Διεθνής Μέρα κατά της Ομοφοβίας: Μια πόλη ετεροκανονική και ματωμένη

Πόνεσε αυτή η χρονιά και πονάει ακόμα. Αν δεν είσαι λευκός, Έλληνας, middle class, straight άνδρας – εκείνος δηλαδή ο ανθρωπότυπος που μπορεί να κυκλοφορεί σε κάθε γωνιά αυτής της πόλης χωρίς να κινδυνεύει – πονάει πολύ. Γιατί πρέπει να παλεύεις διαρκώς να βρεις χωρικές ρωγμές στην αρρενωπή και ετεροκανονική αστική γεωγραφία. Γιατί τα βήματα σου θα πάλλονται συνεχώς στο ρυθμό της κομμένης ανάσας των περιφρονημένων, χτυπημένων ή δολοφονημένων αδερφών σου. Μπορεί ύστερα από δυναμικούς αγώνες του ΛΟΑΤΚΙ+ κινήματος να ενσωματώθηκαν τα τελευταία χρόνια στο θεσμικό πλαίσιο της χώρας ορισμένες θεμελιακές και αυτονόητες διεκδικήσεις ισότητας, όπως το σύμφωνο συμβίωσης για ομόφυλα ζευγάρια και η αναγνώριση της ταυτότητας φύλου , αλλά η αλλαγή νοοτροπίας και συμπεριφοράς αποδεικνύεται μια πολύ πιο αργή διαδικασία. Η ελληνική κοινωνία παραμένει ένα μη ασφαλές μέρος για να ζουν τα ΛΟΑΤΚΙ+ υποκείμενα.

Η σημερινή Διεθνής Ημέρα κατά της Ομοφοβίας, της Αμφιφοβίας και της Τρανσφοβίας μας θυμίζει ακριβώς αυτό. Όχι ότι ήταν εύκολο να ξεχαστεί, ειδικά μετά την άγρια δολοφονία του Ζακ Κωστόπουλου στις 21 Σεπτεμβρίου. Η επίγευση αυτής της πρωτοφανούς βαρβαρότητας που συντελέστηκε στην οδό Γλάδστωνος μέρα μεσημέρι, ήταν η οδυνηρή υπόμνηση ότι οι ζωές των ΛΟΑΤΚΙ+ ανθρώπων δεν είναι προστατευμένες. Η ιερότητα τους μπορεί διαρραγεί με σοκαριστική ευκολία, όταν ένα μπούγιο ιδιοκτητών και αστυνομικών αποφασίσει να αφαιρέσει μια ζωή γιατί δεν τους μοιάζει και μετά ατάραχοι να σκουπίσουν τα αίματα σαν ένα σημειολογικό νοικοκύρεμα της υπεροπτικής αίσθησης ατιμωρησίας που αντλεί την ισχύ της από την κανονιστική ματσίλα.

Η δολοφονία του Ζακ και ο θλιβερός απόηχος της απόπειρας συγκάλυψης του αστυνομικο – μιντιακού συμπλέγματος υπογράμμισε με αίμα τις έμφυλες, ταξικές, σεξουαλικές περιφράξεις αυτής της πόλης. Δε μας εμπεριέχει όλες και όλους με τον ίδιο τρόπο. Τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα όταν διεκδικούν την ορατότητα τους στη δημόσια σφαίρα μπορεί να βιώσουν απειλή σ’ ένα φάσμα που ξεκινά από τη βλεμματική υποτίμηση και φτάνει μέχρι τη λεκτική επίθεση και την ωμή σωματική βία.

Σύμφωνα με την έκθεση του Δικτύου Καταγραφής Ρατσιστικής Βίας, το 2018 καταγράφηκαν 27 επιθέσεις κατά ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων και φορέων. Σε 18 από αυτές η στοχοποίηση έγινε εξαιτίας του σεξουαλικού προσανατολισμού. Μάλιστα σε πέντε περιστατικά τα θύματα ήταν ηλικίας 14 – 18 ετών.

Οι δράστες στην πλειονότητα τους ήταν άνδρες. Μεταξύ των επιθέσεων καταγράφηκαν ένα περιστατικό βιασμού και έξι περιστατικά που είχαν σαν αποτέλεσμα σωματικές βλάβες σε συνδυασμό με εξύβριση και απειλές. Σε ένα εξ αυτών, το θύμα, ανήλικος ομοφυλόφιλος άνδρας, δέχτηκε επίθεση ενώ περίμενε σε στάση του τραμ. Ο δράστης αφού πρώτα ρώτησε το θύμα «γιατί με κοιτάς ρε π…;», στη συνέχεια το έβρισε με ομοφοβικούς χαρακτηρισμούς και φράσεις, όπως «έχει γεμίσει η Ελλάδα π…!». Στη συνέχεια, ο δράστης γρονθοκόπησε αρκετές φορές το θύμα. Σύμφωνα με τη μαρτυρία του θύματος, δεν αντέδρασε κανένας αυτόπτης μάρτυρας, εκτός από μια κυρία που παρενέβη και είπε στο δράστη να σταματήσει. Τότε ο δράστης τράπηκε σε φυγή. Το θύμα πήγε στο Αστυνομικό Τμήμα να καταγγείλει την επίθεση. Παρότι η Αστυνομία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει υλικό από τις κάμερες του τραμ για να ταυτοποιήσει το δράστη, δεν το έκανε επικαλούμενη τη διαφύλαξη του απόρρητου.

Το Δίκτυο έχει επισημάνει με βάση τις καταγραφές του ότι κάθε διαπληκτισμός ή ένταση δύναται να καταλήξει, έστω και αν δεν είναι εξαρχής, σε έγκλημα με ρατσιστικά χαρακτηριστικά. Το 2018, καταγράφηκε περιστατικό στο οποίο ενώ ο διαπληκτισμός ξεκίνησε με αφορμή τη οδηγική συμπεριφορά επαγγελματία οδηγού, κατέληξε σε ομοφοβική επίθεση: ο δράστης με ομοφοβικούς χαρακτηρισμούς άρπαξε ένα λοστό και κινήθηκε απειλητικά κατά του θύματος, ενώ ο σύντροφος του θύματος δέχτηκε χτύπημα από τον οδηγό ταξί. Αμέσως μετά ο οδηγός τράπηκε σε φυγή. Το πρώτο θύμα συγκράτησε τον αριθμό κυκλοφορίας του οδηγού ταξί και αμέσως πήγε στην Αστυνομία και υπέβαλε μήνυση. Σε αυτή την περίπτωση ο δράστης εντοπίστηκε.

Κατά το 2018, συνεχίστηκαν οι διαδικτυακές επιθέσεις κατά της Colour Youth. Ενδεικτικά αναφέρεται η φράση από επώνυμη χρήστρια μέσου κοινωνικής δικτύωσης: «να επιβιβαστούν στο τρένο για το Άουσβιτς». Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόκειται για άτομο που έχει στο προφίλ της φωτογραφία ναζί στρατιώτη με τη φράση “Defend Europe”, παραπέμποντας στο επιχείρημα ότι το ναζιστικό καθεστώς υπερασπιζόταν τη λευκή/Άρια Ευρώπη.

Στην έκθεση, επίσης, σημειώνονται εννέα τρανσφοβικές επιθέσεις, όπου στις τρεις από αυτές προκλήθηκαν σωματικές βλάβες. Σύρια αιτούσα άσυλο δέχτηκε επίθεση από ομάδα ανδρών, η οποία την ακολούθησε σε τουαλέτα καταστήματος και αφού την χαστούκισαν επανειλημμένα, την χτύπησαν με σίδερο στο κεφάλι, ενώ την εξύβριζαν με τρανσφοβικούς χαρακτηρισμούς και απειλούσαν ότι θα την σκοτώσουν. Σε άλλη περίπτωση που αναφέρεται, τρανς γυναίκα προσπάθησε να αποφύγει ομάδα που καθόταν σε ταχυφαγείο και να μην απαντήσει αρχικά σε προκλητικές εξυβρίσεις. Εν τέλει, απάντησε σε χυδαίες απειλές, προειδοποιώντας τους δράστες ότι είχε γνώσεις αυτοάμυνας. Η ομάδα της επιτέθηκε και έριξε το θύμα στο έδαφος. Το θύμα κατάφερε να προφυλάξει σε ένα βαθμό το κεφάλι, το διάφραγμα και τα πλευρά της, αλλά την χτύπησαν με μανία. Το θύμα δήλωσε στο Δίκτυο ότι έκτοτε αποφεύγει να περπατά μόνη της ακόμη και την ημέρα.

Εδώ, να συμπληρώσουμε ότι και η εμπρηστική επίθεση που εκδηλώθηκε το Μάρτιο στο Κέντρο Πρόληψης και Εξέτασης Checkpoint δεν μπορεί να αποσυνδεθεί από ρατσιστικά και ομοφοβικά συμφραζόμενα. Η αφαίρεση της σημαίας του ουράνιου τόξου από το χώρο παραπέμπει ευθέως στα ομοφοβικά κίνητρα των δραστών, οι οποίοι δε δίστασαν να πυρπολήσουν ένα χώρο που αποσκοπεί στην καταπολέμηση της άγνοιας και στην παροχή υποστήριξης για ζητήματα οροθετικότητας. Ταυτόχρονα, είναι προφανές ότι οι καταγραφές του Δικτύου αποτυπώνουν ένα μόνο κομμάτι της διάχυτης ομοφοβίας και τρανσφοβίας, καθώς θεωρείται βέβαιο ότι τα περιστατικά είναι πολύ περισσότερα αλλά δε φτάνουν μέχρι το επίπεδο της επίσημης καταγγελίας, εξαιτίας του φόβου, της έλλειψης εξειδικευμένων δομών και της εμπεδωμένης απροθυμίας των αρχών να ασχοληθούμε σοβαρά με τη διερεύνηση τέτοιων επιθέσεων.

Ο Ηλίας είναι 21 ετών, ακτιβιστής της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας και drag queen. Το ξημέρωμα της 28ης Οκτωβρίου ένας άγνωστος του άνδρας τον γρονθοκόπησε με ένα μπουκάλι στο πρόσωπο. Διηγείται:

Ήμασταν τρεις φίλοι και κατεβαίναμε από Θησείο για Γκάζι. Οι φίλοι μου ήταν in drag ντυμένοι. Έτσι , όπως προχωρούσαμε, άρχισαν τρεις τύποι να κράζουν «αδερφάρες, πουστάρες κλπ». Εμείς δεν απαντούσαμε κι αυτοί συνέχιζαν. Κάποια στιγμή φωνάζει ο ένας «σας γαμάω τις μάνες». Εγώ απάντησα ότι «δεν έχω μάνα», που ισχύει δηλαδή. Τότε κινήθηκαν προς το μέρος μας. Ένας με πλησίασε πολύ κι έκανε μια κίνηση να με χτυπήσει αλλά δε με πέτυχε. Εγώ έβαλα το χέρι μου στην τσέπη για να βγάλω το κινητό μου. Τότε μου έριξε μια μπουνιά στη μούρη κρατώντας ένα πλαστικό μπουκάλι νερό. «Αν θέλω σ’ αφήνω στον τόπο» απειλούσε. Αμέσως κάλεσα την Αστυνομία κι άρχισα να περιγράφω τι συμβαίνει και να τους ζητάω να έρθουν να τους συλλάβουν – παρότι ήταν ακόμα μπροστά. Οι δύο φίλοι του έτρεξαν προς τα Πετράλωνα κι αυτός προς το Θησείο. Τον ακολούθησα. Εν τω μεταξύ δεκάδες άνθρωποι έβλεπαν εμένα με ματωμένο πρόσωπο κι έναν τύπο να τρέξει και κανείς δεν επιχείρησε να με βοηθήσει. Η απόλυτη απάθεια. Αυτός πήδηξε σε έναν αρχαιολογικό χώρο και ξέφυγε. Είχε περάσει ένα τέταρτο κι η Αστυνομία δεν είχε εμφανιστεί. Βέβαια, εμείς είχαμε περάσει πριν λίγη ώρα από το Μοναστηράκι που ήταν αραγμένα καμιά δεκαριά μηχανάκια Δίας και μας κορόιδευαν. Αν ήθελαν θα μπορούσαν σε ένα λεπτό να έρθουν και να τον συλλάβουν.

Δεν ήταν η πρώτη φορά για τον Ηλία που δεχόταν επίθεση. Είχαν προηγηθεί κι άλλες. Στη μία μάλιστα παλιότερα ήταν μαζί με τον Ζακ στο μετρό όταν τους επιτεθήκαν. Όση ψυχραιμία , όμως, κι αν διαθέτει κανείς , κάθε τέτοια εμπειρία είναι τραυματική και αφήνει ένα έντονο ίχνος φόβου.

Φόβος υπάρχει , γιατί έχω στοχοποιηθεί ακόμα και σε φασιστικά sites με το πρόσωπο μου. Ωστόσο, δε θέλω ο φόβος να με κρατάει κρυμμένο σπίτι μου. Αλλά, ας πούμε, πάντα φροντίζω να κρατάω το κινητό στο χέρι μου γι’ αυτό το λόγο, για να είμαι έτοιμος να καλέσω σε βοήθεια. Ξέρω άτομα που έχουν δυσκολευτεί πολύ ψυχολογικά, που έχουν αντιμετωπίσει διαταραχή μετατραυματικού στρές. Κι εγώ υπάρχουν μέρη που σύχναζα παλιά στα Εξάρχεια και στο κέντρο της Αθήνας γιατί τα θεωρούσα safe space αλλά αποδείχθηκε ότι δεν ήταν και πλέον τα αποφεύγω. Έχω υπόψη μου αρκετά άτομα από τον κύκλο μου που έχουν υποστεί σεξιστική, ομοφοβική ή τρανσφοβική βία και δεν το έχουν καταγγείλει. Ξέρω , επίσης, άτομα που πήγαν σε ένα τυχαίο Αστυνομικό Τμήμα (όχι στο τμήμα Ρατσιστικής Βίας) και έχουν αντιμετωπίσει το χλευασμό των αστυνομικών ή στην καλύτερη περίπτωση μια σύσταση να κάνουν μήνυση κατ’ αγνώστων που προϋποθέτει παράβολο 100 ευρώ.

Αυτό που προκύπτει από τη μαρτυρία του Ηλία και τις περισσότερες καταγραφές, αυτό που είδαμε με τρόμο στην αρένα της Γλάδστωνος είναι ότι στην αρχιτεκτονική της εθνοπατριαρχίας υπάρχει μια συνθήκη κανονικοποιημένης βίας. Είναι η βία που ασκείται εις βάρος των σωμάτων που δεν εγκολπώνουν τη νόρμα της αρρενωπότητας και γίνεται ανεκτή , επειδή είναι κανονικοποιημένη. Εκείνοι που ζητούν μετ’ επιτάσεως την καταδίκη της «βίας από όπου κι αν προέρχεται» κάθε φορά που ένα τρικάκι πέφτει σ’ ένα δρόμο ή μια μπογιά σ’ έναν τοίχο , είναι οι πρώτοι που σιωπούν όταν ένα μαχαίρι ή μια μπότα πέφτει σ’ ένα σώμα ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμου. Κι αυτή η πολιτική σχετικοποίηση της αξίας της ζωής είναι που παράγει κοινωνικά ορδές καλωδιωμένων ζόμπι, κυτταρικά ποτισμένων με αδιαφορία για την ασχήμια ή το έγκλημα που μπορεί να εκτυλίσσεται μπροστά τους.

«Οι περισσότερες επιθέσεις που έχω βιώσει εγώ ή κοντινοί μου άνθρωποι έγιναν σε δημόσιο χώρο αλλά χωρίς να υπάρξει αλληλεπίδραση με τον παρευρισκόμενο κόσμο. Δε μπορώ να καταλάβω πως γίνεται να βλέπεις έναν άνθρωπο να υποφέρει ή να κινδυνεύει και να μη κάνεις τίποτα. Η σιωπή είναι συνενοχή. Δεν είναι σύνθημα. Είναι κυριολεκτική αλήθεια. Εμείς θα συνεχίσουμε. Δε θα καταπιεστούμε για να μην ενοχλούμε τους φασίστες» καταλήγει ο Ηλίας.


*Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα κατά της Ομοφοβίας, Αμφιφοβίας και Τρανσφοβίας, η Colour Youth – Κοινότητα LGBTQ Νέων Αθήνας διοργανώνει ημερίδα με θέμα “Μην κλείνετε τα μάτια στη βία – Η σιωπή κοστίζει”.
Την Παρασκευή 17 Μαΐου 2019 και ώρα 17:00, στο κτήριο της ΕΣΗΕΑ, Ακαδημίας 20 (1ος Όροφος)

*Οι political stencil θα φτιάξουν ένα γκράφιτι με τη μορφή του Ζακ Κωστόπουλου/ της Zackie Oh και μαζί με την Πρωτοβουλία Justice For Zak/Zackie απευθύνουν ανοιχτό κάλεσμα για στήριξη και συντροφιά
Παρασκευή 17 Μαΐου, μετά τις 20:00, Σολωμού 11 (Εξάρχεια)

Στηρίξτε το omniatv:

Σχόλια

0 0 votes
Βαθμολογία άρθρου
Subscribe
Notify of
guest
0 Σχόλια
Inline Feedbacks
View all comments
Μετάβαση στο περιεχόμενο