Οι ιστορίες που βγαίνουν καθημερινά από τις ΗΠΑ φανερώνουν πώς η πραγματικότητα μπορεί να ξεπεράσει την πλέον σαδιστική φαντασία.
Στο νεότερο επεισόδιο του είδους, η Πολιτεία του Κάνσας αποφάσισε ότι οι φτωχοί πολίτες της ξοδεύουν τα κοινωνικά τους βοηθήματα σε πολυτέλειες και βρήκε έναν δρακόντιο τρόπο για να τους τις στερήσει αδιαφορώντας για τις συνέπειες. Συγκεκριμένα, με απόφαση που ψηφίστηκε τον Απρίλιο από τους νομοθέτες του Κάνσας, η κάρτα ανάληψης του επιδόματος που λαμβάνουν οι φτωχοί, μπορεί πλέον να βγάλει μέχρι 25 δολάρια ημερησίως από τα μηχανήματα ανάληψης.
Δεδομένου ότι η κάρτα αυτή δεν είναι τραπεζική κάρτα, δηλαδή δεν αντιστοιχεί σε τραπεζικό λογαριασμό, κάθε ανάληψη χρεώνεται από τις τράπεζες με 4 δολάρια κατά μέσο όρο ως συναλλαγή που γίνεται εκτός τραπεζικού δικτύου. Παράλληλα, τα μηχανήματα ΑΤΜ δεν είναι εφοδιασμένα με πεντοδόλαρα, που σημαίνει ότι το ημερήσιο όριο ανάληψης στην πραγματικότητα είναι 20 δολάρια και η επιβάρυσνη σε κάθε τέτοια ανάληψη ανέρχεται σε 20% επί του ποσού.
Τα έσοδα των τραπεζών από τις χρεώσεις σε προνοιακές αναλήψεις στην Πολιτεία της Καλιφόρνια φτάνουν τα 19 εκατομμύρια δολάρια, όπως αναφέρει η California Reinvestment Coalition μία οργάνωση που ζητά να μην επιδοτούνται έμμεσα οι τράπεζες με χρήματα που θα έπρεπε να πηγαίνουν σε όσους τα έχουν πραγματικά ανάγκη.
Κάνοντας τον υπολογισμό προκύπτει ότι κάποιος πολίτης που παίρνει ένα βοήθημα 120 δολαρίων, θα πρέπει να κάνει 5 ημέρες για να βγάλει 100 δολάρια από το ΑΤΜ της περιοχής του, ενώ παράλληλα θα χρεωθεί με 20 δολάρια εξόδων από την τράπεζα. Χωρίς να υπολογίζουμε πόση ώρα πρέπει να ταξιδέψει για το κοντινότερο ΑΤΜ, εάν αυτό κοστίζει εισιτήρια, καύσιμα και εργατοώρες, καθώς σύμφωνα με την Kristin Seefeldt, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, οι τράπεζες αποφεύγουν την τοποθέτηση ΑΤΜ στις περιοχές των φτωχών επειδή δεν θεωρούνται αρκετά ασφαλείς.
Τυπικός δικαιούχος τέτοιων δικαιωμάτων είναι π.χ. μία ανύπανδρη μητέρα με δύο παιδιά, η οποία κατά μέσο όρο λαμβάνει επίδομα 354 δολαρίων το μήνα (στοιχεία 2012). Αυτές είναι οι περιπτώσεις που θα υποστούν το μεγαλύτερο πλήγμα από τους 14.700 δικαιούχους της συγκεκριμένης Πολιτείας.
Σημειωτέον ότι οι φτωχότεροι πολίτες του Κάνσας πληρώνουν κατά μέσο όρο 11,1% του εισοδήματός τους σε τοπικούς φόρους όπως ο φόρος κατανάλωσης (βλέπε σημείωση στο τέλος) ενώ για τους πλουσιότερους αυτό το ποσοστό κατεβαίνει στο 3,6% κατά μέσο όρο.
Οι στατιστικές δείχνουν ότι 27,7% από τους πολίτες των ΗΠΑ με ετήσιο εισόδημα κάτω των 15 χιλιάδων δολαρίων δεν διατηρούν τραπεζικούς λογαριασμούς, συνεπώς δεν έχουν τη δυνατότητα ηλεκτρονικής πληρωμής λογαριασμών και πολύ συχνά χρησιμοποιούν μετρητά για να πληρώσουν το ηλεκτρικό ρεύμα, το τηλέφωνο, το ενοίκιο ή την ύδρευση. Οι ίδιοι συνήθως πληρώνουν τα τρόφιμα που αγοράζουν με κουπόνια (food stamps).
Η αιτιολόγηση του μέτρου που εμπεριέχετο σε ένα μεγαλύτερο νομοθετικό πακέτο είναι ακόμα πιο εξωφρενική. Βασίζεται σε αναφορές ότι ορισμένοι φτωχοί είχαν το θράσος να ξοδέψουν χρήματα σε κρουαζιέρες ή -άκουσον άκουσον!!!- τόλμησαν να αγοράσουν φιλέ μινιόν από το σούπερ μάρκετ.
Με το νόμο που ψήφισε τον Απρίλιο το Κάνσας, οι δικαιούχοι των επιδομάτων απαγορεύεται πλέον να ξοδεύουν χρήματα πηγαίνοντας σε δημόσιες πισίνες, κινηματογράφους, μαγαζιά τατουάζ, κοσμήματα, συναυλίες, καπνοπωλεία, μαγαζιά εσωρούχων, τυχερά παιχνίδια, κάβες και άλλα “προκλητικά” μέρη. Σε πάνω από 20 Πολιτείες των ΗΠΑ ισχύουν παρόμοιες απαγορεύσεις, ωστόσο μόνο οκτώ από αυτές έχουν απαγόρευση στην αγορά όπλων.
Σύμφωνα με αυτή τη ρητορική οι φτωχοί πρέπει να είναι βλοσυροί και λυπημένοι, να μην διασκέδαζουν, να μην τρώνε καλό φαγητό και να μην διανοηθούν ποτέ να ξεφύγουν για λίγο από τη μιζέρια τους κάνοντας κάτι ευχάριστο.
Μόνο που η λογική πως “εφόσον δέχονται βοήθεια από τους φόρους μου, δεν θέλω να την σπαταλάνε αγοράζοντας τσιγάρα” έχει πολλά αδύναμα σημεία. Αν μη τι άλλο επειδή δεν είναι μόνο οι φτωχοί αποδέκτες ενισχύσεων: υπάρχουν επιδοτήσεις και υποτροφίες κάθε είδους, χρηματοδότηση στεγαστικών ή φοιτητικών δανείων κλπ.
Κανείς δεν εξετάζει τον αγρότη που υπήρξε αποδέκτης επιδότησης για να βεβαιωθεί ότι δεν έχει καταναλώσει παράνομες ουσίες. Κανείς δεν έχει την απαίτηση από τον υπότροφο να μην πάει κρουαζιέρα. Κανείς δεν σχολιάζει τα πολυτελή γραφεία των επιχειρήσεων που διέσωσε το Κράτος, ούτε τα ακριβά αυτοκίνητα των διευθυντών τους.
Γιατί λοιπόν αυτές οι απαγορεύσεις και οι δεσμεύσεις να αφορούν αποκλειστικά τους φτωχότερους;
Επιπλέον, μία αναφορά του 2014 που αφορά όλες τις ΗΠΑ, έδειξε ότι μόλις το 1% των αποδεκτών προνοιακών επιδομάτων έχει ξοδέψει χρήματα σε κάβες, καζίνο ή μαγαζιά με στριπ-τηζ. Δηλαδή, ότι το 99% των χρημάτων πηγαίνει εκεί όπου απευθύνεται και παρ’όλα αυτά, οι νομοθέτες του Κάνσας αποφάσισαν να τιμωρήσουν τους δικαιούχους συλλογικά.
Πηγές: http://www.washingtonpost.com/blogs/wonkblog/wp/2015/05/21/kansas-has-found-the-ultimate-way-to-punish-the-poor/
http://uk.businessinsider.com/people-are-outraged-about-kansas-tax-on-the-poor-2015-5?r=US
http://www.washingtonpost.com/blogs/wonkblog/wp/2015/04/17/the-double-standard-of-making-the-poor-prove-theyre-worthy-of-government-benefits/
Σημείωση σχετικά με το φόρο κατανάλωσης:
Στις ΗΠΑ δεν υπάρχει ο ΦΠΑ όπως τον γνωρίζουμε στην Ευρώπη. Σε κάθε προϊόν που αγοράζει ένας καταναλωτής, προστείθεται ένας τοπικός φόρος κατανάλωσης, ο οποίος διαφέρει από δήμο σε δήμο. Έτσι, ένα γαλόνι γάλα της ίδιας ετικέτας και από την ίδια αλυσίδα σούπερ μάρκετ, έχει διαφορετική τελική τιμή όταν αγοραστεί σε δύο γειτονικούς δήμους, επειδή διαφέρουν οι τοπικοί φόροι κατανάλωσης.
