Φωτογραφία από κοινωνικό πείραμα που πραγματοποιήθηκε στην Νέα Υόρκη, με σκοπό την ανάδειξη του προβλήματος
Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών έχει αποφανθεί πως ο γάμος ανηλίκων συνιστά παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και αποτελεί σοβαρό εμπόδιο για την κοινωνική, οικονομική ανάπτυξη και ανεξαρτησία του ατόμου. Και ενώ χώρες όπως η Ζιμπάμπουε, το Μαλάουι και το Ελ Σαλβαδόρ έχουν απαγορεύσει δια νόμου τον γάμο ανηλίκων, εξακολουθεί να παραμένει νόμιμος στις Ηνωμένες Πολιτείες καθώς οι 25 από τις 50 πολιτείες δεν έχουν ορισμένο κατώτατο όριο ηλικίας για γάμο.
Τουλάχιστον 207.486 ανήλικα έχουν παντρευτεί στις ΗΠΑ, την περίοδο 2000 – 2015, από τα οποία το 87% είναι κορίτσια, σύμφωνα με δεδομένα που συνέλεξε η οργάνωση Unchained At Last. Τα πραγματικά νούμερα ενδέχεται να είναι κατά πολύ μεγαλύτερα, μιας και 10 πολιτείες παρείχαν ατελή στατιστικά στοιχεία στην έρευνα. Σύμφωνα με την έρευνα, τα νεότερα άτομα που έχουν παντρευτεί ήταν 3 κορίτσια 10 ετών στο Τένεσι, το 2001, τα οποία παντρεύτηκαν άνδρες ηλικίας 24, 25 και 31 ετών, ενώ το 2006 ένα αγόρι 11 ετών παντρεύτηκε μία γυναίκα 27 ετών, επίσης στο Τένεσι.
Τα αίτια, όπως συμβαίνει και με κάθε κοινωνικό φαινόμενο, είναι πολυπαραγοντικά. Από τα πιο συνηθισμένα που οδηγούν τους γονείς να δώσουν το παιδί τους σε γάμο είναι: η ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, η ιδέα ότι προστατεύουν το παιδί από την «σεξουαλική ακολασία» και η αντίληψη ότι προστατεύουν έτσι το παιδί από τα Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα Νοσήματα. Επίσης τα ποσοστά των γονέων που δίνουν τα παιδιά τους σε γάμο είναι υψηλότερα μεταξύ αυτών που έχουν μόνο βασική ή καθόλου εκπαίδευση, απ’ ό,τι εκείνων με μέση ή ανώτερη εκπαίδευση.
Ο γάμος ανηλίκων έχει μακροχρόνιες συνέπειες, ειδικότερα στα κορίτσια. Τα περισσότερα εγκαταλείπουν το σχολείο για να ασχοληθούν με το μεγάλωμα των παιδιών τους και με τα οικιακά. Η εγκατάλειψη του σχολείου έχει τρομερό αντίκτυπο στην ψυχολογία του παιδιού, μιας και αναγκάζεται να εγκαταλείψει τους φίλους του και τις παρέες του και οδηγεί στην απομόνωση και στην κατάθλιψη του παιδιού. Επίσης πολλά από τα ανήλικα κορίτσια πέφτουν θύματα συνεχούς ενδοοικογενειακής βίας από τους συζύγους τους.
Έχουν σχηματιστεί αρκετές πρωτοβουλίες και οργανώσεις που προσπαθούν να προσεγγίσουν το πρόβλημα. Οι πιο συνηθισμένες προσεγγίσεις είναι μέσω της εκπαίδευσης των γονέων για τις συνέπειες που μπορεί να έχει ένας γάμος ανηλίκων, της ενθάρρυνσης της εκπαίδευσης των κοριτσιών και της απόπειρας αλλαγής των κοινωνικών αντιλήψεων.
