Η επιδημιολογία της βίας – Minority Report

a1sx2_Thumbnail1_dyes_20160814-115757_1.jpg

 

του Τάσου Θεοφίλου

Όχι σε κάποιο άγνωστο και μακρινό δυστοπικό μέλλον αλλά το 2012, ήδη τέσσερα χρόνια πριν, τετρακόσιοι είκοσι περίπου πολίτες του Σικάγο ήρθαν αντιμέτωποι με μια δυσάρεστη έκπληξη. Ενημερώθηκαν δι’ αλληλογραφίας ή σε άλλες περιπτώσεις δια ζώσης ότι βρίσκονται υπό επιτήρηση και ότι από δω και πέρα δεν έχουν καμιά δικαιολογία αν υποπέσουν σε κάποιο παράπτωμα, ενώ παράλληλα ενημερώθηκαν για τρέχοντα προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης. Είναι γεγονός ότι κάποιοι δεν βρεθήκαν προ εκπλήξεως. Είναι επίσης αλήθεια ότι αρκετοί, περισσότεροι από τους μισούς, δεν μπόρεσαν αρχικά να ερμηνεύσουν αυτήν την προειδοποίηση.

Η αστυνομία του Σικάγο, όπως συμβαίνει σε όλες τις ΗΠΑ, δείχνει να ερμηνεύει την εγκληματικότητα και την διαχείριση της σαν να πρόκειται για κάποια μορφή επιδημίας. Στην πραγματικότητα έχει εμπεδωθεί η αντίληψη ότι το να πέσει κανείς θύμα κάποιας βίαιης ενέργειας έχει χαρακτηριστικά αντίστοιχα με το να πέσει θύμα κάποιας γρίπης. Αυτή η αντίληψη έχει επιβληθεί ως οδηγός εφαρμοσμένης πολιτικής.

Ο Andrew Papachristos, κοινωνιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Γιέιλ, έχει αφιερώσει την καριέρα του στην προσπάθειά του να αναπτύξει ένα μοντέλο κοινωνικών δικτύων της παραβατικότητας, παρατηρώντας τα ίχνη που αφήνουν στο παρελθόν όσοι έχουν πυροβοληθεί ή σκοτωθεί.

Ο Παπαχρήστος ισχυρίζεται ότι η πραγματικότητα δεν μοιάζει ούτε με το Reservoir Dogs ούτε με το Usual Suspects αφού στην πραγματικότητα οι συνεργάτες εγκληματικών δραστηριοτήτων γνωρίζονται πάντα μεταξύ τους. Ο ίδιος θεωρεί πως το 41% των ανθρωποκτονιών που λαμβάνουν χώρα, έχει εντοπισθεί στην γραφική αναπαράσταση των δικτύων του.

Ο Παπαχρήστος, προκειμένου να προβλέψει εγκληματικές συμπεριφορές, χρησιμοποιεί τις μεθόδους που χρησιμοποιούν και οι ασφαλιστικές εταιρίες προβλέποντας τους κινδύνους ασφάλισης. Στην ουσία πρόκειται για την εφαρμογή της θεωρίας των κοινωνικών δικτύων στην ποινική καταστολή.

Σύμφωνα με τους θιασώτες της θεωρίας των κοινωνικών δικτύων, η εφαρμογή της στην ποινική καταστολή μπορεί να αποκαλύψει συγκεκριμένες διαστάσεις που αφορούν σε ρόλους, συμπεριφορές, επιρροή κτλ. Με τους κατάλληλους ποσοτικούς δείκτες επιδιώκεται να προσδιοριστεί η οργανωτική δομή και οι ρόλοι των παραβατικών ομάδων.

Τέτοιες πολιτικές έχουν διαχειριστικό χαρακτήρα απέναντι στην “απειλή” των εγκληματικών ομάδων επιδιώκοντας να θέσουν προτεραιότητα στην κατασταλτική δράση των φορέων κοινωνικού ελέγχου με τον εντοπισμό επικίνδυνων προσώπων και ομάδων των οποίων η παύση της παράνομης δραστηριότητας θα διασπάσει ή θα καταστήσει ανενεργό το ευρύτερο εγκληματικό δίκτυο. Μια μέθοδος που χρησιμοποιεί σε πιο πρώιμο στάδιο και η ελληνική αστυνομία όταν έρχεται αντιμέτωπη με το ζήτημα της διαχείρισης μεγάλων παραβατικών κοινοτήτων ή ανταγωνιστικών πολιτικών χώρων.

Στις θεωρίες τού Παπαχρήστος βασίστηκε και το Πανεπιστήμιο του Ιλλινόις, το όποιο δημιούργησε ένα λογισμικό το οποίο και πούλησε στην Αστυνομία του Σικάγο, εφαρμόζοντας με την σειρά της αστυνόμευση με όρους μαζικής κατανάλωσης. Ανάμεσα στα δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν ως μεταβλητές είναι οι προηγούμενες συλλήψεις, η κατάσταση δικαστικής επιτήρησης, η ποινική κατάσταση των ανθρώπων με τους οποίους είχαν στο παρελθόν συλληφθεί και το αν είχαν πυροβολήσει ή πυροβοληθεί στο παρελθόν. Έτσι προέκυψε μια λίστα τετρακοσίων είκοσι πολιτών οι οποίοι, σύμφωνα με τα πορίσματα του συγκεκριμένου λογισμικού, είχαν πεντακόσιες φορές πιο πολλές πιθανότητες να εμπλακούν σε κάποια παραβατική δραστηριότητα.

Ανάμεσα στους πολίτες που εμφανίστηκαν στην λίστα, με συνέπεια να δεχτούν έκπληκτοι την αυστηρή προειδοποίηση της Αστυνομίας του Σικάγο, ήταν και ορισμένοι, περισσότεροι από τους μισούς, οι οποίοι είχαν συλληφθεί όταν ήταν ακόμη μαθητές για μικροαδικήματα όπως κατοχή μαριχουάνας μαζί με ανθρώπους που αργότερα απασχόλησαν για βαρύτερα αδικήματα ενώ οι ίδιοι ήταν πλέον εργαζόμενοι οικογενειάρχες.

Η ποινική καταστολή στις ΗΠΑ όλο και περισσότερο μοιάζει να λειτουργεί στην λογική της μαζικής παραγωγής και κατανάλωσης όπως όλα τα υπόλοιπα πεδία άντλησης κέρδους.

Η πραγματικότητα κατά τον Παπαχρήστος δεν μοιάζει ούτε με το Reservoir Dogs ούτε με το Usual Suspects όμως χάρη στη προσφορά του θυμίζει πια περισσότερο το Minority Report.

Στηρίξτε το omniatv:

Σχόλια

1 ΣΧΟΛΙΟ

0 0 votes
Βαθμολογία άρθρου
Subscribe
Notify of
guest
1 Σχόλιο
Most Voted
Newest Oldest
Inline Feedbacks
View all comments
Μετάβαση στο περιεχόμενο