Ομάδα Ιρανών μεταναστών και προσφύγων ζεσταίνουν τα χέρια τους πάνω από τη φωτιά (photograph Human Rights Watch)
Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch)
20.1.2015
(Παρίσι) Αιτητές πολιτικού ασύλου και μετανάστες που ζουν σε άθλιες συνθήκες στο λιμάνι της πόλης Καλαί βιώνουν την παρενόχληση και την κακοποίηση στα χέρια της γαλλικής αστυνομιίας, ανακοίνωσε σήμερα το Human Rights Watch. Η κακοποίηση που περιέγραψαν οι άνθρωποι στο Human Rights Watch, έχει να κάνει με βία και επιθέσεις με σπρέυ πιπεριού την ώρα που μετανάστες και αιτητές πολιτικού ασύλου περπατούν στο δρόμο ή κρύβονται μέσα σε φορτηγά με την ελπίδα να μεταβούν στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Αρκετές χιλιάδες άνθρωποι με καταγωγή από το Σουδάν, την Ερυθραία και την Αιθιοπία ζουν σε προσωρινούς καταυλισμούς και στους δρόμους του Καλαί. Κάποιοι έχουν πει ότι η μεταχείρησή τους από την αστυνομία, η έλλειψη στέγασης για αιτητές ασύλου και η καθυστέρηση της γαλλικής κυβέρνησης στην εξέταση των αιτήσεων, τους έκαναν να μην θέλουν να ζητήσουν άσυλο στη Γαλλία.
”Οι αιτητές πολιτικού ασύλου και οι μετανάστες δεν θα έπρεπε να γίνονται θύματα αστυνομικής βίας στη Γαλλία και κανείς που αιτείται άσυλο δεν θα έπρεπε να ζει στο δρόμο” είπε η Izza Leghtas, ερευνήτρια του Human Rights Watch στη Δυτική Ευρώπη. ”Το να παρέχεις επαρκείς συνθήκες υποδοχής και ανθρώπινη μεταχείρηση στους αιτητές πολιτικού ασύλου δεν είναι μόνο ζήτημα τήρησης των νομικών υποχρεώσεων αλλά και το το σωστό για να βοηθήσεις να δοθεί ένα τέλος στην ανασφάλεια που βιώνουν πολλοί αιτητές ασύλου στο Καλαί”.
Τον Νοέμβριο και το Δεκέμβριο 2014, το Human Rights Watch μίλησε με 44 αιτητές ασύλου και μετανάστες στο Καλαί, ανάμεσά τους και τρία παιδιά. Οι περισσότερες συνεντεύξεις ήταν ομαδικές. Οι μετανάστες και οι αιτητές ασύλου περιέγραψαν την καθημερινή κακοποίηση από αστυνομικούς όταν προσπαθούσαν να κρυφτούν σε φορτηγά ή την ώρα που περπατούσαν στην πόλη.
Δεκαεφτά ενήλικες και δύο παιδιά, είπαν πως η αστυνομία τους είχε κακοποιήσει τουλάχιστον μια φορά με ξυλοδαρμό. Οχτώ είχαν ορατά σημάδια από τραυματισμούς και σπασμένα πλευρά που ισχυρίζονται πως προκλήθηκαν από αστυνομικούς στο Καλαί και στις γύρω περιοχές. Είκοσι ένα άτομα, συμπεριλαμβανομένων και δύο παιδιών, είπαν πως η αστυνομία τους είχε ψεκάσει με σπρέυ από πιπέρι.
Τον Νοέμβριο, ο αρχηγός της αστυνομίας μιλώντας σε ρεπόρτερ αρνήθηκε τους ισχυρισμούς για κακοποίηση. Σε μια συνάντηση με το Human Rights Watch στις 16 Δεκεμβρίου, επίσημα πρόσωπα του Υπουργείου Εσωτερικών ανέφεραν πως δεν γνώριζαν για καταγγελίες αστυνομικής βίας κατά μεταναστών και αιτητών ασύλου στο Καλαί, αλλά θα ενεργούσαν διερεύνηση εάν οι ισχυρισμοί ήταν βάση εξακριβωμένων γεγονότων. Στις 14 ιανουαρίου, ο νομάρχης του Pas-de-Calais αρνήθηκε πως υπήρξε αδικαιολόγητη χρήση βίας από την αστυνομία κατά των μεταναστών στο Καλαί.
Η Γαλλία αντιμετωπίζει μια κρίση ελλειπούς στέγασης για αιτητές ασύλου. Προς το παρόν, μόνο το ένα τρίτο των αιτητών σε ολόκληρη τη χώρα στεγάζονται σε κέντρα υποδοχής μεταναστών. Από το Δεκέμβριο του 2013, 15,000 αιτητές ασύλου ήταν σε λίστα αναμονής περιμένοντας μια θέση στα κέντρα υποδοχής που στεγάζουν λίγότερο από το ένα τρίτο. Ο μέσος όρος αναμονής ήταν δώδεκα μήνες. Ένα νομοσχέδιο στο κοινοβούλιο σκοπεύει να επιταχύνει τις διαδικασίες για παροχή ασύλου, αυξάνοντας έτσι τους διαθέσιμους χώρους στέγασης στα κέντρα υποδοχής σε όλη τη χώρα.
Ενώ υπάρχουν αιτητές ασύλου και μετανάστες στο Καλαί για πάνω από μία δεκαετία, λόγω της εγγύτητας της περιοχής στο Ηνωμένο Βασίλειο μέσω σιδηροδρόμου και θάλασσας, οι αριθμοί τους έχουν αυξηθεί κατακόρυφα από την άνοιξη του 2014. Στις 14 Ιανουαρίου, ο Ντένις Ρόμπιν, ο νομάρχης του Pas-de-Calais ανέφερε στην Human Rights Watch ότι υπάρχουν 2,300 αιτητές πολιτικού ασύλου και μετανάστες στην περιοχή του Καλαί. Από τα μέσα Δεκεμβρίου, τοπικοί μη-κυβερνητικοί οργανισμοί υπολόγισαν ότι 200 γυναίκες και μικρά παιδιά ζούσαν σε καταυλισμούς και 50 σε ένα κέντρο που διοικείται από μια τοπική οργάνωση.
Οι περισσότεροι μετανάστες και αιτητές ασύλου δεν έχουν καταφύγιο από το κρύο και τη βροχή, ούτε πρόσβαση σε τουαλέτες και πόσιμο νερό. Αρκετοί εξαρτώνται από το φαγητό που προσφέρεται από εθελοντές και τοπικές οργανώσεις.
Όμως, η ανταπόκριση της Γαλλικής κυβέρνησης στις υποβαθμισμένες συνθήκες διαβίωσης στο Καλαί ήταν ανεπαρχής και αργή. Ο υπουργός εσωτερικών ανακοίνωσε τον Νοέμβριο ότι ένα κέντρο που θα λειτουγεί κατά τη διάρκεια της ημέρας, θα προσέφερε μπάνιο, γεύματα και νομική βοήθεια για 1,500 αιτητές ασύλου και μετανάστες από τον Ιανουάριο. Αλλά από τις 15 Ιανουαρίου μόνο περιορισμένες εγκαταστάστεις διατίθονται στο συγκεκριμένο κέντρο κι αυτό θα διαρκέσει μέχρι τον Απρίλιο. Η στέγαση κατά τη διάρκεια της νύχτας θα είναι διαθέσιμη μόνο μέχρι τον Μάρτιο και θα περιοριστεί σε 100 γυναίκες και μικρά παιδιά.
Η κυβέρνηση χρηματοδοτεί ένα οργανισμό για να λειτουργήσει μια αποθήκη στο Καλαί στην οποία οι μετανάστες θα μπορούν να κοιμηθούν τη νύχτα και επιβάλλεται να ανοίξει αφού η θεμοκρασία φτάνει τους -5 βαθμους Κελσίου και κάποιες φορές λιγότερο κατα τις βραδινές ώρες. Οι αρχές έχουν τη σύνεση να αφήνουν το καταφύγιο ανοιχτό ακόμα και όταν η θερμοκρασία είναι ψηλότερη από -5 βαθμούς. Η αποθήκη άνοιξε στις 26 Δεκεμβρίου και έκλεισε στς 2 Ιανουαρίου και ξανάνοιξε στις 14 Ιανουαρίου λόγω των δυνατών ανέμων στην περιοχή. Στις 5 Ιανουαρίου, ο οργανισμός που λειτουργεί την αποθήκη ενημέρωσε το Human Rights Watch ότι υπήρχε χώρος για 500 άτομα το πολύ, που αντιστοιχούν στο ένα τρίτο της χωρητικότητας 1,500 ατόμων που υποσχέθηκε η κυβέρνηση. Ο Ντένις Ρόμπιν είπε στο Human Rights Watch ότι η επέκταση της χωρητικότητας είναι εφικτή εάν γίνουν οι αναγκαίες μετατροπές στο χώρο. Μια παρόμοια εγκατάσταση ήταν διαθέσιμη τις προηγούμενες χρονιές, αλλά με περιορισμένη χωρητικότητα 120 ατόμων.
Επίσημοι της Γαλλικής κυβέρνησης ενημέρωσαν το Human Rights Watch το Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο πως είχαν γίνει ενέργειες για γρήγορη καταγραφή και επεξεργασία αιτήσεων για πολιτικό άσυλο. Είπαν ότι οι αιτήσεις είχαν αυξηθεί αισθητά το 2014, πως 422 θέσεις στα κέντρα υποδοχής είχαν προσφερθεί σε αιτητές από το Καλαί και ότι 500 επιπλέον θέσεις σε κέντρα υποδοχής έξω από ο Καλαί είχαν προσφεθεί σε αυτούς που συμπλήρωσαν αίτηση στο Καλαί, παρόλο που παραμένει ασαφές πώς δόθηκαν αυτές οι θεσεις και πότε θα είναι διαθέσιμες.
Κι ενώ αυτά τα διαβήματα είναι μια βελτίωση, η κατάσταση παραμένει δυσχερής για πολλούς μετανάστες και αιτητές πολιτικού ασύλου αφού οι παροχές στις καινούριες εγκαταστάσεις είναι ελάχιστες. Η γαλλική κυβέρνηση χρειάζεται να εντείνει τις προσπάθειές της για να διασφαλίσει πως όλοι οι αιτητές ασύλου-συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που καλύπτονται από τη Συνθήκη του Δουβλίνου- θα στεγαστούν χωρίς καμία καθυστέρηση όπως απαιτεί η Ευρωπαϊκή Νομοθεσία, είπε το Human Rights Watch. Η κυβέρνηση πρέπει να λάβει υπόψη ότι το καταφύγιο για επείγοντα περιστατικά πρέπει να προσφέρεται ανεξαρτήτως της θερμοκρασίας και να διασφαλίσει ότι υπάρχει αρκετός χώρος για τη διαμονή μεταναστών που δεν έχουν καταγραφεί, οι οποίοι κοιμούνται έξω στο ύπαιθρο.
Η γαλλική κυβέρνηση πρέπει επίσης να διερευνήσει άμεσα καταγγελίες για κακοποίηση μεταναστών από αστυνομικούς στο Καλαί και να προσάψει κατηγορίες σε οποιονδήποτε ευθύνεται γι’ αυτό. Η κυβέρνηση πρέπει να εκδόσει ξεκάθαρες οδηγίες για αστυνομικούς ξεκαθαρίζοντας την απαγόρευση της χρήσης αδικαιολόγητης και δυσανάλογης βίας, συμπεριλαμβανομένου και του σπρέυ πιπεριού.
”Η γαλλική κυβέρνηση πρέπει να βάλει ένα τέλος στην κακοποίηση από αστυνομικούς και να κρατήσει τη δέσμευσή της για γρήγορη στέγαση αιτητών πολιτικού ασύλου”, είπε η Leghtas. ”Μια βιώσιμη λύση για την κρίση στο Καλαί θα έπρεπε ήδη να έχει βρεθεί.
Μετανάστες και αιτητές πολιτικού ασύλου στο Καλαί
Αιτητές πολιτικού ασύλου και μετανάστες ζουν σε αυτοσχέδιους καταυλισμούς στο Καλαί αφού η κυβέρνηση της Γαλλίας έκλεισε το κέντρο που λειτουργουσε ο Ερυθρός Σταυρός στην Σανγκατ, κοντά στο Καλαί, το 2002. Το κέντρο, αν και χωρητιότητας 700 ατόμων φιλοξενούσε 2,000 άτομα και χαρακτηρίστηκε από τη Γαλλική αλλά και τη Βρετανική κυβέρνηση ως πόλος έλξης μεταναστών χωρίς χαρτιά που έψαχναν τρόπο να εισέλθουν στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Οι αρχές έκαναν έξωση σε εκατοντάδες ανθρώπους το 2009. Ο αριθμός των μεταναστών και των αιτητών πολιτικού ασύλου αυξήθηκε από τότε ανα διακόσια άτομα, αλλά από το καλοκαίρι του 2014 οι αριθμοί υπέστησαν αύξηση ξανά, αφού πολλοί άνθρωποι διαφεύγουν από περιοχές καταπίεσης και συρράξεων όπως το Σουδάν, η Συρία, η Ερυθραία και η Αιθιοπία. Εκατοντάδες εκδιώχθηκαν από τους αυτοσχέδιους καταυλισμούς του Καλαί τον Μάιο και τον Ιούλιο του 2014, παρόλο που οι αρχές δεν παρείχαν κάποια εναλλακτική λύση στο θέμα της στέγασης όσον αφορά τις πλείστες περιπτώσεις.
Οι περισσότεροι αιτητές πολιτικού ασύλου και μετανάστες που έδωσαν συνέντευξη στο Human Rights Watch είπαν ότι έφτασαν στην Ευρώπη μέσω Ιταλίας αλλά δεν έμειναν εκεί λόγω των κακών εγκαταστάσεων υποδοχής.
Η Συνθήκη του Δουβλίνου επιτρέπει στις Ευρωπαϊκές χώρες να στείλουν τους μετανάστες στη χώρα από την οποία εισήλθαν στην Ε.Ε., όπου ταυτοποιούνται σύμφωνα με τα δακτυλικά τους αποτυπώματα μέσα από μια πανευρωπαϊκή τράπεζα πληροφοριών. Αρκετοί αιτητές ασύλου στο Καλαί είπαν πως απέφυγαν να δώσουν το δακτυλικό τους αποτύπωμα στην Ιταλία ή τη Γαλλία.
Η προτίμηση ενός πρόσφυγα για μια χώρα αντί για άλλη, δεν σχετίζεται με την εγκυρότητα της αιτήσεώς του.
Καταγγελίες αστυνομικής βίας
Η Ρόζα, 25 ετών, από την Εριθραία, είπε στο Human Rights Watch ότι τον Νοέμβριο αστυνομικοί την κτύπησαν όταν τη βρήκαν μέσα σε φορτηγό στον αυτοκινητόδρομο. Η ίδια, όπως και τα υπόλοιπα άτομα που συμμετείχαν στις συνεντεύξεις, ταυτοποιείται μόνο με το μικρό της όνομα, για λόγους δικής της ασφάλειας. Τα μικρά ονόματα κάποιων έχουν αλλάξει έπειτα από αίτημα των ιδίων.
”Η αστυνομία έλεγξε το φορτηγό και με βρήκε”, ειπε. ”Εγώ τους είπα ”σας παρακαλώ βοηθήστε με” αλλά με κτύπησαν και λιποθύμησα έξω από το φορτηγό. Με κλωτσούσαν στο έδαφος”. Η Ρόζα είπε ότι έχασε τις αισθήσεις της και όταν ξύπνησε βρισκόταν στο τμήμα πρώτων βοηθειών του νοσοκομείου. Όταν η Human Rights Watch της πήρε συνέντευξη στις 25 Νοεμβρίου στο νοσοκομείο στο Καλαί όπου είχε εγχειριστεί στο δεξί πόδι, είπε ότι περίμενε να περάσει ακόμα 6 εβδομάδες στο νοσοκομείο. Το Human Rights Watch δεν κατάφερε να επιβεβαιώσει την αιτία του τραυματισμού της.
Ο Σαλαμού, 28 ετών από την Εριθραία, είπε ότι τρεις αστυνομικοί τον κτύπησαν κοντά σε ένα σταθμό βενζίνης το βράδυ της 25ης Νοεμβρίου.
”Περπατούσα κανονικά”, είπε. ”Τέσσερις αστυνομικοί βγήκαν από ένα βαν και με χτύπησαν με τις μπότες τους και με ένα γκλοπ. Μετά τον ξυλοδαρμό μου ένας αστυνομικός έβαλε ένα δαυλό πάνω μου και με κορόιδευαν. ”Βοηθήστε με” , είπε αλλά γέλασε μαζί μου. Με κλωτσούσαν στο έδαφος λες κι ήμουν σκυλί”. Την επόμενη μέρα της συνέντευξης, κατά την οποία ο Σαλαμού είχε αναφέρει το ξυλοδαρμό του από την αστυνομία, είχε ορατούς τραυματισμούς στη μύτη.
”Υπάρχει καλή και κακή αστυνομία” είπε ο Άχμεντ Ιμπραχίμ, ένας δεκαεφτάχρονος αιτητής πολιτικού ασύλου από το Σουδάν που ζει σε αυτοσχέδιο καταυλισμό στο Καλαί. Είπε στην Human Rights Watch ότι δύο αστυνομικοί τον είχαν κλωτσήσει καθώς έβγαινε από εγκαταλελημένο όχημα όπου ο ίδιος και άλλοι τρεις κάθονταν για να προστατευτούν από τη βροχή. ”Ήθελα να ζητήσω άσυλο εδώ αλλά με όλη αυτή τη βία, καλύτερα να με στείλουν πίσω στο Σουδάν. Δεν θα μείνω στη Γαλλία. Αυτοί (οι αστυνομικοί) σε κτυπούν και οι άνθρωποι σου πετάνε αυγά. Έχω μια κακή εικόνα για τη Γαλλία”.
Ο Μοχάμμαντ, 32 ετών από το Σουδάν, είπε πως περπατούσε στο δρόμο το μεσημέρι της 2ας Νοεμβρίου όταν ένας αστυνομικός τον κτύπησε στην πλάτη με ένα γκλοπ. ”Τρέχοντας έπεσα μέσα σε μια τρύπα”, είπε. ”Η αστυνομία κάλεσε ασθενοφόρο. Έμεινα στο νοσοκομείο για 20 μέρες, το χέρι μου είχε σπάσει σε τρία διαφορετικά σημεία”. Τη μέρα της συνέντευξης, το χέρι του ήταν ακόμα σε γύψο.
Στις 3 Δεκεμβρίου, ο Αζίζ, ένας 29χρονος από το Αφγανιστάν, είπε πως αστυνομικοί τον είχαν χτυπήσει πριν τρεις μέρες.
”Ήμουνα στο δρόμο χρησιμοποιώντας το Wi-Fi στο κινητό μου γύρω στις 11 το βράδυ”, είπε. ”Όταν αυτοί (αστυνομικοί) ήρθαν, άρχισα να τρέχω, αλλά με πέταξαν κάτω στο έδαφος…ένας αστυνομικός με έσπρωξε, ήμουν κάτω και με ψέκασαν (με σπρέυ πιπεριού) και όταν κοίταξα πάνω με κτύπησαν. Αιμορραγούσα στο πρόσωπο, κάτω από το μάτι, τη μύτη, και στο γόνατο. Δεν είδα τίποτα γιατί πρώτα με είχαν ψεκάσει και μετά με χτυπούσαν στα πόδια και παντού στο σώμα μου”. Ένας ερευνητής της Human Rights Watch, είδε ίχνη από τους τραυματισμούς στο πρόσωπό του και τρύπες στο παντελόνι του στο μέρος των γονάτων που είπε πως έγιναν όταν τον έσπρωξαν και τον χτύπησαν στο έδαφος.
Ο Αζίζ είπε πως αστυνομικοί τον είχαν χτυπήσει ξανά πριν από 20 μέρες όταν τον είχαν βρει να κρύβεται σε ένα φορτηγό στον αυτοκινητόδρομο. ”Με χτύπησαν με τα χέρια τους, με τις γροθιές τους στο πρόσωπό μου, μετά με πήραν από το φορτηγό και μου είπαν ”Φύγε! Πήγαινε πίσω στη ζούγκλα!” Η ζούγκλα, αναφέρεται στον μεγαλύτερο από τους καταυλισμούς που χρησιμοποιείται από τους αιτητές ασύλου ως καταφύγιο.
Στις 26 Νοεμβρίου, ο Καντέρ, 24 ετών από την Αιθιοπία είπε στο Human Rights Watch, ενώ βρισκόταν στην αναμονή για πρώτες βοήθειες στο νοσοκομείο του Καλαί: ”Ήμουνα στο δρόμο με το ποδήλατό μου, χθες στις 5 το απόγευμα. Ένα άσπρο βαν της αστυνομίας με μια μπλε γραμμή (που ανταποκρίνεται στην περιγραφή ενός βαν που ανήκει στα γαλλικά ΜΑΤ) σταμάτησε. Πέντε αστυνομικοί βγήκαν έξω, ο ένας μου έσπρωξε τον ώμο και έπεσα στο έδαφος πάνω στο δεξί μου χέρι. Με κλώτσησε και μετά μου ψέκασε το πρόσωπο”. Όταν ένας ερευνητής της Human Rights Watch συνάντησε τον Καντέρ μία εβδομάδα μετά, το χέρι του ήταν σε γύψο και στηριζόταν σε ένα αυτοσχέδιο ελαστικό επίδεσμο φτιαγμένο από κασκόλ.
Οι γαλλικές αρχές ισχυρίζονται ότι το σπρέυ από πιπέρι χρησιμοποιείται για να αποτρέψει πολυάριθμα πλήθη από το να επιβιβάζονται στα φορτηγά. Αλλά οι μετανάστες είπαν ότι χρησιμοποιείται και σε άλλες περιπτώσεις. Ο Μοχάμμαντ, 26 ετών από το Σουδάν είπε: ”Αυτοί (αστυνομικοί) σε ψεκάζουν λες κι είσαι έντομο. Έχει συμβεί σε όλους μας στο δρόμο”.
Ο Σουχάιλ, 20 ετών από το Ιράν είπε: ”Τρεις φορές η αστυνομία με ψέκασε όταν ήμουν στο φορτηγό. Ήμουν μόνος. Αυτό έγινε πριν από ένα μήνα. Οι αστυνομικοί άνοιξαν την πόρτα και πριν πουν οτιδήποτε μου ψέκασαν το πρόσωπο, δεν μπορούσα να δω τίποτα και δύο φορές με κτύπησαν με τις μπότες και τα χέρια τους”.
Η Λίνα, 25 ετών από την Ερυθραία, είπε ότι είχε πέσει από μια απότομη άκρη του αυτοκινητόδρομου κοντά στον μεγάλο καταυλισμό στο Καλαί όταν οι αστυνομικοί ψέκασαν το πρόσωπό της, την ώρα που προσπαθούσε να μπει σε ένα φορτηγό με μια ομάδα ανθρώπων. ”Θέλαμε να ανεβούμε στο φορτηγό, ήρθε η αστυνομία, είπαν ”Φύγετε! Φύγετε!”, ψέκασαν στα μάτια μου κι έπεσα κάτω”, είπε.
Σε μια συνέντευξη στα μέσα ενημέρωσης στις 30 Νοεμβρίου, ο Τιερί Αλόνσο, διευθυντής δημόσιας ασφάλειας για την περιοχή Pas-de-Calais και αρχηγός της αστυνομίας στο Καλαί, αρνήθηκε ότι έχει λάβει χώρα οποιαδήποτε κακοποίηση μεταναστών από αστυνομικές δυνάμεις. Ισχυρίστηκε ότι ”για οποιεσδήποτε κατηγορίες κατά της αστυνομίας” υπό τη δική του αρμοδιότητα, ”ότι μπορεί να λεχθεί είναι αβάσιμο. Δεν υπήρξαν τραυματίες και δεν υπήρξε καμία βιαιότητα κατά μεταναστών”.
Σε μια συνάντηση με την Human Rights Watch στις 16 Δεκεμβρίου, ο σύμβουλος του Υπουργού Εσωτερικών για θέματα αστυνόμευσης είπε ότι ”Δεν υπάρχει καμία ανοχή για την αστυνομική βία” και ότι ενώ δεν ήταν εις γνώσην του οποιεσδήποτε καταγγελίες για αστυνομική βία κατά μεταναστών και αιτητών πολιτικού ασύλου στο Καλαί, ισχυρισμοί που βασίζονται σε συγκεκριμένα γεγονότα θα διερευνηθούν.
Στις 14 Ιανουαρίου 2014, ο Ντένις Ρόμπιν, ο νομάρχης του Pas-de-Calais, είπε στο Human Rights Watch ότι ενώ υπάρχουν τραυματισμένοι μετανάστες στο Καλαί, τα τραυματά τους έγιναν κατά τις προσπάθειές τους να περάσουν στο Ηνωμένο Βασίλειο ή προκλήθηκαν από άλλους μετανάστες. Αρνήθηκε ότι μπορεί να ήταν αποτελέσματα δυσανάλογης και αδικαιολόγητης βίας από την αστυνομία.
Η δυσανάλογη και αδικαιολόγητη χρήση βίας από την αστυνομία απαγορεύεται από το ποινικό δίκαιο της Γαλλίας και αποτελεί παραβίαση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και το Διεθνές Σύμφωνο Ατομικών και Πολιτικών Δικαιωμάτων, στα οποία η Γαλλία συμμετέχει. Κάτω από τις Βασικές Αρχές των Ηνωμένων Εθνών για τη Χρήση Βίας και Όπλων από το αστυνομικό σώμα, οι αστυνομικοί κατά την εκτέλεση του καθήκοντός τους, μπορούν να χρησιμοποιήσουν βία ”μόνο αν άλλα μέσα αποδειχτούν αναποτελεσματικά ή δεν μπορούν να εγγυηθούν την επίτευξη των επιδιωκόμενων αποτελεσμάτων”. Αν η νόμιμη χρήση βίας είναι αναπόφευκτη, τοτε αυτό που πρέπει να γίνει είναι να ακινητοποιήσουν το άτομο αποφεύγοντας τη χρήση δυσανάλογης βίας, για να διασφαλίσουν έτσι την προσωπική του ασφάλεια.
Ανεπαρκείς συνθήκες διαβίωσης
Έλλειψη στέγασης, νερού και χώρων υγιεινής
Τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο, το Human Rights Watch επισκέφθηκε τέσσερις αυτοσχέδιους καταυλισμούς στο Καλαί και μια ομάδα αιτητών πολιτικού ασύλου που ζούσαν στο δρόμο. Εκατοντάδες άνθρωποι, ανάμεσά τους γυναίκες και πολύ μικρά παιδιά, κοιμόντουσαν κάτω από τέντες, σε στρώματα έξω, με λίγη ή καθόλου προστασία απο το κρύο. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του Human Rights Watch, οι θερμοκρασίες ήταν γύρω στον ένα βαθμό Κελσίου κατά τη διάρκεια της μέρας.
Κανένας από τους καταυλισμούς δεν είχε χώρους χώρους υγιεινής και η πρόσβαση στο νερό ήταν περιορισμένη. Οι άνθρωποι συλλέγουν το νερό από την κοντινότερη πηγή νερού. Ένας καταυλισμός έχει πηγή νερού, αλλά άνθρωποι από άλλα μέρη πρέπει να περπατήσουν από 300 μέτρα μέχρι 2 χιλιόμετρα για να βρουν νερό.
Τοπικές ομάδες ακτιβιστών υπολογίζουν πως 800 με 900 άτομα ζουν στον μεγάλο καταυλισμό που είναι γνωστός στην περιοχή ως ‘ζούγκλα’ και απαρτίζεται από δύο κοντινές μεταξύ τους τοποθεσίες. Η μία είναι στις εγκαταστάσεις ενός χημικού εργοστασίου και αποτελείται από μια αίθουσα αθλητισμού, όπου 100 άτομα κοιμούνται σε τέντες που έχουν στήσει στο πάτωμα. Η άλλη περιοχή είναι σε ένα δάσος που βρίσκεται κοντά. Τοπικές ομάδες υπολογίζουν πως 200 γυναίκες και παιδιά συμπεριλαμβανομένων και μικρών παιδιών, ζουν σε εκείνους τους δύο καταυλισμούς.
Μέχρι την έναρξη λειτουργίας ενός κέντρου που μένει ανοιχτό μονο κατα τη διάρκεια της μέρας, στις 15 Ιανουαρίου, οι τοπικές αρχές παρείχαν ένα γεύμα την ημέρα σε 700 αιτητές ασύλου και μετανάστες στο κέντρο της πόλης. Για πολλούς, είναι το μοναδικό γεύμα της ημέρας και πρέπει να μέχρι περπατήσουν εκεί και έπειτα να σταθούν στη σειρά μέσα στο κρύο για να παραλάβουν το φαγητό. Το νέο κέντρο βρίσκεται 9 χιλιόμετρα μακριά από τον ένα μεγάλο καταυλισμό στο Καλαί. Ο δήμαρχος της πόλης έχει απαγορεύσει τη διανομή γευμάτων εκτός του κέντρου για τους μετανάστες, παρόλο που μια φιλανθρωπική οργάνωση είπε πως έδιναν γεύματα στους ανθρώπους που ζούσαν στον καταυλισμό, δύο φορές την εβδομάδα.
Οι πιο κοινές ανησυχίες που ανέφεραν οι άνθρωποι, ήταν το κρύο και η έλλειψη πρόσβασης σε χώρους υγιεινής. Η ανθρωπιστική οργάνωση Γιατροί του Κόσμου παρέχει ντουζ μια φορά την εβδομάδα σε δύο καταυλισμούς και στις γυναίκες και τα παιδιά του μεγάλου καταυλισμού.
Η Ζεϊνέμπ, μια 23χρονη γυναίκα από την Αιθιοπία που ζει με το σύζυγό της στο μεγαλύτερο καταυλισμό, είπε στο Human Rights Watch ότι πλύνεται απ΄έξω, με ένα φύλλο πλαστικού γύρω της. ”Περισσότερο κι από το φαγητό, το να μην έχεις μπάνιο είναι πρόβλημα”, είπε.
Η Ισαμπέλ Μπρουάν, συντονίστρια για τους Γιατρούς του Κόσμου στην βόρεια επικράτεια του Πα-ντε-Καλαί περιέγραψε τις συνθήκες διαβίωσης για τους μετανάστες ως ”απαράδεκτες και καταστροφικές”. Η Μπρουάν κατέγραψε δερματοπάθειες, όπως ψώρα, στομαχόπονους και πονοκέφαλους λόγω ανεπάρκειας του φαγητού, αναπνευστικά προβλήματα λόγω υγρασίας, προβλήματα στην πλάτη και πονόδοντους ως αποτελέσματα αυτών των συνθηκών διαβίωσης.
Απροθυμία για αίτηση πολιτικού ασύλου στη Γαλλία
Η πλειονότητα των ανθρώπων που έδωσαν συνεντεύξεις στο Human Rights Watch είπαν πως ήθελαν να συμπληρώσουν αιτήσεις για πολιτικό άσυλο, αλλά πολλοί είπαν πως δεν ήθελαν να το κάνουν στη Γαλλία λόγω ελλεπούς στέγασης, κακοποίησης από την αστυνομία και εχθρικότητα από ένα μέρος των ντόπιων κατοίκων. Κάποιοι επίσης ανέφεραν τη χρονοβόρα διαδικασία εξέτασης των αιτήσεων ως αποτρεπτικό παράγοντα.
Η συνηθισμένη διαδικασία αίτησης για πολιτικό άσυλο στη Γαλλία παίρνει πάνω από δύο χρόνια. Ένα νομοσχέδιο που μελετάται τώρα στη βουλή, στοχεύει στη μείωση του χρονοδιαγράμματος στους εννέα μήνες.
Ο Αμπντάλλα, 21 ετών από το Σουδάν, ανέφερε στο Human Rights Watch στις 3 Δεκεμβρίου, ότι ζούσε στο μεγαλύτερο αυτοσχέδιο καταυλισμό στο Καλαί εδώ και τέσσερις μήνες.
”Έχω φίλους που έδωσαν το δακτυλικό τους αποτύπωμα πριν τέσσεις μήνες και ζουν ακόμα μαζί μας στη ζούγκλα. Γι αυτό θα προσπαθήσω να πάω στο Ηνωμένο Βασίλειο”, είπε. ”Η ζωή είναι πολύ, πολύ δύσκολη. Υπάρχουν προβλήματα με τα πάντα: το μπάνιο, το ένα γεύμα την ημέρα που παρέχεται από την (τοπική φιλανθρωπική οργάνωση) Σαλάμ, μερικές φορές μας βοηθούν άνθρωποι και είμαστε ευγνώμωνες γι’ αυτό, αλλά δεν είναι εκείνο που περιμέναμε”.
”Οι άνθρωποι που έχουν δώσει τα δακτυλικά τους αποτυπώματα (στη Γαλλία) μένουν εδώ μαζί μας”, είπε ο Νασρ Ίντιν, ένας τριαντάχρονος από το Σουδάν που ζει στον καταυλισμό. ”Θα έκανα αίτηση για πολιτικό άσυλο αλλά η στέγαση, το φαγητό και το κρύο θα είναι ακόμα πρόβλημα”.
Ο Ασράφ, ένας 25χρονος αιτητής πολιτικού ασύλου από το Σουδάν που επίσης ζει στην κατασκήνωση είπε: ”Δεν έχουμε ένα μέρος να πλυθούμε, να προσευχηθούμε. Η Γαλλία είναι καλή αλλά αυτό (η διαδικασία επεξεργασίας της αίτησης) παίρνει χρόνο. Που θα κοιμηθείς, που θα φας; Θα έκανα αίτηση εδώ αλλά δεν θα είχα που να μείνω”.
Ο Μοχάμμαντ Μούσα, 27χρονος αιτητής πολιτικού ασύλου από το Σουδάν που ζει σε ένα καταυλισμό στο Καλαί, ειπε: ”Οι άνθρωποι γνωρίζουν πως στο Ηνωμένο Βασίλειο η ζωή είναι δύσκολη και έχει ψηλό κόστος. Η Γαλλία είναι πολύ καλύτερη. Αλλά εδώ είσαι στη βροχή, στο κρύο και αρρωσταίνεις. Στο Ηνωμένο Βασίλειο θα μου παρέχουν στέγαση και η διαδικασία εξέτασης της αίτησής μου θα είναι γρηγορότερη”.
Ο Σαλαμού, ο άνδρας από την Ερυθραία που κακοποιήθηκε από αστυνομικούς, είπε ότι σχεδίαζε να ζητήσει πολιτικό άσυλο από τη Γαλλία, αλλά τώρα που χτυπήθηκε από την αστυνομία άλλαξε γνώμη και προσπαθεί να πάει στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ανεπαρκής ανταπόκριση από την κυβέρνηση της Γαλλίας
Τον Νοέμβριο, ο υπουργός εσωτερικών Bernard Cazeneuve, έκανε μια ανακοίνωση για την έναρξη λειτουργίας του κέντρου ημέρας, όπου γευματα θα μοιράζονταν απ’ έξω- για 1,500 μετανάστες και αιτητές πολιτικού ασύλου, λέγοντας πως θα άνοιγε τον Ιανουάριο. Όμως, μόνο περιορισμένες εγκαταστάσεις -φαγητό, νερό, τουαλέτες και δυνατότητα φόρτισης κινητών τηλεφώνων- ήταν διαθέσιμες στις 15 Ιανουαρίου. Το ολοκληρωμένο κέντρο με 60 ντουζ και νομική βοήθεια δεν θα είναι διαθέσιμο μέχρι τον Απρίλιο. Ο χώρος θα περιλαμβάνει ξεχωριστά καταφύγια, με 20 ντουζ για να φιλοξενεί 100 γυναίκες και μικρά παιδιά, παρόλο που αυτή η εγκατάσταση δεν θα είναι διαθέσιμη πριν τις 20 Μαρτίου.
Σύμφωνα με τη νομαρχία και ένα σύμβουλο στο Υπουργείο Στέγασης, αυτή η εγκατάσταση έχει τη δυνατότητα να επεκταθεί για να φιλοξενήσει περισσότερα ευάλωτα άτομα αν χρειαστεί. Οι άνδρες θα συνεχίσουν να ζουν χωρίς στέγη κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Σύμφωνα με το άρθρο 13 της οδηγίας που δόθηκε από την Ευρωπαϊκή Ένωση στις 27 Ιανουαρίου 2003, απαριθμώντας τις ελάχιστες απαιτήσεις για την υποδοχή αιτητών πολιτικού ασύλου, τα μέλη της Ε.Ε. πρέπει να παρέχουν ”υλικές συνθήκες υποδοχής για να διασφαλίσουν ένα επίπεδο διαβίωσης που να προστατεύει την υγεία και να διασφαλίζει τη ζωή των αιτητών”.
Με βάση τη Γαλλική νομοθεσία, οι αιτητές πολιτικού ασύλου δικαιούνται στέγαση σε κρατικό κέντρο υποδοχής (centre d’accueil pour les demandeurs d’asile, CADA), όπου επίσης θα λαμβάνουν κοινωνική και διοικητική στήριξη ενώ η αίτησή τους θα εξετάζεται.
Τον Νοέμβριο, το κοινοβούλιο ενέκρινε 500 επιπλέον θέσεις σε διάφορα κέντρα υποδοχής ανά τη Γαλλία, για να στεγαστούν αιτητές πολιτικού ασύλου από το Καλαί.
Στις 3 Δεκεμβρίου, η νομαρχία -αντιπροσωπεύοντας την κυβέρνηση- στο the Nord-Pas-de-Calais ανακοίνωσε πως μια αποθήκη για γινόταν διαθέσιμη για 1,500 μετανάστες στο Καλαί, τις νύχτες που η θερμοκρασία έφτανε τους μείον πέντε βαθμούς ή πιο χαμηλά. Η αποθήκη λειτούργησε στις 26 Δεκεμβρίου αλλά έκλεισε στις 2 Ιανουαρίου όταν η θερμοκρασία αυξήθηκε. Άνοιξε όμως ξανά στις 14 Ιανουαρίου, λόγω των δυνατών ανέμων στην περιοχή του Καλαί. Ο οργανισμός που διοικεί την αποθήκη είπε στην Human Rights Watch ότι η χωρητικότητα δεν μπορεί να ξεπεράσει τα 500 άτομα.
Η Γαλλική κυβέρνηση πρέπει να τηρήσει τις υποχρεώσεις της όσον αφορά τις Ευρωπαϊκές οδηγίες και να προσφέρει άμεσα στέγαση σε όλους τους αιτητές πολιτικού ασύλου ενώ εξετάζονται οι αιτήσεις τους, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που δηλώνουν πρόθεση να ζητήσουν άσυλο. Η κυβέρνηση πρέπει επίσης να συνεργαστεί με ανθρωπιστικές και μη-κυβερνητικές οργανώσες για να βοηθήσει να δημιουργηθεί ένα καταφύγιο έκτακτης ανάγκης για μετανάστες χωρίς έγγραφα που δεν έχουν στέγαση στο Καλαί, ιδιαίτερα κατά τους χειμερινούς μήνες.
Πηγή: France: Migrants, Asylum Seekers Abused and Destitute
Μετάφραση: BlackCat
