Κατηγορήθηκαν λοιπόν για “παραμονή σε δημόσιο χώρο”. Από μόνη της, αυτή η κατηγορία ξενίζει. Ο δημόσιος χώρος εξ ορισμού περιέχει την έννοια της χρήσης του από όλους. Θα μπορούσε κανείς να πει “χωρίς περιορισμούς” αν και αυτό είναι σχετικό με την αντίληψη περί κατάχρησης δικαιώματος.
Όπως εύστοχα παρατήρησε ο @hakmem στο τουίτερ, υπάρχει η πιθανότητα να εμποδίζεις την ομαλή λειτουργία σε μία δημόσια υπηρεσία [σε ένα σχολείο, σε ένα νοσοκομείο κλπ], ή να παραμένεις εκεί καταχρηστικά, πέραν του ωραρίου [να κατασκηνώσεις π.χ. στα ΕΛΤΑ].
Πράγματι, αυτές θα ήταν περιπτώσεις όπου η κατηγορία θα μπορούσε – ίσως – να ευσταθεί, στη λογική της κατάχρησης και της προστασίας των δημόσιων αγαθών.
Ωστόσο, στην περίπτωση όπου, συνδικαλιστικοί εκπρόσωποι πάνε σε ώρες γραφείου να μιλήσουν με τον αρμόδιο υπουργό – ο οποίος, κάπου διάβασα ότι έτρωγε, δεν ήταν ακριβώς σε τηλεδιάσκεψη με τις Βρυξέλλες και τον διέκοψαν – δεν θεωρώ ότι ευσταθεί, ούτε το “πέραν του ωραρίου”, ούτε η παρεμπόδιση της κανονικής λειτουργίας μίας υπηρεσίας.
Το πιθανότερο είναι ότι ο Βρούτσης “τα χρειάστηκε” [δεν ξέρω για σας, εγώ υποψιάζομαι ότι μεσολάβησε μία αλλαγή πάνας-μπεϊμπιλίνο] και γι’αυτό κάλεσε τα ΜΑΤ και προκάλεσε θέμα εκ του μη όντος. Διότι, όταν καλείς τα ΜΑΤ, πρέπει κάπως να δικαιολογήσεις ότι “οι άλλοι έφταιγαν”. Πώς να το κάνεις αυτό χωρίς ένα δυο ζημιούλες, σπασιματάκια, σπρωξιματάκια, βρισιματάκια κλπ; Ακόμα κι αν πρέπει να τα κατασκευάσεις, βρε αδελφέ!
Ως εδώ καλά. Περιπτωσιολογικά όμως.
Με αφορμή το βιβλίο “no Logo” της Καναδής Naomi Klein [το οποίο σας προτείνω ανεπιφύλακτα να διαβάσετε], σε συνδυασμό πάντα και με τις αθρόες αποκρατικοποιήσεις που σχεδιάζει αυτή, η προηγούμενη, η παραπροηγούμενη κ.ο.κ. κυβέρνηση, διακρίνω και μια άλλη πτυχή του θέματος: την εισβολή των ιδιωτών σε αυτό που αποτελούσε “δημόσιο χώρο” και τις αλλαγές που απορρέουν από κάτι τέτοιο.
Υπεραπλουστευμένα: μπορείς να διαδηλώσεις στο [κάθε] Mall;; Δεν μπορείς, διότι είναι ιδιωτικός χώρος και θα σε πετάξουν έξω. Είσαι “καλεσμένος” εκεί, όσο συμπεριφέρεσαι ως καταναλωτής. Όταν πάψεις να είσαι δυνητικό εισόδημα, παύεις να είσαι και επιθυμητός.
Όταν το σημείο συνάντησης είναι η πλατεία Συντάγματος, η Κλαυθμώνος κ.ο.κ., θεωρητικά, δεν έχει δικαίωμα η Πολιτεία να σε “πετάξει έξω”. Επικαλείται κάποιους νόμους και κανόνες, ωστόσο, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει το δικαίωμα ενός πολίτη να βρίσκεται εκεί, ούτε το δικαίωμά του να διαδηλώνει.
Όταν όμως ο κόσμος πάψει να συχνάζει στους δημόσιους χώρους, ή όταν το Κράτος ξεπουλήσει τα πάντα και παράλληλα, αρχίσει να νοικιάζει ή να αστυνομεύει “για λόγους εθνικής ασφάλειας” τους πέντε χώρους που δεν μπορεί να ξεπουλήσει … τότε πού θα πας για να κάνεις πορεία; Πού θα διοργανώσεις συγκέντρωση διαμαρτυρίας;
Ήδη, μία τέτοια αρχή έχει γίνει με το γνωστό φράκτη μπροστά από τη Βουλή, με την παύση λειτουργίας του μετρό κατ’ εντολή της ΕΛΑΣ – όποτε και όπου εκείνη γουστάρει, χωρίς να δίνει καμία εξήγηση. Για γενικούς και αόριστους λόγους “ασφάλειας”. Αυτή η τελευταία, ανάγεται ήδη σε υπέρτατο αγαθό και πάντως, ισχυρότερο της ελευθερίας.
Νομίζεις πως οι δρόμοι είναι ανοιχτοί και προσβάσιμοι; Για ξανασκέψου το: μπορείς να κάνεις π.χ. πορεία διαμαρτυρίας στην ιδιωτική Αττική Οδό;
Και ποιος σου λέει ότι με τη φόρα που έχουν πάρει, δεν θα “νοικιάσουν” όλους τους κεντρικούς δρόμους της Αθήνας; Αρκεί να συμφωνήσουν ποιο θα είναι το έσοδο του ιδιώτη “επενδυτή” και θα το κάνουν εντός δευτερολέπτων. Στις ΗΠΑ, οι ιδιωτικοί δρόμοι / γέφυρες / πάρκα κλπ, είναι πλέον κάτι τόσο “φυσιολογικό” και κοινωνικά αποδεκτό, όσο η ιδιωτική ασφάλιση υγείας.
Θυμάστε τις – παλιές καλές – εποχές που ήταν παράνομη η παρεμπόδιση της πρόσβασης του πολίτη στην παραλία; Ισχύει αυτό σήμερα; Μήπως το παραδώσαμε αμαχητί έναντι πινακίου φακής [πέντε-δέκα ενοίκια προς ΟΤΑ, εάν εισπράττονται κι αυτά];
Δημόσιος χώρος είναι και οι συχνότητες στις οποίες εκπέμπουν οι τηλεοπτικοί και ραδιοφωνικοί σταθμοί. Χώρος που έχει κατά κύριο λόγο παραχωρηθεί σε επιχειρηματίες – παράνομα, αλλά αυτό είναι μία άλλη συζήτηση.
[Αλήθεια, δεν βλέπω κανέναν Δένδια να σκίζει τα ιμάτιά του περί εστιών ανομίας στις περιπτώσεις των ΜΜΕ που λειτουργούν χωρίς άδεια.]
Έχει λοιπόν μία παραπάνω σημασία αυτό το πρόσφατο επεισόδιο με την μάλλον καταχρηστική σύλληψη για λόγους “παραμονής σε δημόσιο χώρο”. Ίσως πρέπει να συνηθίζουμε στην απώλεια των δικαιωμάτων του πολίτη επί των δημόσιων χώρων.
Ίσως – και αυτή είναι η δική μου κλίση – πρέπει να τους επαναδιεκδικήσουμε. Με κάθε τρόπο.
