Ζούμε σε έναν κόσμο όπου ο άνθρωπος δε νοιάζεται για το διπλανό του, όπου η εκμετάλλευση του άλλου είναι συνώνυμη της καθημερινής ζωής. Έναν κόσμο που μπορεί να περιγράφει τέλεια από τη φράση της ταινίας γουόλ στριτ “Greed is good”. Έναν κόσμο που όλοι θέλουμε να αλλάξουμε. Αυτό το κείμενο δεν έχει σαν στόχο να περιγράψει του πιθανούς τρόπους μετάβασης στην ιδάνικη κοινωνία, ούτε τις διάφορες μορφές αυτής της κοινωνίας. Στόχος μου είναι να εκθέσω την άποψη μου για τις βάσεις στις οποίες θα στηρίζεται ο άνθρωπος αυτής της κοινωνίας και το πως θα τις δημιουργήσει.
Κατ΄αρχάς θεωρώ ότι ο άνθρωπος της ιδανικής κοινωνίας δεν μπορεί να στηρίζεται σε έναν εξ΄ολοκλήρου λογικό τρόπο σκέψης. Διότι η λογική είναι από τη φύση της ατελής. Κάθε άνθρωπος για να συνεχίσει να ακολουθεί τον τρόπο σκέψης του πρέπει με κάποιο τρόπο να τον “νομιμοποιεί”. Αν η νομιμοποίηση χαθεί τότε αργά ή γρήγορα η κοσμοθεωρία τού συγκεκριμένου ανθρώπου θα χαθεί για να αντικατασταθεί από κάποια καινούργια νομιμοποιημένη. Μια κοσμοθεωρία που βασίζεται στη λογική στηρίζεται και αντλεί τη νομιμοποίηση της στο ότι κάθε πρόταση που περιλαμβάνει αποδεικνύεται. Όμως η απόδειξη κάθε πρότασης βασίζεται σε άλλες προτάσεις. Και έτσι καταλήγουμε στην ύπαρξη κάποιων αρχικών προτάσεων οι οποίες δεν μπορούν να αποδειχθούν. Αρκεί κάποιος να δείξει την αντίθεση ανάμεσα στη αποδεικτική φύση της λογικής στην οποία βασίζεται η κοσμοθεωρία και στην αξιωματική φύση αυτών των προτάσεων για να χάσει τη νομιμοποίηση της μια τέτοια κοσμοθεωρία και να καταρρεύσει. Επίσης μπορεί να δείχθει μια άλλη αξιωματική πρόταση στην οποία μπορεί να στηριχθεί μια άλλη κοσμοθεωρία. Με αυτό τον τρόπο η μοναδικότητα της πρότασης, στην οποία μπορεί να βασιζόταν ο άνθρωπος για να νομιμοποιεί την αξιωματική της φύση, παύει να υφίσταται. Άρα μια ιδανική κοινωνία είναι αδύνατο να δομηθεί με ανθρώπους με τέτοιας μορφής κοσμοθεωρία καθώς θα αρκούσε ένα φύσημα του ανέμου για να καταρρεύσει ο τρόπος σκέψης τους και κατ΄επέκταση ο κόσμος.
Αντίθετα τα ένστικτα είναι εξαιρετικά ισχυρά λόγω της αρχέγονης φύσης τους. Τα ένστικτα με τα οποία γεννιόμαστε όλοι έχουνε σαν στόχο την προστασία της ζωής του ατόμου θυσιάζοντας καθετί για να το πετύχουμε (πρωτογενή ένστικτα). Η κοινωνία στην οποία ζούμε σήμερα καθώς και όλες σχεδόν οι κοινωνίες που έχουμε γνωρίσει μέχρι σήμερα αποτελούνται από ανθρώπους οι οποίοι βασίζονται σε αυτά τα ένστικτα γύρω από τα οποία χτίζουνε τον κόσμο χρησιμοποιώντας διάφορες λογικές προεκτάσεις που προέρχονται από αυτά ακριβώς τα ένστικτα για να σχηματίσουν την κοσμοθεωρία τους. Η απληστία που αναφερέται στην ταίνια γουολ στριτ είναι απλά μια ακόμα εκφάνση του πρωτόγονου ενστίκτου της εξασφάλισης της επιβίωσης του ατόμου.
Η ιδανική κοινωνία για να σχηματιστεί πρέπει τα άτομα από τα οποία αποτελείται να έχουν στέρεη κοσμοθεωρία. Για να επιτευχθεί αυτό θεωρώ ότι οι άνθρωποι θα πρέπει να έχουν καταφέρει να μετασχηματίσουν τα ένστικτα τους (δευτερογενή ένστικτα) και σε αυτά να βασίζουν την κοσμοθεωρία τους. Η κοσμοθεωρία που θα σχηματιστεί βασισμένη σε αυτά τα ένστικτα θα είναι στέρεη και δε θα μπορεί να καταρρεύσει η βάση στην οποία στηρίζεται παρά μόνο να γινόνται αλλαγές στις ιδέες που προέρχονται από αυτή.
Η αλλαγή αυτή των ενστίκτων είναι μια διαδικασία 2 σταδίων. Πρώτα ο άνθρωπος πρέπει να απελευθερωθεί. Να σπάσει όλες τις συμβάσεις που του έχουν επιβληθεί και έπειτα τα πρωτογενή, πρωτόγονα ένστικτα. Αυτό είναι εξαιρετικά δύσκολο να συμβεί στη σύγχρονη κοινωνία. Όμως σε μία κοινωνία που η παιδεία δε στοχεύει να σχηματίσει καπιταλιστές, κομμουνιστές, φασίστες, αναρχικούς ή οτιδήποτε άλλο, αλλά ανθρώπους με ανοιχτούς ορίζοντες που σκέφτονται ελεύθερα και όπου οι άλλες επιδράσεις που δέχονται οι άνθρωποι, όπως οι γονείς τους, έχουν δεχθεί παρόμοια παιδεία, για κάθε γενιά που περνάει γίνεται όλο και πιο εύκολο. Το δεύτερο στάδιο είναι όταν ο άνθρωπος αυτός κατακτήσει την ελευθερία να επιλέξει ποια θα είναι τα νέα ένστικτα που θα σχηματιστούν.
Αν ακολουθηθεί αυτή η μέσω της παιδείας πορεία και δε διακοπεί, τότε για κάθε καινούργια γενιά ανθρώπων θα είναι πιο εύκολο να κατακτήσουν την ελευθερία. Όμως η πορεία αυτή είναι για τον κάθε άνθρωπο ξεχωρίστη και προυποθέτει το δικό του αγώνα για να ελευθερωθεί και να βοηθήσει στο σχηματισμό του ιδανικού.
Πιστεύω ότι οι ιδέες που θα επηρεάσουν την αναπροσαρμογή θα είναι ο αλληλοσεβασμός και η αλληλεγγύη. Η αναπροσαρμογή θα είναι από την προστασία της ζωής μου στην προστασία της ύπαρξης του άλλου. Έχω κάποιες ιδέες για τις συνειρμικές και λογικές σύνεπειες αυτών των ενστίκτων και άρα τη μορφή της ιδανικής κοινωνίας αλλά ελπίζω ότι ούτε καν θα πλησιάζουν την κοινωνία που θα βλέπουν οι ελεύθεροι άνθρωποι καθ΄ότι είμαι ένας πρωτόγονος άνθρωπος μιας άρρωστης κοινωνίας.
Τελειώνοντας θέλω να τονίσω ότι η ιδανική κοινωνία δεν είναι μια λογική συνέπεια των πραγμάτων, μια φυσική συνέπεια της ύπαρξης. Είναι μια τεχνητή φύση την οποία ο άνθρωπος προσπαθεί να δημιουργήσει για τον εαυτό του. Είναι δύσκολο να κατακτηθεί’ για να κατακτηθεί απαιτείται αγώνας από εμάς, από τους επόμενους, από αυτούς που θα την αγγίξουν και από αυτούς που θα τη ζήσουν. Για αυτό αξίζει να την κυνηγήσουμε.
