«Την προηγούμενη φορά βιαστήκαμε πολύ να προχωρήσουμε με την αλληλεγγύη, χωρίς να καταστήσουμε σαφές ότι υπάρχει και το στοιχείο της ευθύνης», παραδέχθηκε ο Έλληνας Επίτροπος και υποσχέθηκε ότι η νέα πρόταση θα προβλέπει μια διαφορετική, ολιστική προσέγγιση στο θέμα της μετανάστευσης και του ασύλου: «Θα ξεκινήσουμε από τις χώρες προέλευσης και τράνζιτ – όπου η Ε.Ε. ξοδεύει πολλά χρήματα σε αναπτυξιακή βοήθεια, αλλά απέτυχε να αντιμετωπίσει τις αιτίες της μετανάστευσης. Έπειτα, χρειαζόμαστε μια δυναμική διαχείριση των εξωτερικών συνόρων μας. Είναι αδιανόητο ότι αφήνουμε την προστασία των εξωτερικών συνόρων μας στα κράτη – μέλη της εμπροσθοφυλακής», είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε ότι τελικά θα χρειαστεί και ένα σύστημα καταμερισμού βαρών και αλληλεγγύης.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Euronews, αυτά έλεγε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής επιτροπής και αρμόδιος για την «Προώθηση του Ευρωπαϊκού Τρόπου Ζωής», Μ. Σχοινάς, στις 16 Φεβρουαρίου 2020, στα πλαίσια της Διάσκεψης του Μονάχου για την Ασφάλεια. Δύο εβδομάδες μετά ο Ταγίπ Ερντογάν αποφασίζει να χρησιμοποιήσει τα κλειδιά που του είχε δώσει η Ε.Ε. με την συμφωνία που τέθηκε σε ισχύ στις 20 Μαρτίου του 2016. Επιστρατεύει Γκρίζους Λύκους και ψευδείς ειδήσεις, προκειμένου να οδηγήσει χιλιάδες προσφύγες στη συνοριακή γραμμή του Έβρου.
Η Ελληνική πλευρά με μια άνευ προηγουμένου κίνηση αναστέλλει τις ήδη προβληματικές διαδικασίες εξέτασης των αιτούντων άσυλο, ενώ έχει φροντίσει να στείλει στρατιωτικές και αστυνομικές δυνάμεις στη συνοριακή γραμμή για να σταθούν απέναντι από τους συγκεντρωμένους πρόσφυγες απωθώντας τους -τουλάχιστον- με δακρυγόνα.
Ενορχηστρώνει παράλληλα μια εκστρατεία “newspeak” με εμφατική επανάληψη λέξεων και φράσεων, όπως «ασύμμετρη απειλή» και «εισβολή» με τα περισσότερα ΜΜΕ να χρησιμοποιούνται ως μεγάφωνα αναπαραγωγής αυτής της ρητορικής. Αυτό οδηγεί στη νομιμοποίηση ομάδων ακροδεξιών οι οποίες, σύμφωνα με μαρτυρίες και βίντεο, «βγαίνουν για κυνήγι» στις περιοχές γύρω από τον Έβρο, στήνουν οδοφράγματα και επιτίθενται σε εθελοντές οργανώσεων αρωγής και δημοσιογράφους σε Λέσβο και Χίο. Την ίδια στιγμή στο Αιγαίο το λιμενικό πραγματοποιεί επίσημα πια επαναπροωθήσεις χρησιμοποιώντας μέχρι και πραγματικά πυρά.
Το «λυσσασμένο σκυλί» που μάσησε το λουρί του
Δεν είναι άγνωστο πως στην Ελλάδα υπάρχει μια μεγάλη ιστορία εθνικισμού που σε διάφορες περιόδους εξελισσόταν, συνήθως με τις ευλογίες του κράτους, σε καθαρό φασισμό. Δεν «φύτρωσαν» ξαφνικά όλοι αυτοί. Τα τελευταία χρόνια ως αποτέλεσμα της πίεσης που άσκησε σε κράτος και θεσμούς ένας ευρύς αντιφασιστικός αγώνας, το «λυσσασμένο σκυλί» του φασισμού είχε τεθεί σε έναν σχετικό έλεγχο.
Η ήττα της κυβέρνησης σε Μυτιλήνη και Χίο έβγαλε το «λυσσασμένο σκυλί» βόλτα και αυτό μάσησε το λουρί του και άρχισε να τρέχει. Η εικόνα του κράτους – παρακράτους με τα πολιτικά ρούχα και τις ασπίδες το νομιμοποίησε αλλά και το εξαγρίωσε ακόμα περισσότερο ενώ η μη απόδοση ευθυνών έδωσε το μήνυμα πως σε κάποια σημεία της επικράτειας, νόμος είναι η καραμπίνα. Και όπως συνήθως γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις, η ζωή κάποιων δεν μετράει και πολύ.
Το κύμα αυτό του εθνικισμού ενισχύεται από γαλάζιους δημάρχους και φορείς οι οποίοι «συγκεντρώνουν τρόφιμα» για «τους υπερασπιστές των συνόρων» που πυροβολούν πρόσφυγες. Ενισχύεται ακόμα από ρεπορτάζ για «εθελοντές εθνοφύλακες» που πραγματοποιούν «συλλήψεις» μπροστά στην κάμερα και βέβαια από την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία επιβραβεύει όλον αυτόν τον ζόφο με 700 ζεστά εκατομμύρια.
Πού θα πάνε τα λεφτά;
Αυτό που δεν έχουν καταλάβει όμως όλοι αυτοί οι λαθροπατριώτες που σταυροκοπιoύνται σπάζοντας τα κεφάλια προσφύγων, είναι πως τσάμπα το παίζουν ράμπο. Η «επιβράβευση» της Ε.Ε. σημαίνει πως όσοι τους πουλάνε «προστασία συνόρων» και τους βάζουν έμμεσα να παίζουν τους «εθνοφύλακες» τους κοροϊδεύουν. Η «επιβράβευση» της Ε.Ε. σημαίνει καινούρια κέντρα προσφύγων, άντρες της Frontex στα χωριά τους, ελικόπτερα πάνω απ’ τα κεφάλια τους. Οι άνθρωποι που βρίσκονται στα σύνορα του Έβρου αυτή τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές δεν μπορούν να πάνε ούτε μπροστά ούτε πίσω. Οι περισσότεροι θέλουν να προωθηθούν σε χώρες της βόρειας Ευρώπης. Η βόρεια Ευρώπη όμως δεν θέλει. Ο Ερντογάν, όσο οι απέναντί του τοποθετούν τις προσφυγικές ροές ως «πρόβλημα», θα συνεχίσει να μοχλεύει την ίδια στιγμή που η διαπραγματευτική δυνατότητα του Ελληνικού κράτους είναι ανύπαρκτη.
Η δημιουργία νέων κλειστών κέντρων, στρατοπέδων αιχμαλώτων ουσιαστικά, είναι δεδομένη. Αυτό σημαίνει μια νέα περίοδο ανθρωπιστικής κρίσης, διαφθοράς, παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κατάλυσης κάθε έννοιας κράτους δικαίου. Τα λεφτά λοιπόν είναι η πληρωμή για τα εγκλήματα που η Ελλάδα διαπράττει και πρόκειται να συνεχίσει να διαπράττει για λογαριασμό των ιδιοκτητών της. Και εγκληματίες και δαρμένοι οι λαθροπατριώτες. Τα κορόιδα της ιστορίας ως συνήθως.
«Αί προοδευτικαί δυνάμεις»
Δυστυχώς η αξιωματική αντιπολίτευση έχασε μια πρώτη ευκαιρία να αποτελέσει τον αντίπαλο πόλο αυτής της κατάστασης, καθώς δια στόματος Αλέξη Τσίπρα, επικρότησε το κλείσιμο των συνόρων μετριάζοντας την ένταση με αλλαγή των λέξεων. Η «εισβολή» μπορεί να έγινε «εισροή» αλλά οι υπενθυμίσεις για το κλείσιμο του Έβρου το 2015 δεν έλειψαν κατά την συνέντευξη του Προέδρου του Σύριζα στο Mega.
Δεν είναι αργά να επανατοποθετηθεί και να υπάρξει μια άλλη ρητορική αλλά χρειάζεται η πίεση της βάσης, προκειμένου να συμβεί αυτό. Όσο κι αν είναι κατανοητό πως ως κόμμα εξουσίας πια ο Σύριζα δύσκολα θα μιλήσει για αντιμετώπιση του ζητήματος στην πηγή του, δηλαδή στις εμπόλεμες ζώνες, δεν παύουν να υπάρχουν και επιπλέον επιχειρήματα. Εν μέρει ο Πρόεδρος του Σύριζα, σε μια προσπάθεια να μετριάσει τα περί κλεισίματος των συνόρων, έδωσε ένα τέτοιο σήμα μιλώντας για πίεση προς τους «εταίρους», προκειμένου να υπάρξει κατανομή προσφύγων και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Εξάλλου, χωρίς να ανοίξουν τα σύνορα δεν μπορεί να γίνει καταγραφή των προσφύγων κατά τις διατάξεις του διεθνούς δικαίου, που ήδη παραβιάζεται κατάφωρα με την αναστολή των διαδικασιών καταγραφής που αποφάσισε η ακροδεξιά κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Ας ξεκινήσουν από εκεί. Αλλιώς οι δημοσκοπικές σειρήνες θα έχουν κερδίσει το παιχνίδι.
Σιγά μη φοβηθώ
Αν κάτι είναι συχνό στην ιστορία είναι οι κρίσεις. Κάποιοι λένε πως οι κρίσεις είναι ευκαιρίες. Αυτό είναι αλήθεια. Δεν μιλάμε όμως για την ευκαιρία του λαδέμπορα. Μιλάμε για την ευκαιρία του ανθρώπου. Του ανθρώπου που στέκεται δίπλα στον συνάνθρωπό του. Το «σιγά μη φοβηθώ» επίκαιρο όσο ποτέ, μας θυμίζει πως η μόνη «εισβολή» που δεχόμαστε είναι αυτή της απανθρωπιάς και ως άνθρωποι δεν θα τη φοβηθούμε. Με όπλα μας την ψυχραιμία, την κριτική σκέψη και το σύστημα αξιών μας θα αντιμετωπίσουμε και αυτό το κύμα λαθροπατριωτών.
Ας έχουμε στο νου μας λοιπόν μερικά πρακτικά πράγματα για το τι μπορούμε να κάνουμε σε ψηφιακό και σε φυσικό επίπεδο. Αρχικά, στα κοινωνικά δίκτυα ας μην κάνουμε άκριτη αναπαραγωγή φασιστικού και ρατσιστικού λόγου επιδεικνύοντας και προωθώντας διάφορους παγκοσμίως άγνωστους με τις απαντήσεις, τα print screens και τα quote μας. Το engagement που τους δίνουμε είναι ο στόχος τους. Ας μην το κάνουμε. Ας τους αφήσουμε στη φούσκα τους. Ας προσέχουμε τις πληροφορίες που διακινούμε, ό,τι μη διασταυρωμένο δεν χρειάζεται να αποκτά υπόσταση με την αναπαραγωγή του από τους λογαριασμούς μας. Ας αποφύγουμε τις άσκοπες πολώσεις. Μόνο φθορά είναι. Τα συστήματα αναφοράς κακόβουλης χρήσης των κοινωνικών δικτύων είναι χρήσιμο και κρίσιμο όπλο. Ας το χρησιμοποιήσουμε συντονισμένα. Ομάδες με δεξιότητες στην επικοινωνία ας στήσουν αντικαμπάνιες με συγκεκριμένες στοχεύσεις, γραφικά και οπτικοακουστικά υλικά με καθαρά μηνύματα και δυναμική διάδοσης (ένα ωραίο παράδειγμα εδώ https://www.facebook.com/partofthesolutiongr/playlist/727136057675018).
Στο φυσικό περιβάλλον, ας πιέσουμε τους σχηματισμούς μας, τις πρωτοβουλίες στις οποίες συμμετέχουμε, τις οργανώσεις, τις πολιτικές κινήσεις να αναλάβουν δράση, να οργανώσουν διαμαρτυρίες, να συσπειρωθούν, να γράψουν, να καταγγείλουν, να δείξουν έμπρακτη αλληλεγγύη στους συνανθρώπους μας. Ας χρησιμοποιήσουμε όλα τα διαθέσιμα εργαλεία, από την πολιτική δράση μέχρι τη δικαιοσύνη, καθένας από όπου και όπως μπορεί.
Στον εθνικισμό, τον ρατσισμό και τον φασισμό στεκόμαστε απέναντι. Χρειάζεται να το αποδείξουμε έμπρακτα άλλη μια φορά. Ας το κάνουμε.
