Το παρακάτω δοκίμιο από τον *Andre Vltchek, έναν άνθρωπο που έχει αφιερώσει την ζωή του στην αναζήτηση της αλήθειας, στην καταγραφή των δεινών της ανθρωπότητας, αλλά και στην προσπάθεια να γίνει ο κόσμος στον οποίο ζούμε πιο ανθρώπινος, δίνει θεωρώ, με την ταπεινότητά του, την παραστατικότητά του αλλά και την ειλικρίνεια του, απαντήσεις σε αρκετούς πιθανόν προβληματισμούς μας σήμερα….όπως το γιατί ο κόσμος με τόσα που συμβαίνουν γύρω του δεν εξεγείρεται; λείπει το θάρρος; τι ειναι η δειλία; έχουν καθόλου σημασία κάποιες ενέργειες ανθρώπων που παλεύουν σε αυτό το σκοτάδι να κάνουν την διαφορά; να μιλήσουν με θάρρος, να αναζητήσουν την αλήθεια, να αντισταθούν, να μην δεχθούν έστω την πνευματική υποδούλωση που το σύστημα προωθεί;…Νομίζω πως ο Andre με αυτό το υπέροχο δοκίμιο ρίχνει φως σε αρκετά από αυτά τα ερωτήματα.
Σχετικά με το θάρρος
Φοβάμαι, συνεπώς είμαι γενναίος !
από τον *ANDRE VLTCHEK
Πρόσφατα, ο Ιταλός μεταφραστής μου, Giuseppe, μου έγραψε ένα email. Δεν ήταν ένα τυπικό μήνυμα, αλλά ένα εξαιρετικά προσωπικό ερώτημα:
«Πολλοί σας βλέπουν ως ένα πολύ θαρραλέο πρόσωπο. Θα ήθελαν να σας μιμηθούν σε αυτό, τουλάχιστον λίγο, αλλά αισθάνονται ότι δεν είναι θαρραλέοι, ας πούμε, «από τη φύση τους» και το θάρρος, όπως λένε, δεν είναι κάτι που μπορούν να το μάθουν, να εκπαιδευτούν σε αυτό. Τι πιστεύετε γι ‘αυτό; Μπορεί οι άνθρωποι να εκπαιδευτούν, ώστε να γίνουν θαρραλέοι;»
Δεν ξέρω πώς να απαντήσω σε αυτό το ερώτημα εν συντομία και σίγουρα όχι σε ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, όχι μέσα σε λίγα λόγια. Αλλά το ερώτημα είναι σημαντικό, ίσως και θεμελιώδες και γι ‘αυτό αποφάσισα να απαντήσω γράφοντας αυτό το άρθρο.
***
Έχω ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο, έχω καλύψει μυριάδες συγκρούσεις, σε όλες τις ηπείρους. Έχω γράψει βιβλία, έχω κάνει ταινίες και δημοσιοποιήσει ερευνητικές εκθέσεις.
Έχω δει το φόβο στα πρόσωπα ανδρών, γυναικών και παιδιών, έχω δει τη δυστυχία και ενίοτε είδα αυτό που μπορεί να περιγραφεί μόνο ως η απόλυτη απελπισία. Μου συμβαίνει συχνά να ανιχνεύω και να αισθάνομαι τον φόβο «στον αέρα», σε τόσες πολλές γωνιές του πλανήτη!
Ο φόβος είναι, φυσικά, πανταχού παρών σε όλα τα πεδία των μαχών και στους τομείς της σφαγής και της λεηλασίας, αλλά υπάρχει ακόμη και σε «όχι τόσο προφανή σημεία», όπως σε εκκλησίες και σε σπίτια, στις οικογένειες, ακόμη και στους δρόμους.
Έχω «μελετήσει το φόβο», προσπαθώντας να κατανοήσω τις αιτίες του, τις ρίζες του. Πάντα υποπτευόμουν ότι για να καθορίσει κανείς τι προκαλεί το φόβο, τι είναι αυτό που τον παράγει, θα ήταν σαν να φτάνει τουλάχιστον στα μισά του δρόμου ώστε να τον αναχαιτίσει, να τον καταστρέψει, να απελευθερώσει τους ανθρώπους από τα τυραννικά νύχια του.
Υπάρχουν, βέβαια, πολλά είδη φόβου: από τον λογικό φόβο της άμεσης βίας, ως τον αφηρημένο, σχεδόν τραγελαφικό φόβο που επιβάλλεται στους ανθρώπους από τα πολιτικά καθεστώτα, από όλες σχεδόν τις θρησκείες και από τις καταπιεστικές οικογενειακές δομές.
Το δεύτερο είδος του φόβου έχει σκόπιμα κατασκευαστεί και έχει τελειοποιηθεί μέσα στους αιώνες. Πώς να χρησιμοποιηθεί αποτελεσματικά, πώς να μεγιστοποιηθεί, πώς να προκαλέσει τη μεγαλύτερη ζημιά, όλα αυτά περνούν από δυνάστη σε δυνάστη, από γενιά σε γενιά.
Ο φόβος χορηγείται προκειμένου να σταματήσει η πρόοδος, προκειμένου να πνίξει τη διαφωνία και να κρατήσει τους ανθρώπους σε μια απόλυτα ενδοτική και δουλική θέση. Ο φόβος τροφοδοτεί επίσης πάρα πολυ την άγνοια. Προσφέρει μια ψευδή αίσθηση ασφάλειας και ιδιοκτησίας. Περιττό να πούμε ότι κάποιος μπορεί να ανήκει σε μια εξαιρετικά κακή «λέσχη» ή σε μια οικογένεια γκάνγκστερ ή σε μια φασιστική χώρα. Ο φόβος χειρίζεται τις μάζες ως ένα ανίδεο υπάκουο ον και στη συνέχεια απειλεί όσους αντιστέκονται: «Δεν βλέπεις, αυτό είναι που η πλειοψηφία των ανθρώπων θέλει και σκέφτεται. Ακολουθήστε τους άλλους ή αλλιώς… !»
***
Πριν από αρκετές δεκαετίες, στοχαστές όπως ο Huxley, ο Orwell και άλλοι σχεδόν προφήτευσαν κοινωνίες στις οποίες ζούμε σήμερα. Ακόμα διαβάζουμε το «1984» ή το «Brave New World» με αηδία και με οργή. Διαβάζουμε τα βιβλία σαν να είναι φανταστικά, βιβλία τρόμου ή επιστημονικής φαντασίας, δεν συνειδητοποιούμε ότι οι εφιάλτες στην πραγματικότητα έχουν ήδη φτάσει στις χώρες μας, στις πόλεις μας, ακόμη και στα δικά μας σαλόνια.
Όπως πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική, όλο και περισσότερο έχουν υποκύψει στην κατήχηση και στην πνευματική ομοιογένεια, το θάρρος εξαφανίζεται. Παρουσιάζεται πολύ σπάνια και αποτυγχάνει σαφώς να εμπνεύσει την πλειοψηφία.
Δεν είναι επειδή «οι άνθρωποι έχουν αλλάξει», αλλά επειδή ο κόσμος στον οποίο ζούμε γίνεται ολοένα και πιο συμβατικός και συγκρατημένος, καθώς και οι κύριες πηγές πληροφόρησης (μέσα μαζικής ενημέρωσης) και οι πηγές αυτές που διαμορφώνουν την κοινή γνώμη και τα πρότυπα συμπεριφοράς των πολιτών (social media), ελέγχονται πλήρως από εταιρικές και συντηρητικές πολιτικές ομάδες και τα συμφέροντά τους.
Καθώς οι άνθρωποι συνήθιζαν παλαιότερα να επηρεάζονται και να εμπνέονται από μεγάλους στοχαστές, λογοτέχνες και κινηματογραφιστές, τώρα διαμορφώνονται από τα μηνύματα των 160 χαρακτήρων των κοινωνικών μέσων μαζικής ενημέρωσης και από όλους αυτούς τους διαμορφωτές της κοινής γνώμης που προσπαθούν να τους κάνουν ρηχούς, απαθείς, συμβατούς και δειλούς.
Σε μεγάλο μέρος του μακρινού παρελθόντος, πριν γεννηθώ εγώ, οι εξεγέρσεις και οι επαναστάσεις θεωρούνταν ως κάτι πραγματικά ηρωικό. Ήταν αξιοσέβαστες και θεωρούνταν ως κάτι για το οποίο αξίζει να ζεις, αλλά ακόμη και να πεθάνεις. Αυτή ήταν ακόμα η εποχή του πραγματικού πάθους, των αγώνων ενάντια στο φασισμό και ενάντια στην αποικιοκρατία. Και η ζωή δεν ήταν απαλλαγμένη από κάθε ποίηση, ούτε καν της επαναστατικής ποίησης.
Η αξία οριζόταν με τη συνεισφορά του καθενός στη δημιουργία ενός πολύ καλύτερου κόσμου, όχι από το μέγεθος του SUV του.
Σε εκείνες τις ημέρες, ολόκληρα έθνη σηκώθηκαν από τα γόνατά τους. Μεγάλοι άνδρες και γυναίκες οδήγησαν ορισμένες από τις πιο εντυπωσιακές εξεγέρσεις. Συγγραφείς, σκηνοθέτες, μουσικοί είχαν προσχωρήσει στον αγώνα τους ή συχνά υπήρξαν και οι πρωτοπόροι. Η γραμμή μεταξύ της κορυφαίας ερευνητικής δημοσιογραφικής εργασίας και των τεχνών ήταν όλο και πιο θολή, όταν μεγάλες προσωπικότητες όπως ο Wilfred Burchett και ο Ryszard Kapuscinski έκαναν το γύρο του κόσμου, εντοπίζοντας και καταγράφοντας τα δεινά και τα παράπονα του.
Η ζωή ξαφνικά απέκτησε νόημα. Πολλοί, όχι η πλειοψηφία, αλλά σίγουρα πολλοί, ήταν έτοιμοι να αφιερώσουν τη ζωή τους, ακόμη και να πεθάνουν, για να καταστραφεί η ξεπερασμένη και άδικη παγκόσμια τάξη, για να δημιουργήσουν από το μηδέν μια αξιοπρεπή και ευημερούσα κοινωνία για όλα τα ανθρώπινα όντα ή αλλιώς, για να ειπωθεί σύντομα, «να βελτιώσουν τον κόσμο».
Αν δείτε μερικές από τις γαλλικές, ιταλικές, ιαπωνικές και της Λατινικής Αμερικής ταινίες από εκείνη την εποχή, οι πιθανότητες είναι ότι θα ανατριχιάσετε. Τέτοια ήταν η ενέργεια, ο ζήλος και η αποφασιστικότητα που είχαν για να αμφισβητήσουν το κατεστημένο και να βελτιώσουν τη ζωή στον πλανήτη.
Όταν ο Σαρτρ μίλησε, έστω και πάνω σε θέματα όπως ο ιμπεριαλισμός και η αποικιοκρατία, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στο Παρίσι και εμφανιζόταν συχνά σε μέρη όπως το εργοστάσιο της Renault, μακριά από τα διάσημα πνευματικα σαλόνια της πρωτεύουσας.
“Επαναστατώ, άρα υπάρχω!” Έγραψε ο Albert Camus, με υπερηφάνεια. Φαίνεται να είναι ένα από τα κύρια συνθήματα της εποχής εκείνης.
Και τότε, ξαφνικά, η εξέγερση «τελείωσε ».
Όμως οι πόλεμοι συνεχίστηκαν. Ο ιμπεριαλισμός και η αποικιοκρατία ανασυντάχθηκαν. Τα μέσα ενημέρωσης είχαν αγοραστεί. Ο καπιταλισμός κέρδισε, για άλλη μια φορά, παρ’όλη τη διαλεκτική λογική ενάντια σε μια τέτοια νίκη. Η πρόοδος σταμάτησε, ακυρώθηκε. Ο Κορπορατισμός παρήγαγε τον Θατσερισμό και τον Ρέιγκαν -ισμό και ο κόσμος πήρε τα δεσμά και τα φίμωτρα του πίσω. Στη συνέχεια η γάγγραινα που λέγεται «Πόλεμος κατά της Τρομοκρατίας» ξεκίνησε και ο φόβος άρχισε να επιστρέφει, ακόμα κι εκεί απ’ όπου είχε εκδιωχθεί αρκετές δεκαετίες νωρίτερα.
***
Δεν θεωρώ τον εαυτό μου «γενναίο», Giuseppe.
Στην πραγματικότητα είμαι πολύ φοβισμένος και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο εξεγείρομαι και ρισκάρω τη ζωή μου, συνεχώς.
Είμαι φοβισμένος από ό,τι βλέπω. Φοβάμαι επίσης ότι δεν θα είμαι σε θέση να δω ο ίδιος, να επιβεβαιώσω και να τεκμηριώσω όσα βλέπω.
Φοβάμαι όταν βλέπω τα απέλπιδα πρόσωπα των γυναικών, που κρατούν τις φωτογραφίες των εξαφανισμένων ή σκοτωμένων τους συζύγων και των παιδιών τους.
Είμαι φοβισμένος από τα αποτελέσματα των αεροπορικών βομβαρδισμών και τις στατιστικές για τους θανάτους από τα πολεμικά drones.
Eίμαι φοβισμένος από τα υπερπλήρη νοσοκομεία, με τραυματίες που ουρλιάζουν στο πάτωμα, βουτηγμένοι στο αίμα τους.
Φοβάμαι όταν βλέπω ο ίδιος πώς όλα τα μεγάλα όνειρα των ανεξάρτητων –στα χαρτιά μόνο- χωρών στην Αφρική, την Ασία, τη Μέση Ανατολή και την Ωκεανία εξαφανίζονται στο λεπτό αέρα.
Φοβάμαι όλες τις νέες μορφές ιμπεριαλισμού, της νεο–αποικιοκρατίας, την εξαγορά διανοούμενων στις φτωχές χώρες, φοβάμαι τη μεταποιητική βιομηχανία κινημάτων της αντιπολίτευσης κατά κυβερνήσεων, που δεν συνέφεραν και δεν ήθελε η Δύση.
Φοβάμαι τη μη αναστρέψιμη καταστροφή του όμορφου πλανήτη μας. Έχω δει πώς ολόκληρες εκπληκτικές χώρες γίνονται ακατοίκητες εξαιτίας της υπερθέρμανσης του πλανήτη και της ανόδου της στάθμης της θάλασσας – το Τουβαλού, το Κιριμπάτι και οι Νήσοι Μάρσαλ.
Φοβάμαι όταν βλέπω ξερούς τόπους αντί για όμορφα δάση, πρέμνα δένδρων και μαύρες χημικές ουσίες που επιπλέουν, όπου έτρεχαν κάποτε αφρώδη ποτάμια – στη Σουμάτρα, στο Βόρνεο, και την Παπούα.
Φοβάμαι τόσα πολλά πράγματα!
Φοβάμαι να βλέπω τις γυναίκες να αντιμετωπίζονται όπως τα σκυλιά ή τα χαλιά, σαν υπάρχοντά των πατέρων και των συζύγων τους και ακόμα και των αδερφών τους.
Φοβάμαι όταν βάναυσοι, διεφθαρμένοι και αμαθείς ιερείς καταστρέφουν ζωές και εξαπλώνουν δεισιδαίμονους φόβους.
Φοβάμαι όταν βλέπω να καίγονται βιβλία, άμεσα ή έμμεσα και αντικαθίστανται από μέταλλο και πλαστικό, με δυνητικά ελεγχόμενο περιεχόμενο.
Φοβάμαι όταν, μεταφορικά ή κυριολεκτικά, πυροβολούν ανθρώπους κατ’ ευθείαν ανάμεσα στα μάτια τους ή στις πλάτες τους απλώς και μόνο επειδή αρνήθηκαν να γονατίσουν.
Φοβάμαι όταν οι άνθρωποι πρέπει να πουν ψέματα προκειμένου να επιβιώσουν ή όταν πρέπει να προδώσουν τους αγαπημένους τους.
Φοβάμαι τον βιασμό, το ότι άνθρωποι βιάζονται, καθ’ οιονδήποτε τρόπο γίνεται ο βιασμός, σωματικά ή ψυχικά.
Φοβάμαι το σκοτάδι. Όχι το σκοτάδι στο υπνοδωμάτιο το βράδυ, αλλά το σκοτάδι που για άλλη μια φορά κατεβαίνει και καλύπτει τον πλανήτη μας και την ανθρωπότητα.
Και όσο πιο φοβισμένος είμαι, τόσο περισσότερο αισθάνομαι ότι πρέπει να δράσω.
Είναι μόνο και μόνο επειδή το να κάθεσαι και να μένεις απράγος εξακολουθεί να είναι το πιο τρομακτικό πράγμα από όλα. Να στέκομαι άπραγος ενώ αυτός ο κόσμος, αυτός ο όμορφος κόσμος που γνωρίζω τόσο καλά, από την Tierra De Fuego στο Βόρειο Καναδά, από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας ως τα μικροσκοπικά νησιά του Ειρηνικού, ως τη PNG και τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό λεηλατείται, παραβιάζεται και οδηγείται σε πνευματική λοβοτομή.
Είναι, επίσης, επειδή είμαι ένα ανθρώπινο ον, ένας μικροσκοπικός κόκκος άμμου σε αυτή την τεράστια ανθρωπότητα και όπως ο Μαξίμ Γκόρκι έγραψε κάποτε “ανθρωπότητα – η λέξη αυτή έχει μια υπερήφανη ηχώ”.
Δεν είμαι πάντα φοβισμένος.
Όταν η κάννη του όπλου κινείται αργά προς το μέρος μου, δεν φοβαμάι. Έχω δει τι συμβαίνει, τι μπορεί να συμβεί αν πυροβολήσει. Δυστυχώς το έχω δει πάρα πολλές φορές. Η στιγμή του πόνου πρέπει να είναι πολύ έντονη, αλλά εξαιρετικά μικρή – και στη συνέχεια δεν υπάρχει τίποτα. Δεν θέλω να συμβεί μου συμβεί κάτι τέτοιο γιατί αγαπώ αυτή τη ζωή με τόσο πάθος, τόσο πολύ, αλλά δεν είμαι τρομοκρατημένος από την πιθανότητα θανάτου.
Αλλά και πάλι φοβάμαι εξαιρετικά το ενδεχόμενο «να μην είμαι εκεί», να μη βλέπω και να μην καταγράφω τη ζωή στην πλήρη ομορφιά της και στην πλήρη κτηνωδία της.
Με φοβίζει, με τρομοκρατεί το να μη γνωρίζω, να μην καταλαβαίνω, να μην αγωνίζομαι, να μην επαναστατώ, να μην αγαπώ, να μη μισώ, να μην τρέχω, να μην πέφτω, να μην γελώ ή να μην κλαίω (καθώς το ένα δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς το άλλο), το να μην κάνω το σωστό, το να μη σφάλλω, το να μην υπάρχω!
***
Η αναζήτηση της αλήθειας, η απόκτηση παιδείας είναι κάτι γενναίο, πολύ γενναίο.
Ο τρόπος που ο κόσμος μας είναι δομημένος σήμερα, αποθαρρύνει έντονα τους ανθρώπους από το να είναι διαφορετικοί.
Οι περισσότεροι άνδρες και γυναίκες, ακόμα και παιδιά, είναι προετοιμασμένοι με τέτοιο τρόπο ώστε το να κάνει κανείς το πρώτο βήμα μακριά από το ελεγχόμενο mainstream είναι κάτι εξαιρετικά δύσκολο. Το να βγει κάποιος από αυτή την «ζώνη άνεσης», μακριά από το τέλμα των «κοινώς αποδεκτών και να προωθημένων αξιών», τα φθηνά κλισέ και τα ψέματα, είναι γενναίο, ηρωικό.
Ως αποτέλεσμα, ενώ ο κόσμος φλέγεται, ενώ λεηλατείται, πολύ λίγοι είναι εκείνοι που πραγματικά αγωνίζονται για την επιβίωσή του.
Έχει εξαφανιστεί το θάρρος από αυτόν τον κόσμο; Είναι η δειλία αυτό που πραγματικά συνοδεύει τις ρηχές αξίες; Μήπως η ρηχότητα, πνευματική και συναισθηματική, ανέθρεψε την υποχωρητικότητα;
Μπορεί ακόμα να υπάρχει ένας αγώνας για τη δικαιοσύνη; Είναι ακόμα δυνατή μια εξέγερση; Φυσικά μπορεί να υπάρχουν ακόμη και συ περπατάς μακριά, επαναστατείς, εξεγείρεσαι, Giuseppe, με κάθε άρθρο που μεταφράζεις και με κάθε ερώτηση που κάνεις.
Δεν είναι απαραίτητο να αντιμετωπίσει κάποιος ένα ελικόπτερο μάχης προκειμένου να οριστεί ως γενναίος άνθρωπος. Μερικοί πηγαίνουν σε πολέμους, φυσικά. Αυτό κάνω και γω. Είναι επειδή είμαι γενναίος; Ή μήπως επειδή μερικές φορές είναι πιο εύκολο να σημαδέψω κάποιο πεδίο μάχης με την φωτογραφική μηχανή μου, παρά να ασχοληθώ με την ευγενή τέχνη της μετάφρασης; Δεν ξέρω. Αφήστε τους άλλους να κρίνουν.
Αλλά για να απαντήσω στην ερώτησή σου: ναι, μπορεί κανείς να μάθει την αλλαγή, κάθε αλλαγή. Και κάποιος μπορεί επίσης να μάθει πώς να είναι γενναίος.
Ωστόσο, το θάρρος μόνο για χάρη του θάρρους δεν αξίζει τίποτα. Είναι σαν το bungee jumping ή την οδήγηση με ιλιγγιώδη ταχύτητα σε κάποιο παγωμένο δρόμο, όχι κάτι περισσότερο. Ακριβώς μια ισχυρή έκρηξη αδρεναλίνης…
Το γνήσιο θάρρος, πιστεύω, πρέπει να έχει ένα σκοπό, ένα σημαντικό στόχο. Και για να διακινδυνεύσει τη ζωή του κάποιος, θα πρέπει πραγματικά και βαθιά να την αγαπά και να να την σέβεται: τη ζωή του, καθώς και τη ζωή των άλλων. Ως εκ τούτου, το θάρρος έχει νόημα μόνο αν είναι εκεί για να προστατεύσει τη ζωή των άλλων ανθρώπων.
Κάποιος πρέπει να αγαπά αυτή τη ζωή, τρελά και με πάθος, προκειμένου να αγωνιστεί για αυτό, προκειμένου να αγωνιστεί για την επιβίωση των άλλων.
Ένας θαρραλέος άνθρωπος δεν μπορεί ποτέ να είναι σκλάβος, σε οποιονδήποτε ή σε οτιδήποτε. Ίσως αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για να ξεκινήσει κανείς να είναι «γενναίος»: με την συνειδητοποίηση, με την κατεδάφιση της δουλείας, πολεμώντας εναντίον της, δεν έχει σημασία πού και σε ποια μορφή θα υπάρχει. Υπάρχει ακόμα τόσο πολλή δουλεία γύρω μας… Δεν είναι μόνο η παλιάς μορφής δουλεία που ορίζεται από δεσμά, αλλά όλα τα είδη της δουλείας, σε τόσες πολλές μορφές.
Η αποδοχή της δουλείας, αλλά κυρίως το να γίνει κανείς εθελοντής σκλάβος, είναι το αντίθετο του θάρρους.
Το να «κολυμπάς με το ρεύμα» ισούται με το να είσαι σκλάβος. Το να επαναλαμβάνεις προκατασκευασμένα κλισέ, να αρνείσαι να σχηματίσεις προσωπική γνώμη, δεν είναι τίποτα λιγότερο από την πνευματική υποτέλεια.
Φυσικά για να είναι κανείς θαρραλέος θα πρέπει να ενημερώνεται καθώς θα πρέπει κανείς να είναι σε θέση να αναλύσει τον κόσμο για να επιλέξει ένα προσωπικό σύνολο αξιών, για να είναι ασφαλής. Τότε και μόνο τότε μπορεί κανείς να πολεμήσει, αν δεν υπάρχει άλλος τρόπος, να πολεμήσει και να ρισκάρει τα πάντα για την καταπολέμηση της καταπίεσης και της βαρβαρότητας όταν τα ανθρώπινα όντα βασανίζονται και βιάζονται οπουδήποτε στον πλανήτη.
Για να ενημερωθεί κανείς δεν θα πρέπει ποτέ να «πιστεύει», θα πρέπει να απαιτεί πάντα να γνωρίζει! Αυτό είναι πάρα πολύ γενναίο και δεν είναι καθόλου εύκολο αλλά απαραίτητο. Είναι γενναίος αυτός που με αποφασιστικότητα αποζητά να μελετήσει και να μάθει, αυτός που τολμά να σχηματίσει τη δική του προσωπική άποψη. Δεν εννοώ κάποιο προ-μασημένο σχολικό πρόγραμμα αλλά την πραγματική μάθηση. Αυτό είναι πραγματικά πάρα πολύ γενναίο αλλά και ο μόνος τρόπος για να βοηθήσουμε να προχωρήσει μπροστά η ανθρωπότητα.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η πραγματικά ελεύθερη σκέψη έχει στοχοποιηθεί άμεσα και βάναυσα τον τελευταίο καιρό στη Δύση, καθώς και σε άλλα καταπιεσμένα μέρη του κόσμου. Επειδή αυτό το σημερινό καθεστώς, αυτή η «Νέα Παγκόσμια Τάξη Πραγμάτων», η οποία στην πραγματικότητα δεν είναι καθόλου καινούργια, κάνει ό, τι μπορεί για να αντιστρέψει τη φυσική ανάπτυξη, να μας κλειδώσει πίσω στην κατήφεια και στα δεσμά παρωχημένων θρησκευτικών δογματισμών. Πιεζόμαστε, εκπαιδευόμαστε στο να πιστέψουμε στον καπιταλισμό, σε ένα δυτικό τρόπο «πολυκομματικής δημοκρατίας», στην ανωτερότητα των δυτικών εννοιών.
Αλλά είναι σαφές ότι υπάρχουν περισσότερες σκέψεις, περισσότερες εναλλακτικές λύσεις, επιλογές, περισσότερα σχέδια και ισορροπίες, όσο περισσότερο ασφαλής γίνεται ο πλανήτης μας. Περιττό να πούμε, ότι είναι γενναίος, όποιος αγωνίζεται για την ασφάλεια του πλανήτη.
***
Δεν υπάρχει ίσως τίποτα τόσο ισχυρό, τόσο ταπεινό, τόσο ειλικρινές, όπως αυτό το απόσπασμα από τον Bertrand Russell, που υπάρχει στο γραφείο του Noam Chomsky στο MIT: «Τρία πάθη, απλά αλλά συντριπτικά ισχυρά, έχουν κυβερνήσει τη ζωή μου: Η λαχτάρα για αγάπη, η αναζήτηση της γνώσης και ο αφόρητος οίκτος για τα δεινά της ανθρωπότητας”. Αυτό το απόσπασμα βοηθά επίσης να απαντηθεί το ερώτημα που μου τέθηκε από τον μεταφραστή και φίλο μου από την Ιταλία:
Όταν η επιθυμία για γνώση γίνεται πραγματικά εντυπωσιακή, απλά κανείς δεν μπορεί να σταματήσει ή να επιβραδύνει. Ο μόνος τρόπος είναι να πάει προς τα εμπρός, για να απορροφήσει τη γνώση, να αγωνιστεί για την επίτευξη της γνώσης, να δει τον κόσμο, να καταλάβει, να αισθανθεί, να ακούσει, με πάθος και συνέπεια. Κανένας φόβος δεν μπορεί να μας αποτρέψει όταν με πάθος αναζητάμε την αλήθεια. Είναι τόσο περήφανη, τόσο γενναία αυτή η επιθυμία της γνώσης!
Όταν αισθανόμαστε «αφόρητο οίκτο για τα δεινά της ανθρωπότητας», όταν γινόμαστε μάρτυρες του πόσο άδικη είναι η ρύθμιση αυτού του κόσμου, όταν εσωτερικεύουμε πραγματικά τον πόνο των άλλων, των συνανθρώπων μας που ζουν σε όλες τις ηπείρους αυτής του όμορφου αλλά κακοποιημένου πλανήτη, στη συνέχεια σχεδόν όλοι μας ή τουλάχιστον εκείνοι που είναι στην ουσία ανθρωπιστές ως βαθιά στο μεδούλι τους, γίνονται θαρραλέοι και γενναίοι. Ξαφνικά ξέρουν τι πρέπει να γίνει.
Όσον αφορά τη «λαχτάρα για αγάπη» είναι εκεί, είναι πάντα εκεί, σε όλους μας, σε όλα τα ανθρώπινα όντα. Το να αγωνιστείς για την αγάπη όταν έρθει είναι γενναίο και να πεθάνεις γι ‘αυτή διακινδυνεύοντας τα πάντα, αν αυτός είναι ο μόνος τρόπος για να την σώσεις, είναι θαρραλέο. Αυτή η «λαχτάρα για αγάπη», είναι το πιο ταπεινό, το πιο ιερό, το πιο ουσιαστικό μέρος της φύσης μας που τόσο σπάνια ικανοποιείται. Χρειάζεται θάρρος για να αγαπήσεις, χρειάζεται τεράστιο, απερίγραπτο θάρρος!
Όπως η Κουβανή ποιήτρια Antonio Guerrero Rodriguez, μία από τους γενναίους «Πέντε Κουβανούς» που φυλακίστηκαν επειδή υπερασπίστηκαν τη χώρα τους ενάντια στην αμερικάνικη διείσδυση και την τρομοκρατία έγραψε κάποτε: «Η αγάπη είναι είτε αιώνια ή δεν είναι αγάπη». Αν μπορεί να εξαφανιστεί, τότε δεν είναι αγάπη. El amor que expira no es amor.
Αυτά τα λόγια, ένα ποίημα, γράφτηκαν σε μια βίαιη φυλακή της Βόρειας Αμερικής και το τι σημαίνουν είναι σαφές. Είναι γενναίο το να αγαπάς. Είναι τόσο εύκολο να προδώσεις. Αλλά χρειάζεται πραγματικό θάρρος να υπερασπιστείς την αγάπη.
Τέτοιο θάρρος, Giuseppe, μπορεί να διδαχθεί ή μπορεί απλά να ανακαλυφθεί και να τραφεί καθώς ζει μέσα μας: μέσα σε όλους μας ζει!
*Ο Andre Vltchek είναι μυθιστοριογράφος, σκηνοθέτης και ερευνητής δημοσιογράφος. Έχει καλύψει πολέμους και συγκρούσεις σε δεκάδες χώρες. Η συζήτησή του με το Νόαμ Τσόμσκι για την Δυτική τρομοκρατία πρόκειται να εκτυπωθεί προσεχώς. Το θρυλικό πολιτικό του μυθιστόρημα «Point of No Return» έχει εκ νέου τυπωθεί και είναι διαθέσιμο. Το «Oceania» είναι το βιβλίο του για τον δυτικό ιμπεριαλισμό στο Νότιο Ειρηνικό. Το ανατρεπτικό βιβλίο του για την μετα-Σουχάρτο εποχή της Ινδονησίας και το φονταμενταλιστικό μοντέλο αγοράς, ονομάζεται “Ινδονησία – Το αρχιπέλαγος του Φόβου”. Έχει μόλις ολοκληρώσει το ντοκιμαντέρ «Ρουάντα Gambit» για την ιστορία της Ρουάντα και τη λεηλασία του Κονγκό. Αφού έζησε για πολλά χρόνια στη Λατινική Αμερική και την Ωκεανία, ο Vltchek κατοικεί και εργάζεται σήμερα στην Ανατολική Ασία και την Αφρική. Μπορεί να έρθει κανείς σε επικοινωνία μαζί του μέσω της ιστοσελίδας του [website] , ή στο λογαρισμό του στο Twitter [Twitter].
(πηγή: http://www.counterpunch.org/2014/02/14/i-am-scared-therefore-i-am-brave/)
(μετάφραση, επιμέλεια: Sylvia)
