της Αμπερίν Ζαμάν (μετάφραση: filistina)
Στις 19 Οκτωβρίου, η Κεντρική Διοίκηση των ΗΠΑ (CENTCOM), ανακοίνωσε ότι είχε προβεί σε πολλαπλές ρίψεις φορτίων κοντά στη συριακή κουρδική πόλη Κομπάνι, η οποία παρέμεινε υπό πολιορκία από τους ισλαμιστές μαχητές για περισσότερο από ένα μήνα. Η CENTCOM δήλωσε ότι αμερικανικά C-13 αεροπλάνα είχαν πραγματοποιήσει πολλαπλές ρίψεις όπλων, πυρομαχικών και ιατρικών προμηθειών προς τις κουρδικές αρχές στο Ιράκ. Η κίνηση αυτή έχει μια βαθιά επίδραση στις περιφερειακές ισορροπίες μεταξύ της Τουρκίας, των Κούρδων και των Ηνωμένων Πολιτειών, που κατά πάσα πιθανότητα θα επηρρεάσουν την Τεχεράνη και τη Δαμασκό, επίσης.
Για αρκετές εβδομάδες τώρα, οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους, βομβαρδίζουν θέσεις του ισλαμικού κράτους γύρω από την Κομπάνι. Αλλά η παράδοση των όπλων φέρνει τη συμμαχία μεταξύ των Κούρδων της Συρίας και των Ηνωμένων Πολιτειών σε ένα νέο επίπεδο.
Η Τουρκία, η οποία συνορεύει με την Κομπάνι, είναι σε καλύτερη θέση για να βοηθήσει τους Κούρδους της Συρίας. Αλλά το κυβερνών κόμμα της χώρας, το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), έχει απορρίψει επανειλημμένα την απαίτηση των Κούρδων της Συρίας να επιτρέψει όπλα και μαχητές να περάσουν από την Τουρκία στο συριακό κουρδικό θύλακα. Στις 18 Οκτωβρίου, ο Πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι το συριακό κουρδικό Κόμμα Δημοκρατικής Ένωσης (PYD), του οποίου η ένοπλη πτέρυγα Λαϊκές Μονάδες Προστασίας (YPG) μάχεται το ισλαμικό κράτος στην Κομπάνι, είναι το ίδιο με το PKK. “Είναι μια τρομοκρατική οργάνωση. Θα ήταν πολύ, πολύ λάθος να περιμένουν από εμάς να πούμε ανοιχτά «ναι» στο σύμμαχό μας, στο ΝΑΤΟ, στην Αμερική, να δώσει αυτό το είδος της ένοπλης υποστήριξης [στο PYD]”, δήλωσε ο Ερντογάν.
Ο Ερντογάν αναφερόταν στους στενούς δεσμούς του PYD με το Κουρδικό Εργατικό Κόμμα (PKK), που έχει αγωνιστεί για την ανεξαρτησία του μέσα στην Τουρκία, από το 1984. Το ΡΚΚ είναι στη λίστα των τρομοκρατικών οργανώσεων του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, και μέχρι τον περασμένο μήνα, οι διαδοχικές κυβερνήσεις των ΗΠΑ είχαν αρνηθεί να έχουν οποιαδήποτε επαφή είτε με το PKK ή το PYD. Όμως, το PKK και η αποτελεσματικότητα του YPG κατά του ισλαμικού κράτους, τόσο στο Ιράκ όσο και τη Συρία, έχει πυροδοτήσει μια παραδειγματική στροφή στην αμερικανική στρατηγική σκέψη. Οι ΗΠΑ και οι Κούρδοι της Συρίας είναι πλέον συμμάχοι στον πόλεμο κατά του IS.
Ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζον Κέρι, δήλωσε σε δημοσιογράφους στη Τζακάρτα της Ινδονησίας ότι, ενώ η κυβέρνηση Ομπάμα κατανοεί τις ανησυχίες της Τουρκίας, θα ήταν “ανεύθυνο” και “ηθικά δύσκολο” να μην υποστηρίξει τους Κούρδους της Συρίας στον αγώνα τους ενάντια στο ισλαμικό κράτος. Ο Κέρι τόνισε, ωστόσο, ότι οι ΗΠΑ έχουν “καταστήσει πολύ σαφές” στην Τουρκία ότι “δεν πρόκειται για μια στροφή στην πολιτική των Ηνωμένων Πολιτειών.”
Τα λόγια του Κέρι ακολούθησαν την τηλεφωνική επικοινωνία του Πρόεδρου των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, με τον Ερντογάν, για την Κομπάνι. Αμέσως μετά, κυκλοφόρησε η είδηση ότι η Τουρκία θα επιτρέψει στους ιρακινούς κούρδους μαχητές πεσμεργκά να περάσουν από την Τουρκία στην Κομπάνι, για να μεταφέρουν όπλα για το YPG. Πώς η Τουρκία, μέσα σε διάστημα 48 ωρών, άλλαξε άποψη, και ενώ αποκαλούσε “τρομοκράτες” τους μαχητές του PYD άνοιξε δρόμο για να περάσουν τα όπλα τους;
Καθώς οι αναλυτές σκέφτονται αυτές τις ιλιγγιώδεις αλλαγές, εδώ είναι μερικοί άμεσοι παράγοντες για να εξετάσουν:
1. Η Τουρκία θα μπορούσε να έχει υποστηρίξει τις αντι-ISIS δυνάμεις στην Kομπάνι, αφήνοντας όπλα και μαχητές να περάσουν από τα σύνορά της εδώ και εβδομάδες. Αυτό θα μπορούσε να ενισχύσει την ειρηνευτική διαδικασία ανάμεσα στην Τουρκία και τους δικούς της Κούρδους, ενώ θα απέτρεπε την καταστροφή των δημοσίων σχέσεων που προκαλούνται από τις εικόνες των τουρκικών τανκ και στρατιωτών να παρακολουθούν τους Σύριους Κούρδους ενώ αγωνίζονται ενάντια στο ισλαμικό κράτος, ενισχύοντας έτσι τους ισχυρισμούς ότι “η Τουρκία υποστηρίζει το IS”.
2. Το γεγονός ότι η Τουρκία αναγκάστηκε να ανοίξει έναν διάδρομο για την Κομπάνι, μόνο αφού οι ΗΠΑ ενημέρωσαν την Άγκυρα ότι θα προχωρήσουν σε ρίψεις όπλων, αυξάνει ούτως ή άλλως τις αμφιβολίες σχετικά με τη δέσμευση της Τουρκίας να συνεργαστεί με τους δυτικούς εταίρους της. Η κίνηση αυτή μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί από τους εγχώριους αντιπάλους του Ερντογάν, οι οποίοι μπορεί να τον χαρακτηρίσουν ως σκυλάκι της Αμερικής και να πουν ότι οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν το PKK για να δαμάσει την Τουρκία.
3. Ένα μεγάλο ερώτημα είναι κατά πόσο τα γεγονότα των τελευταίων ημερών σημαίνουν ότι το PYD θα απομακρυνθεί από το PKK. Η πιθανότερη απάντηση είναι ότι το PKK θα επιδιώξει να κινηθεί πιο κοντά στις ΗΠΑ. Το PKK έχει ήδη δημιουργήσει ένα δίαυλο επικοινωνίας με τις ΗΠΑ μέσω του PYD στη Συρία και επίσης αγωνίζεται παράλληλα με τις ιρακινές κουρδικές δυνάμεις πεσμεργκά, που υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ. Οποιαδήποτε προσπάθεια να μπει μια σφήνα μεταξύ του PYD και του PKK είναι καταδικασμένη να αποτύχει. Ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν, ο φυλακισμένος ιδρυτής και ηγέτης του PKK, διατάζει πίστη μεταξύ των Σύριων Κούρδων και των Κούρδων της Τουρκίας.
4. Κάθε διάλογος μεταξύ ΗΠΑ-PKK θα κάνει λιγότερο πιθανό για το PKK να συνεχίσει τη βία κατά του τουρκικού στρατού, καθώς αυτό θα αμαυρώσει την ξαφνική νομιμότητά του. Η Τουρκία θα μπορούσε ακόμη και να ανατρέψει την κατάσταση προς όφελός της και να κάνει χειρονομίες καλής θέλησης προς τους Κούρδους της Συρίας. Αυτές θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν το άνοιγμα των σφραγισμένων συνόρων με την ελεγχόμενη από το PYD πόλη της Serkaniye (Ras al Ain). Το γεγονός ότι αμερικανικά μη-επανδρωμένα αεροσκάφη πέταξαν σε αναγνωριστικές αποστολές πάνω από την Κομπάνι μέσω της αεροπορικής βάσης του Ιντσιρλίκ, έχει περάσει σχεδόν απαρατήρητο από τα μέσα ενημέρωσης. Έτσι, η Τουρκία έχει πράγματι βοηθήσει αλλά επέλεξε να μην το διαφημίσει.
5. Οι Κούρδοι χρησιμοποίησαν τα μέσα ενημέρωσης και την παγκόσμια κοινή γνώμη – η οποία τους απεικονίζει ως μια κοσμική, φιλοδυτική δύναμη της περιοχής, ένα μέρος που είχε καταλάβει στο παρελθόν η Τουρκία – για να τραβήξουν τις ΗΠΑ στη μάχη για την Κομπάνι. Η μάχη για την Κομπάνι στη συνέχεια έγινε ένα σύμβολο του αγώνα μεταξύ του ισλαμικού κράτους και της συμμαχίας, μια μάχη που οι ΗΠΑ δεν θα μπορούσαν πλέον να αντέξουν να χάσουν. Επιπλέον η συγκέντρωση των δυνάμεων του ισλαμικού κράτους γύρω από την Κομπάνι, επέτρεψε στις ΗΠΑ να προκαλέσουν βαριές απώλειες στους μαχητές του ISIS.
6. O Ιρακινός Κούρδος Πρόεδρος Μασούντ Μπαρζανί, είναι μάλλον δυσαρεστημένος με την εμπλοκή των ΗΠΑ με το PYD / PKK, τα οποία βλέπει ως αντιπάλους. Αλλά, σε αντίθεση με την Τουρκία, μετέτρεψε την κατάσταση προς όφελός του προβάλλοντας τον εαυτό του ως καλοπροαίρετο ηγέτη ο οποίος βοήθησε τους Κούρδους συντρόφους του, την ώρα της ανάγκης.
7. Οι ΗΠΑ θα χρησιμοποιήσουν τις νέες επιρροές τους πάνω στο PYD για να ωθήσουν τους Κούρδους να συνεργαστούν με ομάδες που είναι αντίπαλες με τον Πρόεδρο της Συρίας, Μπασάρ αλ-Άσαντ, ιδιαίτερα τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό. Επομένως, η υπάρχουσα συμμαχία στο πεδίο μάχης του YPG με τις διάφορες ομάδες ανταρτών, πιθανόν θα επεκταθεί.
8. Θα συνεχίσει να ισχύει η de facto συμφωνία ειρήνης μεταξύ του συριακού καθεστώτος και των Κούρδων; Είναι πάρα πολύ νωρίς να γνωρίζουμε, επειδή οι ΗΠΑ επιμένουν ότι η στρατιωτική επέμβαση τους στη Συρία περιορίζεται μόνο στην αντιμετώπιση του IS.
9. Και τί θα γίνει με τον άλλο ευεργέτη του PYD, το Ιράν; Δεν θα θυμώσει με τη φιλία του με τους Αμερικανούς; Πολλά θα εξαρτηθούν από το αν οι ΗΠΑ και το Ιράν μπορεί να καταλήξουν σε συμφωνία σχετικά με το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Σε περίπτωση που οι συνομιλίες αποτύχουν, το PKK μπορεί να γίνει ένα εργαλείο της πολιτικής των ΗΠΑ για να χρησιμοποιηθεί εναντίον του Ιράν.
10. Καμιά συμμαχία στη Μέση Ανατολή δεν πρέπει ποτέ να θεωρείται δεδομένη.
(σ.τ.μ.)
ΑΚΡ: Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης
ΡΥD: Κόμμα της Συριακής Κουρδικής Δημοκρατικής Ένωσης
ΥPG: Λαϊκές Μονάδες Προστασίας (ένοπλη πτέρυγα του PYD)
ISIS ή IS: Ισλαμικό Κράτος
ΠΗΓΗ: al-monitor.com/pulse/originals/2014/10/turkey
