Οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα δημοσιεύουν τον Παγκόσμιο Κατάλογο Ελευθερίας του Τύπου (2015)

Ο πιο πρόσφατος Παγκόσμιος Κατάλογος Ελευθερίας του Τύπου είναι πλέον διαθέσιμος στο διαδίκτυο, από τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα.

Στην κορυφή του καταλόγου για το 2015 είναι η Φινλανδία, η οποία βρίσκεται στην πρώτη θέση για πέντε συναπτά έτη, ακολουθούμενη από τη Νορβηγία και τη Δανία. Στο άλλο άκρο του καταλόγου, το Τουρκμενιστάν, η Βόρεια Κορέα και η Ερυθραία, στην τελευταία θέση, ήταν οι χώρες με την μεγαλύτερη ανελευθερία στον τύπο. Η Γαλλία κατατάσσεται 38η (ανέβηκε μια θέση), οι Ηνωμένες Πολιτείες στην 49η θέση (κατέβηκε τρεις θέσεις), η Ρωσία στην 152η (κατέβηκε τέσσερις θέσεις), το Ιράν στην 173η (αμετάβλητο) και η Κίνα στην 176η (κατέβηκε μία θέση).

Ο κατάλογος του 2015 συνοδεύεται από αναλύσεις των πρόσφατων εξελίξεων. Σε ποιες χώρες οι κατηγορίες της βλασφημίας χρησιμοποιούνται για να λογοκρίνουν κάθε μορφή κριτικής;  Πώς η κάλυψη των διαδηλώσεων σε χώρες όπως η Ουκρανία και το Χονγκ Κονγκ , γίνονται η ευκαιρία για αύξηση της βίας κατά των δημοσιογράφων;  Γιατί οι χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνεχίζουν να κατεβαίνουν θέσεις στον κατάλογο;

Στις αναλύσεις για τον κατάλογο, αναφέρονται οι σημαντικές αλλαγές που εντοπίζονται στις ευρωπαϊκές χώρες, ως προς την ελευθερία του Τύπου :

Διάβρωση του Ευρωπαϊκού μοντέλου

Η Ευρώπη για χρόνια οδεύει τον κατήφορο στο δείκτη ελευθερίας του Τύπου.  Υπήρξε σταθερή στον κατάλογο  του προηγούμενου έτους, αλλά, συνολικά, έπεσε ξανά στον κατάλογο του 2015, αν και οι σκανδιναβικές χώρες συνέχισαν να κατέχουν τις πρώτες θέσεις. Αυτή η γενική πτώση ενισχύει την ανησυχία για τη βιωσιμότητα του «ευρωπαϊκού μοντέλου».

Η ολίσθηση στην κορυφή

Η Φινλανδία (1), η Νορβηγία (2) και η Δανία (3η) συνέχισαν να διευθύνουν τον κατάλογο,  αλλά οι βαθμολογίες της απόδοσή τους έπεσαν. Στη Φινλανδία, ο αυξανόμενος ανταγωνισμός οδήγησε τις ομάδες των μέσων ενημέρωσης σε συγχωνεύσεις, προκειμένου να είναι σε θέση να απολύσουν προσωπικό. Ως αποτέλεσμα, υπήρξε μια αναπόφευκτη μείωση του όγκου του περιεχομένου των μέσων ενημέρωσης που διατίθενται για το κοινό. Ένα παράπλευρο αποτέλεσμα της μείωσης του αριθμού των ειδησεογραφικών μέσων, ήταν και η απώλεια της ανεξαρτησίας.

Οι Ευρωπαϊκοί μηχανισμοί αδυνατούν να σταματήσουν τη διάβρωση του πλουραλισμού

Οι κυβερνητικές παρεμβάσεις στα μέσα ενημέρωσης είναι μια πραγματικότητα σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.  Το γεγονός αυτό διευκολύνεται με τη συγκέντρωση της ιδιοκτησίας των μέσων ενημέρωσης σε όλο και λιγότερα χέρια και την έλλειψη διαφάνειας σχετικά με την ιδιοκτησία.  Οι ρυθμιστικοί φορείς συχνά χειραγωγούν και καταστέλλουν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Αυτό είναι ένα σοβαρό πρόβλημα στην Ουγγαρία (65η, -1), όπου το Συμβούλιο Μέσων Ενημέρωσης – της οποίας ο πρόεδρος διορίζεται από τον πρωθυπουργό – παρεμβαίνει στην εκδοτική πολιτική. Η ΕΕ δεν έχει καταφέρει να αναχαιτίσει το πρόβλημα.

Η αδυναμία της ΕΕ να αναγνωρίσει τα μέσα ενημέρωσης ως εξαίρεση στη νομοθεσία του ανταγωνισμού είναι ένα άλλο πρόβλημα. Οι κυρίαρχες θέσεις των μεγάλων ομίλων μέσων ενημέρωσης και τα εμπόδια για την είσοδο σε μια αγορά ιδιαίτερα ανταγωνιστική, μπορεί να αποτελέσουν άμεσες απειλές για τον πλουραλισμό των μέσων ενημέρωσης. Ο πλουραλισμός είναι μια βασική αρχή της ΕΕ που εμφανίζεται στις συνθήκες, αλλά το ευρωπαϊκό δίκαιο δεν κάνει καμία πραγματική διάκριση ανάμεσα σε έναν οργανισμό ειδήσεων και μιας εταιρείας εισαγωγών-εξαγωγών.

Η ΕΕ δεν απαιτεί από εκείνους που τρέχουν τα κρατικά μέσα ενημέρωσης να διορίζονται με διαφανή τρόπο ή τα κρατικά μέσα ενημέρωσης να είναι ανεξάρτητα από τους πολιτικούς που βρίσκονται στην εξουσία. Αυτό αφήνει περιθώρια για καταχρήσεις. Στην Ιταλία (73η), ο  τρόπος με τον οποίο διορίζονται τα ραδιοτηλεοπτικά στελέχη στο κρατικό ραδιόφωνο και την κρατική τηλεόραση της RAI, καθιστά δυνατό για τον κυβερνόντα συνασπισμό να ασκήσει έλεγχο στο πώς θα προβληθούν οι πολιτικές του. Ο Augusto Minzolini, ο επικεφαλής της RAI 1, το κορυφαίο κανάλι της δημόσιας τηλεόρασης, δήλωσε το 2009 ότι δεν κάλυπτε τότε τα “προσωπικα” προβλήματα πρωθυπουργού Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Η σημερινός πρόεδρος της RAI, πρώην διευθύντρια της Τράπεζας της Ιταλίας, Άννα Μαρία Tαραντόλα, διορίστηκε στη θέση αυτή, το 2012 από τον τότε Πρωθυπουργό Mario Monti.

Ευρωπαίοι με αρκετά προβλήματα: Ελλάδα, Βουλγαρία, Ιταλία και Λουξεμβούργο

Η Ελλάδα (στην 91η θέση) σταμάτησε μια πτώση 60-θέσεων που ξεκίνησε το 2009, επειδή η κυβέρνηση τελικά φάνηκε να λαμβάνει κάποια μέτρα για την καταπολέμηση του νεο-ναζιστικού κόμματος της Χρυσής Αυγής, η οποία δεν είχε κανέναν ενδοιασμό να χρησιμοποιήσει βία κατά των δημοσιογράφων. Αλλά η αστυνομία εξακολουθεί να απολαμβάνει πλήρη ατιμωρησία, όταν στοχεύει και επιτίθεται στους δημοσιογράφους. Η Ελλάδα δεν ανέβηκε στον κατάλογο και εξαιτίας των παραπάνω αλλά και γιατί απέτυχε, να καλύψει το κενό που άφησε το ξαφνικό και βίαιο κλείσιμο του κρατικού ραδιοτηλεοπτικού φορέα, της ΕΡΤ το 2013.

Ο κατάλογος αυτός είναι ο καρπός της σταθερής δουλειάς των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα, για την υπεράσπιση της ελευθερίας των μέσων ενημέρωσης, το αποτέλεσμα τη καθημερινής τους παρακολούθησης  των παραβιάσεων της ελευθερίας των πληροφοριών και των ειδήσεων.

Αποτελεί ένα εργαλείο αναφοράς που χρησιμοποιείται από τον ΟΗΕ, την Παγκόσμια Τράπεζα και τις κυβερνήσεις, ο Παγκόσμιος Κατάλογος Ελευθερίας μετρά το βαθμό ελευθερίας που παρέχεται στους δημοσιογράφους, τα μέσα ενημέρωσης και τους bloggers σε 180 χώρες. Δημοσιεύθηκε σε πέντε γλώσσες (Αγγλικά, Ισπανικά, Γαλλικά, Αραβικά και  Περσικά) και αναφέρονται σε αυτόν χιλιάδες μέσα μαζικής ενημέρωσης σε όλο τον κόσμο κάθε χρόνο, έχει συνταχθεί με τη βοήθεια εκατοντάδων συντακτών, δημοσιογράφων, ειδικών στα μέσα ενημέρωσης, ερευνητών, δικηγόρων και οι υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Τα δεδομένα συγκεντρώθηκαν καθ ‘όλη τη διάρκεια του έτους με βάση το επίπεδο της βίας κατά των δημοσιογράφων, τον βαθμό της πολυφωνίας των μέσων ενημέρωσης και την ανεξαρτησία, το σεβασμό στην ασφάλεια και την ελευθερία των δημοσιογράφων, καθώς και βάση των υποδομών και το νομοθετικό, θεσμικό περιβάλλον στο οποίο λειτουργούν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

Δείτε τον κατάλογο μαζί με τις λεπτομέρειες και τις αναλύσεις ΕΔΩ: http://index.rsf.org

(Πηγές: http://index.rsf.org/#!/presentation  http://index.rsf.org/#!/themes/european-union-model-erosion)
(Μετάφραση, επιμελεια: Sylvia)

 

Στηρίξτε το omniatv:

Σχόλια

0 0 votes
Βαθμολογία άρθρου
Subscribe
Notify of
guest
0 Σχόλια
Inline Feedbacks
View all comments
Μετάβαση στο περιεχόμενο