον διορισμένο κηδεμόνα τους, κυρίως επειδή απελάθηκαν πρίν φτάσει να τα παράλαβει ο εκπρόσωπός τους. Χωρίς αυτόν τον κηδεμόν τα παιδιά δεν μπορούν να προσβάλλουν νομικά την κράτηση ή την απέλασή τους, δεδομένουν ότι θεωρούνται “ανίκανα” να υποβάλουν νομοθετικές πράξεις ή και να διορίσουν δικηγόρο.
Στην Ελλάδα, τα παιδιά που μίλησαν στη Human Rights Watch το 2008 και το 2009 δεν γνώριζαν ότι είχαν κηδεμόνες και οι διορισμένοι κηδεμόνες δεν ήταν σε θέση να μας πουν πόσα παιδιά εκπροσωπούσαν. Η αστυνομία σε πολλές περιπτώσεις δεν μπήκε καν στον κόπο να ενημερώσει τους κηδεμόνες για την ύπαρξη ενός παιδιού. Σε τέτοιες περιπτώσεις, στα παιδιά που είναι κάτω των 14 ετών, έχει αφαιρεθεί το δικαίωμα να ζητήσουν άσυλο καθώς χρειάζονται κηδεμόνα για να το πράξουν.
Για παράδειγμα ένα 10χρονο κορίτσι από τη Σομαλία που η Human Rights συνάντησε τον Ιούνιο του 2008, δεν μπορούσε να υποβάλει αίτηση ασύλου, επειδή δεν είχε κηδεμόνα. Παρέμεινε μια “παράνομη” μετανάστης και η ελληνική αστυνομία την είχα συλλάβει πολλές φορές κλείνοντας την σε εγκαταστάσεις που δεν είχε καμιά πρόσβαση σε κηδεμόνα και με κανέναν σεβασμό στις ανάγκες και τα δικαιώματα των παιδιών.
ΣΚΟΠΙΜΑ ΝΟΜΙΚΑ ΚΕΝΑ
Μέσα σε μια δεδομένη χώρα, τα ασυνόδευτα παιδιά μετανάστες συνήθως αντιμετωπίζονται με δύο διαφορετικά και συχνά αντιφατικά σύνολα νόμων: τη νομοθεσία για την μετανάστευση και τη νομοθεσία για την προστασία των παιδιών. Πολύ συχνά οι αρχές καταφεύουν στη νομοθεσία σχετικά με τη μετανάστευση και κατά δεύτερον στη νομοθεσία για την προστασία των παιδιών, γεγονός που έχει άμεσες και ολέθριες συνέπειες για τα παιδιά. Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν υπογράψει όλες τις κύριες Συνθήκες των Ηνωμένων Εθνών για την προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών, τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού (CRC), η οποία απαγορεύει τις διακρίσεις εις βάρος παιδιών μεταναστών. Παρόλα αυτά μερικες κυβερνήσεις έχουν αποκλείσει τα παιδιά μετανάστες από αυτά τα δικαιώματα. Στην ουσία δηλαδή, υπολογίζονται πρώτα ως μετανάστες και μετά ως παιδιά.
Το γεγονός ότι δύο σύνολα νομοθεσίας ισχύουν για τα ασυνόδευτα παιδιά μετανάστες, σημαίνει ότι τουλάχιστον δύο κρατικοί φορείς είναι υπεύθυνοι για αυτά. Κάποιος θα μπορούσε να σκεφτεί ότι αυτό μπορεί να σημαίνει διπλή βοήθεια και προστασία. Αλλά η πραγματικότητα είναι ότι τα παιδιά πέφτουν μέσα στις γραφειοκρατικές ρωγμές. Η κοινωνική πολιτική του υπουργείου Πρόνοιας και η πολιτική του υπουργείου Εσωτερικών ή του υπουργείου για την μετανάστευση, έχουν συνήθως εγγενώς διαφορετικές προσεγγίσεις επί του θέματος.
Η Γαλλία παρουσιάζει ένα από τα χειρότερα παραδείγματα του τι συμβαίνει όταν ασυνόδευτα παιδιά αντιμετωπίζονται κυρίως ως παράνομοι μετανάστες. Διατηρεί εξωεδαφικές ζώνες, την μεγαλύτερη στο Roissy Charles de Gaulle αεροδρόμιο κοντά στο Παρίσι, όπου τα ασυνόδευτα παιδιά αντιμετωπίζονται σαν να μην έχουν ποτέ εισέλθει στη Γαλλία. Μέσα σε αυτές τις ζώνες που υπόκεινται σε διαφορετικό νομικό καθεστώς. στην πράξη σημαίνει ότι εφόσον τυπικά δεν βρίσκονται στη Γαλλία έχουν επομένως και λιγότερα δικαιώματα.
Έως και 1.000 ασυνόδευτα παιδιά μετανάστες κάθε χρόνο καταλήγουν στη ζώνη αυτή του αεροδρομίου Roissy Charles de Gaulle , μια ζώνη που πηγαίνει πολύ πιο πέρα από το άμεσο περιβάλλον του αεροδρομίου, περίπου 20 χιλιόμετρα μακριά, ο σκοπός αυτής της ζώνης διέλευσης είναι απλός : να απομονώσει τα παιδιά μετανάστες από τα δικαιώματά τους που θα έπρεπε να αναγνωρίζονται από την γαλλική επικράτεια, έτσι πετυχαίνουν την ταχύτερη απομάκρυνσή τους από την Γαλλία. Το 2008 για παράδειγμα όσα παιδιά απελάθηκαν, περίπου το 30 τοις εκατό όλων των παιδιών που έφτασαν εκεί, δεν καταγράφηκαν καθόλου, ούτε υπάρχουν στοιχεία για το τι τους συνέβη.
Τα συστήματα που εμποδίζουν τα ασυνόδευτα παιδιά από την πρόσβαση των δικαιωμάτων τους στην Ευρώπη δεν είναι αναγκαστικά το αποτέλεσμα των περίπλοκων νομικών καθεστώτων. Τα νομικά κενά που είτε στοχοποιούν τα ασυνόδευτα παιδιά μετανάστες, είτε τα χτυπούν ως «παράπλευρες απώλειες»-μπορεί να χαρακτηρίζονται από σκληρότητα και διακρίσεις. Για παράδειγμα για χρόνια το Ηνωμένο Βασίλειο είχε επικριθεί για τον αποκλεισμό παιδιών μεταναστών από τα πλήρη δικαιώματα των παιδιών σύμφωνα με την συμβαση CRC, λόγω της ιδιότητας της μετανάστευσής του. Μέχρι το 2008 που απέσυρε τον όρο αυτόν, λίγες ημέρες πριν τα Ηνωμένα Έθνη ανακοινώσουν μια αξιόλογηση για την συμπεριφορά του Ηνωμένου Βασιλείου στα παιδια μετανάστες.
Η ΑΠΕΛΑΣΗ ΩΣ “ΛΥΣΗ”
Καθώς οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν το κόστος για την φροντίδα των ασυνόδευτων παιδιών που φτάνουν στις χώρες τους, το ένστικτο ορισμένων ευρωπαϊκών κρατών μελών της Ενωσης τους οδηγέι σε μια φτηνή και εύκολη λύση : την απέλαση των παδιιών.
Ενώ η επιστροφή στην οικογένειά τους στη χώρα καταγωγής τους, είναι μόνο μία από τα πολλές πιθανές βιώσιμες λύσεις για ένα παιδί, είναι η λύση που οι κυβερνήσεις αμέσως ευνοούν. Δίνοντας ελάχιστη προσοχή στο αν ο επαναπατρισμός του παιδιού, αποτελεί συμφέρον του, ή αν τα μέλη της οικογένειάς του, βρίσκονται ακόμα εκεί.
Στις χώρες προέλευσής τους, όπου οι κοινωνικές υπηρεσίες είναι σχεδόν ανύπαρκτες και ο εντοπισμός της οικογένειάς τους και η επανένωση μαζί της εξακολουθεί να είναι δύσκολη, ορισμένες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις υποδοχής έλκονται από την ιδέα της οικοδόμησης στρατοπέδων “υποδοχής”, στα οποία μπορουν να μετάφερουν γρήγορα τα ασυνόδευτα παιδιά.
Οι προσπάθειες από έναν αριθμό κρατών μελών της ΕΕ (συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου και της Σουηδίας, και μέσα από την χορηγία της ΕΕ για την Ευρωπαϊκή πλατφόρμα Επιστροφής Ασυνόδευτων Ανηλίων (ERPUM) ), ώστε να επιστρέψουν ασυνόδευτοι Αφγανοί ανήλικοι στο Αφγανιστάν, παρά την αδυναμία να εντοπιστούν οι οικογένειες των ανηλίκων, καθώς και η έλλειψη των κατάλληλων εγκαταστάσεων για τη φροντίδα τους με την επιστροφή τους εκεί, δείχνουν μια ανάλγητη αδιαφορία για το συμφέρον του παιδιού.
Επιπλέον τον Σεπτέμβριο του 2012, η Δανία ανακοίνωσε τα σχέδιά της να συμμετάσχει στην πρωτοβουλία ERPUM.
Τον Μάιο του 2012, ο Αli, ένα 16χρονο Αφγανό αγόρι που ζει στην Οξφόρδη, σχολίασε σχετικά με τα σχέδια του Ηνωμένου Βασιλείου να στείλει τα αγόρια σαν κι αυτόν πίσω σε ένα ίδρυμα στην Καμπούλ: “Δεν νομίζω ότι είναι σωστό … Για μένα, αυτό πρόκειται να είναι πραγματικά σκληρό. Ήρθα εδώ σε νεαρή ηλικία, και το μυαλό μου και η σκέψη μου, έχει αλλάξει. Σε στέλνουν σε ένα ίδρυμα στην Καμπούλ, και θα μείνεις εκεί, ενώ θα ψάχνουν να βρουν την οικογένειά σου. Αν το σκεφτώ αυτό…….Δεν θέλω να το σκέφτομαι αυτό καθόλου…Δεν μπορώ να διαβάσω και το μυαλό μου βρίσκεται σε σύγχυση…”
Ο Αli είπε ότι ήρθε στην Αγγλία ως ασυνόδευτιο παιδί μετανάστης. όταν ήταν μόλις 11 ετών και δεν είχε καμία επαφή με την οικογένειά του στο Αφγανιστάν από τότε. Έχει πάψει να μιλάει την γλώσσα, όπως μας είπε, και ζει την ζωή του μέρα με την μέρα μιλώντας κυρίως αγγλικά τα τελευταία πέντε χρόνια.
Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεν απαλλάσσονται από την ευθύνη από την στιγμή που το παιδί απελαύνεται. Είναι άμεσα υπεύθυνες για την πιθανή τους κακομεταχείριση, κράτηση, ή την εξαφάνισή τους κατά την άφιξη στην χώρα καταγωγής τους, σε περίπτωση που αγνοήσουν τις σχετικές πληροφορίες, πριν από την απέλαση του παιδιού, και δεν κάνουν τίποτα για να μετριάσουν τους κινδύνους.
Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων καταδίκασε το 2006 το Βέλγιο, για το γεγονός ότι απέλασε ένα κοριτσάκι 5 ετών από το Κονγκό, εγκαταλείποντας το στο αεροδρόμιο Κινσάτα, αυτή η καταδίκη ήταν ένα μήνυμα ότι τέτοιες ενέργειες είναι παράνομες, και η απόφαση του δικαστηρίου καταλήγει, ότι το Βέλγιο έδειξε “μια καθολική έλλειψη ανθρωπιάς”. Το δικαστήριο επίσης υποστήριξε ότι οι κυβερνήσει είναι υποχρεωμένες να λάμβάνουν μέτρα και προφυλάξεις για την πιθανή απάνθρωπη μεταχείριση των παιδιών που επιτρέφουν στις χώρες τους.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και μια κοινή προσέγγιση
Η ΕΕ θα πρέπει να αποφύγει να πέσει και πάλι σε μύθους και ψευδείς προφάσεις που προέβαλαν ορισμένα κράτη μέλη της.
Οι προφάσεις αυτές περιλαμβάνουν δικαιολογίες όπως, ότι οι διαδικασίες αυτές αποτρέπουν τα παιδιά από μελλοντική προσπάθεια μετανάστευσης, από του δουλεμπόριο, την κακοποίηση ή τον θάνατο. Η ΕΕ θα πρέπει επίσης να αποφύγει γενικεύσεις του τύπου, πως το συμφέρον του παιδιού βρίσκεται πάντα κοντά στην οικογένειά του και ότι η βελτίωση των υπηρεσιών και των νόμων στην Ευρώπη απλώς θα οδηγήσει περισσότερα ασυνόδευτα παιδιά στη μετανάστευση.
Τα επιχειρήματα αυτά δεν είναι μόνο επικίνδυνα και ατεκμηρίωτα, αλλά ανοίγουν αναπόφευκτα έναν δρόμο για έλλειψη σεβασμού στα δικαιώματα των παιδιών και υπονομεύουν τον απώτερο στόχο, που είναι η καλύτερη προστασία των παιδιών.
Αντ ‘αυτού, η ΕΕ πρέπει να εξασφαλίσει οι πολιτικές και οι δράσεις της να είναι πραγματικά βασισμένες στα δικαιώματα των παιδιών και να αντιμετωπίζονται πάνω απ’ολα ως παιδιά και όχι βάσει της μετανάστευσής τους. Θα πρέπει να βοηθήσει τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν υγιείς και διαφανείς διαδικασίες για να εγγυώνται σε κάθε παιδί μια δίκαιη, συνολική και εξατομικευμένη εκτίμηση που οδηγεί σε μια διαρκή και ωφέλιμη λύση.
Η ΕΕ θα πρέπει να υποβάλει τα πρότυπα για την εξασφάλιση ότι τα παιδιά αυτά απολαμβάνουν τις καλύτερες εγγυήσεις, μπορούν να υπερασπιστούν τα δικαιώματά τους, και είναι σε θέση να αμφισβητήσουν αποφάσεις της κυβέρνησης με τη βοήθεια των κηδεμόνων και των δικηγόρων, όταν αντιμετωπίζουν κράτησεις, απελάσεις, ή όταν κάνουν αίτηση για άσυλο.
πηγή:
https://www.hrw.org/sites/default/files/HRW_CRD_migrant_brcohure_low.pdf
