Γιατί οι Ζαπατίστας φορούν μάσκες;
Στις φοιτητικές διαδηλώσεις της περασμένης Τετάρτης (11/11/2015) στο Λονδίνο, το κάλεσμα προς τους διαδηλωτές περιλάμβανε και την προτροπή να έχουν καλυμμένα τα πρόσωπά τους, για να προστατεύσουν την ιδιωτική τους ζωή. Η ίδια προτροπή δίνεται πολλές φορές προς τους διαδηλωτές που μετέχουν σε διαμαρτυρίες ανά τον κόσμο. Το παρακάτω κείμενο από την Ομάδα Αλληλεγγύης στο Μεξικό του Λονδίνου, είναι μια υπενθύμιση, ωστόσο, ότι στην μεξικανική πολιτεία Τσιάπας, οι Ζαπατίστας φορούν μάσκες για να εξασφαλίσουν, ότι θα τους δουν.
Την 1η Ιανουαρίου του 1994, στις 12 και μισή τα μεσάνυχτα, όταν ξεκινούσε η Βορειοαμερικανική Συμφωνία Ελεύθερου Εμπορίου (NAFTA) μεταξύ του Καναδά, των ΗΠΑ και του Μεξικού, 3.000 μασκοφόροι Ζαπατίστας στρατιώτες κατέβηκαν από τη ζούγκλα και τα ορεινά χωριά της νοτιοανατολικής Τσιάπας και κατέλαβαν επτά πόλεις, συμπεριλαμβανομένης της ιστορικής αποικιακής πόλης του Σαν Κριστόμπαλ ντε λας Κάσας.
Πίσω από τις μαύρες κουκούλες ή τα κόκκινα μαντήλια, υπήρχαν πρόσωπα με διακριτικά τυπικά χαρακτηριστικά των Μάγιας, των ανθρώπων που κατάγονται από αυτά τα εδάφη και που έχουν αντισταθεί στην καταπίεση, την εκμετάλλευση, το ρατσισμό και τη γενοκτονία για αιώνες.
H σιωπηλή πορεία των Ζαπατίστας στις 21 Δεκεμβρίου του 2012
{"video":"https://www.youtube.com/watch?v=5K_z_ceSlwE","width":"800","height":"450"}
Ο Στρατός της Εθνικής Απελευθέρωσης των Ζαπατίστας και των κοινοτήτων υποστήριξής τους είναι ένα δημιουργικό, σαρκαστικό, παιχνιδιάρικο αλλά συνάμα πολυ σοβαρό και ισχυρό κοινωνικό κίνημα, που πολλές από τις επικρατούσες αυθεντίες δυσκολεύονται να καταλάβουν.
Φορούν μάσκες ώστε να γίνουν ορατοί. Για αιώνες οι ιθαγενείς ήταν « αυτοί με τα δίχως πρόσωπα και τις δίχως φωνές», αλλά εκείνη την ημέρα, από το μπαλκόνι του Δημοτικού Μεγάρου στη Σαν Κριστόμπαλ, ένας μασκοφόρος διάβασε μια δήλωση που ξεκίνουσε ως εξής : «Είμαστε τα αποτελέσματα ενός αγώνα πεντακοσίων χρόνων…… [και] σήμερα λέμε “¡Ya Basta!” Φτάνει πια!»
Μετά, αφού η εξέγερση κατεστάλη από τη μεξικάνικη κυβέρνηση, οι Ζαπατίστας εξήγησαν στην κοινωνία των πολιτών : «Πήγαμε στον πόλεμο, όχι για να σκοτώσουμε ή να σκοτωθούμε, αλλά για να ακουστούμε.»
Οι Ζαπατίστας φορούν μάσκες, ως απόρριψη των παραδοσιακών αντιπροσωπευτικών πολιτικών και της ατομικής ταυτότητας και ως υπεράσπιση της άμεσης δημοκρατίας, της ισότητας, αλλά και για να υπονομεύσουν την ιεραρχία και τον αυταρχισμό.
Έχοντας πάρει το όνομά τους από τον δολοφονημένο Μεξικανό επαναστάτη, Emiliano Zapata, και σε αντίθεση με τους επαναστάτες της Λατινικής Αμερικής, που υπήρξαν πριν από αυτούς, οι Ζαπατίστας απορρίπτουν την κυριαρχία ως μια στρατηγική για την «εθνική απελευθέρωση». Αυτό που γνωρίζουμε ως φιλελεύθερη αντιπροσωπευτική δημοκρατία, παντρεμένη με μια οικονομία, που βασίζεται στο νεοφιλελεύθερο παγκόσμιο καπιταλισμό, οι Ζαπατίστας το αποκαλούν «Δημοκρατία Ανώνυμη.Εταιρεία». Και την απορρίπτουν εξ ολοκλήρου. Ζητούν μια ελευθερία, που διασκορπίζει τη δύναμη προς τα κάτω στο επίπεδο των αυτόνομων κοινοτήτων.
Οι Ζαπατίστας φορούν μάσκες για την προστασία τους και την ισότιμη ανωνυμία, όμως δεν φορούν μάσκες όλη την ώρα. Όταν φωτογραφίζονται ή αλληλεπιδρούν με εξωτερικούς επισκέπτες, φορούν μάσκες για να κρύψουν την ταυτότητά τους και για να καλέσουν τους πάντες στον αγώνα των Ζαπατίστας.
Κάθε μέρα και πολύ πριν τη δημόσια εμφάνισή τους το 1994, οι Ζαπατίστας οργάνωναν την αναβίωση εθίμων και συνηθειών, που ενισχύουν μια δύναμη διαφορετική από εκείνη, που κυριαρχεί ή επικρατεί με τη χρήση απειλών ή βίας.
Τα πειράματα και οι προσπάθειές τους στοχεύουν στην οικοδόμηση μιας συλλογικής δύναμης (τόσο στην Τσιάπας, στο Μεξικό όσο και στο εξωτερικό), που καλεί όλους να στηριχτούν στην δική τους δύναμη και να εργαστούν για το καλό της κοινότητας, παράλληλα χτίζοντας τοπική αυτονομία, βασιζόμενη στις δικές τους γεωκεντρικές παραδόσεις και μια ηγεσία που να βασίζεται στην «obedeciendo Mandar» (σ’αυτήν που ηγείται δηλαδή υπακούοντας τη βούληση της κοινότητας).
Η πινακίδα γράφει : «Είστε στην επικράτεια των Ζαπατίστας. Εδώ οι άνθρωποι ηγούνται και η καλή κυβέρνηση υπακούει. Η Κεντρική Καρδιά των Ζαπατίστας στην ζώνη του βουνού.»
(πηγή : http://www.europazapatista.org/index.php?post_id=7440)
(μετάφραση Σύλβια Βαρνάβα)
