Δυο λόγια για την υπόθεση
Στις 17 Μαρτίου 2021 ξεκίνησε στο Εφετείο της οδού Λουκάρεως η δίκη του αναρχικού Βαγγέλη Σταθόπουλου. Ο Βαγγέλης Σταθόπουλος κατηγορείται πως στις 21 Οκτωβρίου 2019, μαζί με τον φυγόδικο Δημήτρη Χατζηβασιλειάδη διέπραξαν ένοπλη ληστεία σε πρακτορείο ΟΠΑΠ στον Χολαργό και πως μαζί με αυτόν αλλά και τον φίλο του δεύτερου, Δ.Μ., ήταν μέλη της οργάνωσης Επαναστατική Αυτοάμυνα. Ο φυγόδικος Χατζηβασιλειάδης έχει με εκτενές δημόσιο κείμενό του τοποθετηθεί σχετικά με τα γεγονότα, εξηγώντας ότι ο ίδιος διέπραξε πράγματι την ληστεία κατά τη διάρκεια της οποίας αυτοτραυματίστηκε μετά από λάθος χειρισμό του όπλου του και διευκρινίζει ότι οι δύο συλληφθέντες δεν έχουν σχέση με την υπόθεση, ούτε ως προς το σκέλος της ληστείας, ούτε ως προς το σκέλος της συμμετοχής στην οργάνωση Επαναστατική Αυτοάμυνα της οποίας υπήρξε μέλος, δεν είναι ενεργή και ως εκ τούτου την ληστεία δεν την διέπραξε στο πλαίσιο δράσης της οργάνωσης.
Ο Βαγγέλης Σταθόπουλος από την πρώτη στιγμή της σύλληψης του, ήδη μέσα από τα κρατητήρια της ΓΑΔΑ, δηλώνει επίμονα την άρνηση των σε βάρος του κατηγοριών και εξηγεί ότι ο πραγματικός βαθμός εμπλοκής του στην υπόθεση είναι το γεγονός ότι προσπάθησε με μια σειρά ενεργειών του να παρέχει τις πρώτες βοήθειες στον τραυματία Χατζηβασιλειάδη όταν του ζητήθηκε. Μέχρι τώρα τα εναντίον του στοιχεία φαίνεται να είναι βιντεοληπτικό υλικό που τον δείχνει να κινείται έξω από το Σισμανόγλειο Νοσοκομείο (το οποίο επιχείρησε να επισκεφτεί ο καταζητούμενος τραυματίας σε μια απέλπιδα προσπάθεια να του παρασχεθούν οι πρώτες βοήθειες) και η κατάθεση του Δ.Μ. που υπέγραψε στην ΓΑΔΑ και απέσυρε όταν εξετάστηκε από τον ανακριτή ως προϊόν αστυνομικής πίεσης. Πίεσης που φωτίζεται κάπως καλύτερα ως έννοια σε αυτήν την συγκυρία μετά τα γεγονότα στην Νέα Σμύρνη και το μπαράζ αποκαλύψεων σε σχέση με τις μεθόδους που μεταχειρίζεται η Ελληνική Αστυνομία για να αποσπάει ομολογίες.
Covid δυστοπία στην Λουκάρεως
Οι αίθουσες των δικαστηρίων έχουν κάτι το υποβλητικό. Είναι οι χώροι που εκτυλίσσονται ανθρώπινα δράματα και συγχρόνως αυτά τα δράματα αναπαριστώνται. Είναι οι χώροι που διεξάγεται το τελετουργικό του θριάμβου της δικαστικής εξουσίας πάνω στα ανθρώπινα σώματα. Οι δικαστικές αίθουσες αρχιτεκτονικά έχουν κατά το ήμισυ δομή θεάτρου και κατά το ήμισυ δομή ναού.
Ο Κώδικας Ποινικής Δικονομίας ορίζει επίσης ότι εκτελούντες την ιερουργία, οι εκπρόσωποι της Ποινικής Δικαιοσύνης πάνω στην έδρα, δικαστές και εισαγγελέας οφείλουν να είναι ανέκφραστοι. Προσωπικά οφείλω να ομολογήσω ότι μετά από δεκάδες δίκες που έχω παρακολουθήσει, για πρώτη φορά φαίνεται να εκπληρώνεται αυτός ο όρος μέχρι κεραίας. Για πρώτη φορά αδυνατώ να διακρίνω στα πρόσωπα των δικαστών έστω κάποια σύσπαση που κάτι να υπονοεί. Είναι τα χαρακτηριστικά καλά κρυμμένα πίσω από μάσκες δίνοντας στα πρόσωπα των δικαστών μια ακόμη πιο δυστοπική όψη. Ενδιαφέρουσα περίπτωση ο εισαγγελέας που κοσμεί την έδρα, κυριολεκτικά και μεταφορικά, με μια πολύ κομψή μαύρη υφασμάτινη μάσκα και ένα διακριτικό μεταλλικό στήριγμα στο σημείο της μύτης.
Το ίδιο δυστοπικό μοτίβο ωστόσο αναπαράγεται και στην αίθουσα με τα περισσότερα από τα καθίσματα που άλλοτε προορίζονταν για το κοινό, εξασφαλίζοντας την δημοσιότητα των δικών, τώρα να έχουν μαζευτεί στον πίσω τοίχο σε ντάνες δίπλα από την πόρτα.
Αυτό ήταν και ένα από τα πρώτα αιτήματα των συνηγόρων υπεράσπισης. Να μπορέσει, στο πλαίσιο που προβλέπουν τα υγειονομικά μέτρα, να παρακολουθήσει την διαδικασία το κοινό. Φίλοι, συγγενείς και σύντροφοι, των οποίων η είσοδος αρχικά είχε απαγορευτεί. Με την υποσημείωση ότι θα πρέπει να συνυπολογιστεί με κάποιον τρόπο και η πολυπληθής αστυνομική δύναμη διαφόρων υπηρεσιών μέσα στη αίθουσα…
Το αίτημα αυτό υποστηρίχθηκε από τον εισαγγελέα με την πρόταση να τηρηθούν οι όροι που προβλέπονται από τον ΚΠΔ σε σχέση με την δημοσιότητα της δίκης προτείνοντας ως όριο τα τριάντα άτομα «ανεξάρτητα αν είναι φίλοι ή εχθροί, ανεξάρτητα από πολιτικές αντιλήψεις». Η Πρόεδρος της Έδρας, στην εξουσία της οποίας ήταν η τελική απόφαση, όρισε τον αριθμό των θέσεων στις δεκαπέντε.
Η πρώτη συνεδρίαση και η αρχή της δεύτερης εξαντλήθηκε με τα αιτήματα και τις ενστάσεις του Κώστα Παπαδάκη, συνηγόρου του Δ.Μ., και των Αντωνίας Λεγάκη και Γιώργου Κακαρνιά, συνηγόρων του Βαγγέλη Σταθόπουλου. Τα αιτήματα και οι ενστάσεις αφορούσαν τόσο τα υπερασπιστικά δικαιώματα των κατηγορούμενων όσο και την (αντι)συνταγματικότητα του τρομονόμου (187Α). Αιτήματα που – κι ας είναι καταδικασμένα εξ αρχής στην απόρριψη – έχει αξία να επαναλαμβάνονται ξανά και ξανά σε κάθε σχετική δίκη, υπενθυμίζοντας πάντα στη δικαστική εξουσία ότι πρόκειται για ένα αγκάθι από το οποίο πρέπει οι δικαστές να αποφασίσουν με μια επώδυνη αλλά αποφασιστική κίνηση κάποτε να απαλλαχτούν.
Η δήλωση του Σταθόπουλου
Σε αυτό το μοτίβο, κατά την διάρκεια της δεύτερης συνεδρίασης, κινήθηκε και η δήλωση του Βαγγέλη επί των κατηγοριών βάζοντας στην Έδρα το δίλημμα για το αν με την απόφασή της θα αποδείξει ότι πρόκειται για δικαστήριο δημοκρατικής χώρας ή για χουντικό στρατοδικείο, αρνούμενος και πάλι τις κατηγορίες της συμμετοχής σε ληστεία και στην Επαναστατική Αυτοάμυνα.
Ο Δ.Μ. αρνήθηκε επίσης τις κατηγορίες εξηγώντας με μια πρόταση ότι πράγματι μετέφερε έναν σάκο όπως κατηγορείται από ένα σπίτι σε άλλο χωρίς όμως να γνωρίζει τι περιείχε ο σάκος αυτός.
Οι πρώτες μάρτυρες
Στην δεύτερη συνεδρίαση (18 Μαρτίου 2021) μετά τις δηλώσεις των κατηγορούμενων εξετάστηκαν οι τρεις πρώτοι μάρτυρες κατηγορίας.
Πρώτα εξετάστηκε η Α.Α., αγγειοχειρουργός. Όπως προέκυψε από την κατάθεσή της η ίδια γνώριζε τον Βαγγέλη μέσω κοινής φίλης και μέσω της δουλειάς του Βαγγέλη. (Ο Βαγγέλης έχει γυμναστήριο πολεμικών τεχνών και περιστασιακά προπονούνταν η ίδια εκεί). Δεν είχαν ιδιαίτερες σχέσεις, μπορεί να είχαν βρεθεί καμιά δεκαριά φορές μέσα στον χρόνο και οι συζητήσεις τους εξαντλούνταν σε ζητήματα γύρω από τη δουλειά του καθενός, την καθημερινότητα και ανταλλαγές ευχών στις ονομαστικές γιορτές τους. Η μάρτυρας Α.Α. φανερά ενοχλημένη, αν όχι θυμωμένη, με τον Βαγγέλη και την κοινή τους φίλη οι οποίοι με την απερισκεψία τους την οδήγησαν σε αυτήν την περιπέτεια προκαλώντας της κοινωνικό και επαγγελματικό πρόβλημα, εξήγησε τι είχε συμβεί στον βαθμό που γνώριζε.
Μετά από επίμονα τηλεφωνήματα της κοινής τους φίλης, τα ξημερώματα της 22 Οκτωβρίου 2019 αναγκάστηκε να το σηκώσει. Η κοινή φίλη της είπε ότι πρέπει να την επισκεφτεί οπωσδήποτε για προσωπικό της ιατρικό θέμα. Πράγματι μετά από λίγη ώρα εμφανίστηκε η ίδια με τον Βαγγέλη ο οποίος τελικά της εξήγησε ότι ένας γνωστός του έχει αυτοπυροβοληθεί και τραυματιστεί από σφαίρα ζητώντας της τη βοήθειά της ως γιατρού. Η ίδια, αφού αρνήθηκε, καθώς ως ιατρός γνωρίζει ότι αυτό είναι πολύ επικίνδυνο για την ζωή του τραυματία και πρέπει οπωσδήποτε να πάει στο Νοσοκομείο, ρώτησε τον Βαγγέλη «Πού έχει μπλέξει» για να πάρει την απάντηση ότι ο ίδιος πουθενά δεν έχει μπλέξει και το μόνο που θέλει είναι να βοηθήσει τον τραυματία. Ο Βαγγέλης της είπε ότι θα προσπαθήσει να πείσει τον τραυματία να επισκεφτεί νοσοκομείο αλλά επειδή μέχρι τότε μπορεί να χαθεί πολύτιμος χρόνος, την παρακάλεσε να του δώσει κάποιες σχετικές οδηγίες για το τραύμα. Όταν η γιατρός τού ζήτησε να περιγράψει το τραύμα προκειμένου να την κατατοπίσει, ο Βαγγέλης αδυνατούσε να το κάνει καθώς δεν το είχε δει…
Αφού πρότεινε κάποιες αντιβιώσεις, έφυγαν και την επόμενη μέρα έμαθε, μετά από τηλεφώνημα κάποιας νοσηλεύτριας ότι ένας τραυματίας την αναζήτησε το ξημέρωμα και αφού δεν την βρήκε, έφυγε.
Έπειτα κατέθεσε η Μ., νοσηλεύτρια στο Σισμανόγλειο η οποία περιέγραψε έναν άντρα γύρω στα 40 με μαύρες και άσπρες τρίχες και πατερίτσες να αναζητά αγγειοχειρούργο, επικαλούμενος τραύμα από ατύχημα στη Σαλαμίνα. Η νοσηλεύτρια Μ. αφού του εξήγησε ότι δεν είναι σχετική ειδικότητα ο αγγειοχειρουργός, ότι δεν μπορεί να καταλάβει τι δουλειά είχε από τη Σαλαμίνα στο Σισμανόγλειο και θεωρώντας ότι πρόκειται για τοξικομανή που απλώς θέλει να ζητήσει φάρμακα, του ζήτησε να περιμένει στα επείγοντα. Εκείνος είπε ότι θα πάει πρώτα στην τουαλέτα. Ενδιάμεσα κάλεσε την αγγειοχειρουργό προκειμένου να την ενημερώσει σε περίπτωση που κάτι γνώριζε και εντωμεταξύ ο τραυματίας έφυγε από την έξοδο κινδύνου δίπλα στη τουαλέτα και όπως έμαθε αργότερα επιβιβάστηκε σε ταξί.
Μετά από επίδειξη φωτογραφιών αναγνώρισε τον καταζητούμενο για την υπόθεση Δημήτρη Χατζηβασιλειάδη ως τον τραυματία.
Ο Αστυνόμος Β’
Τελευταίος μάρτυρας της δεύτερης συνεδρίασης κατέθεσε ένας Αστυνόμος Β’ της Αντιτρομοκρατικής ο οποίος ξεκίνησε δυναμικά επαναλαμβάνοντας με μια ανάσα και από στήθους ό,τι κατέθεσε στα προηγούμενα στάδια. Κόντεψε όμως να καταρρεύσει όταν οι συνήγοροι υπεράσπισης τον ρώτησαν γύρω από ζητήματα που οι προϊστάμενοί του δεν του είχαν σημειώσει ως SOS.
Προσωπικό σχόλιό μου είναι πως δεν τιμά τα στελέχη αυτής της υπηρεσίας να αφήνουν έτσι βορά στο κοινό των δικαστηρίων τους υφισταμένους τους να υποστηρίξουν μια κατηγορία επειδή είναι τόσο έωλη που πιθανόν να ντρέπονται να παρουσιαστούν και να την υποστηρίξουν οι ίδιοι…
Στην πραγματικότητα η κατάθεσή του ήταν απλώς η περιγραφή των ατόμων, με ακρίβεια δευτερολέπτου καθώς και κάποιου γκρι Σκόντα Φάμπια (το οποίο αποδίδεται στον Σταθόπουλο) που εμφανίζονται στο βίντεο από βιντεοληπτικό υλικό παρακείμενων στο Σισμανόγλειο καταστημάτων καθώς και από τους δρόμους γύρω από το σπίτι του Σταθόπουλου στο Ψυρρή, στις ώρες λίγο πριν και λίγο μετά την ληστεία στον ΟΠΑΠ Χολαργού.
Πολλά πράγματα είχαν ενδιαφέρον από την κατάθεσή του, όχι σε σχέση με τα ίδια τα γεγονότα, αλλά σε σχέση κυρίως με τις μεθόδους της αντιτρομοκρατικής. Θα σταθώ σε δύο. Παρότι η κατάθεσή του, ως προς το τι βλέπει ο ίδιος στα βίντεο, πράγματι φωτίζει την υπόθεση και υποστηρίζει την αθωότητα του Βαγγέλη, ωστόσο έχει σημασία να επισημανθεί ότι του ανατέθηκε αυτή η δουλειά, στην ουσία η δουλειά του βασικού μάρτυρα κατηγορίας με βάση την ανάλυση βιντεοληπτικού υλικού ενώ, όπως παραδέχτηκε ο ίδιος, δεν έχει σχετικές τεχνικές γνώσεις ή εκπαίδευση. Απλώς: «γενικά βλέπω βίντεο» ήταν συγκεκριμένα η απάντηση του. Έχει μια σημασία να απαντηθεί για ποιον λόγο η αντιτρομοκρατική επέλεξε να αναθέσει σε έναν μη ειδικό Αστυνόμο Β’ την ανάλυση του βίντεο και δεν το απέστειλε αρμοδίως στην ΔΕΕ.
Επί της ουσίας βέβαια και συνοπτικά όπως προέκυψε από τις ερωτήσεις των συνηγόρων αλλά και του εισαγγελέα, ο βασικός μάρτυρας κατηγορίας αναγνώρισε τον Σταθόπουλο στα βίντεο που τον δείχνουν να κινείται απλώς γύρω από το σπίτι του στο Ψυρρή στις ώρες 9:24 και 11:53 φορώντας τα ίδια συγκεκριμένα ρούχα. Δεν τον αναγνώρισε όμως στο βίντεο της ληστείας του ΟΠΑΠ στον Χολαργό, η οποία έγινε ενδιάμεσα και, επιπλέον, κανένας από τους δυο δράστες δεν φοράει παρόμοια ρούχα…
Η δίκη θα συνεχιστεί την Δευτέρα 22/3/2021 με την 3η συνεδρίαση και την συνέχιση της εξέτασης μαρτύρων κατηγορίας. Υπολογίζω ότι θα κρατήσει συνολικά περίπου 12-15 συνεδριάσεις που θα απλωθούν σε διάρκεια δύο μηνών.
