Σαν χθες στις 3 Απριλίου του 1929 δικάζονταν ο Νίκος Καζαντζάκης και ο Δημήτρης Γληνός. Κατηγορούνται για διάδοση ανατρεπτικών ιδεών, επειδή ήταν ομιλητές σε εκδήλωση για τα επιτεύγματα της σοσιαλιστικής επανάστασης στη Ρωσία.
Στην ίδια ιστοσελίδα που αναφερόταν σε αυτή την ημερομηνία, διαβάζω παρακάτω τις δηλώσεις του Λευτέρη Παπαδόπουλου για τα κέντρα “φιλοξενίας” των μεταναστών, που μπορώ να ομολογήσω είναι έξυπνα διατυπωμένη ώστε να μπερδεύει, κοινώς μέσα σε όλα σκέφτεται και την καλύτερη ποιότητα ζωής που πρέπει να παρέχεται στους μετανάστες καθώς ζητά τα κέντρα αυτά να είναι άψογα ως προς την οργάνωση, παίζει με “καλλιτεχνικό” τρόπο το παιχνίδι του Χρυσοχοϊδη και σαφώς επηρεάζει πολλούς ανθρώπους, που βλέπουν τους μετανάστες να ζουν σε άθλιες συνθήκες και μια ψυχοπονιά τους πιάνει δεν μπορώ να πω, τους θεωρούν όμως και απειλή για την δημόσια υγεία και διαταραχή της “ήσυχης και άχαρης ζωούλας τους”, πουθενά όμως δεν τίθεται αντίθετος με την δημιουργία αυτών των στρατοπέδων, πουθένα δεν κάνει έστω την παραμικρή προσπάθεια να αναφερθεί στα πραγματικά αίτια της εξαθλίωσης των μεταναστών, αλλά και στην δημιουργία των μεταναστευτικών ρευμάτων.
Παραθέτω ενδεικτικά αποσπάσματα : (http://www.tanea.gr/gnomes/?aid=4707247)
Θυμήθηκα διαβάζοντας τις δηλώσεις του Λ. Παπαδόπουλου, την θέση του Σαββόπουλου περσι, αν δεν κάνω λάθος, πως θα έπρεπε οι μετανάστες να μεταφερθούν σε νησιά. Θυμήθηκα τον Μίκη που πάλι περσι άναβε Σπίθες και μετά τις έσβηνε καθώς και τις τόσες κωλοτουμπες που έχει κάνει τόσα χρόνια και ξανακοιτάω την ημερομηνία : 3 Απριλίου του 1929 ο Ν. Καζαντζάκης και Δ. Γληνός δικάζονται για την διάδοση ανατρεπτικών ιδεών.
Αυθορμήτως μου ρχεται το ερώτημα, πού πήγαν όλοι αυτοί οι καλλιτέχνες , οι “πνευματικοί” άνθρωποι, που πέρα από το να δημιουργούν θεωρούσαν τον εαυτό τους υπεύθυνο για την εξύψωση του πνεύματος των ανθρώπων, πίστευαν πως είναι χρέος τους να αφυπνίζουν, να αντιδρούν…..
“Πώς είναι δυνατόν” γράφει ο Ν. Καζαντζάκης, “ένας αληθινός δημιουργός να μη ζει και να μη διατυπώνει την εποχή του; Πώς είναι δυνατόν όλες οι ανάγκες, οι λαχτάρες και τα προαισθήματα μιας εποχής να μην συγκλίνουν και να μην συγκεντρώνονται συνειδητά και ασυνείδητα, μέσα στην καρδιά και το νου ενός ζωντανού ανθρώπου, του δημιουργού. Ο αληθινός άνθρωπος και πάνω από όλους ο δημιουργός (αυτό θα πει άνθρωπος) είναι πάντα ο πιο ευαίσθητος κι ο πιο υπεύθυνος σεισμογράφος του καιρού του “.
Πώς είναι δυνατόν πράγματι…Τελικά όλα είναι δυνατά, και φαντάζει αφελής η ερώτηση του Καζαντζάκη, όταν γνώμονας είναι η ιδιοτέλεια και η δημόσια αναγνώριση, οι διακρίσεις, η διαφήμιση, η προβολή μιας αυθαίρετης αυθεντίας που μπορεί να λέει ό,τι θέλει και όπως το θέλει, κρατώντας με νύχια και δόντια ένα ένδοξο παρελθόν, το οποίο αρχίζω να αναρωτιέμαι, βλέποντας την εξέλιξή τους αν ήταν επιλογή τους ή απλά τους έκατσε…
Στο πανεπιστήμιο, στη φιλοσοφική, μας έλεγαν, πως ο αληθινός πνευματικός άνθρωπος όχι μόνο στοχάζεται για τον εαυτό του και τους άλλους, μα και κάτι περισσότερο : δρα για τους άλλους. Σε αυτόν προπάντων εφαρμόζεται το περίλαμπρο του Λαίμπνιτς ” Ό,τι δε δρα, δεν υπάρχει”. Είχα την εντύπωση πως το χρέος αυτών που περίτρανα δηλώνουν “καλλιτέχνες καταξιωμένοι” “πνευματικοί” άνθρωποι γίνεται πολλαπλάσιο σε ώρες κρίσης, και κυρίως σε ώρες κρίσης της ανθρώπινης υπόστασης και των δικαιωμάτων της. Τότε υποτίθεται πως πρέπει να δράσει, να αγωνιστεί, να φωτίσει, να κινήσει τους νωθρούς, να καταγγείλει, να φωνάξει…..
Κάθε αληθινός δημιουργός είναι ελεύθερος, μέσα σε μια αντικειμενικότητα που του δίνει την δυνατότητα διείσδυσης και ανάλυσης των κοινωνικών συνθηκών και των αιτιών που τις προκαλούν, είναι υποτίθεται έτοιμος για μια ανήσυχη και βαθύτατη κριτική του κατεστημένου και της κοινωνίας. Ένας όμως ΑΛΗΘΙΝΟΣ δημιουργός, και η λέξη “δημιουργός” με την σημασία που της δίνει παραπάνω ο Καζαντζάκης.
Ο Κώστας Βάρναλης λέει χαρακτηριστικά “οι πραγματικοί καλλιτέχνες και πνευματικοί άνθρωποι είναι αυτοί που συνειδητοποιούν την ανάγκη αλλαγής κι ανοίγουν το δρόμο στο μέλλον…..η αληθινή τέχνη τον λαό και συνειδητοποιεί τον αγώνα του, τον χωρίζει από τους κυρίους του και τον οδηγεί στον ιδανικό του δρόμο…”
Γι’αυτό ίσως και η εμμονή από κάποιους από εμάς να επικαλούμαστε ανθρώπους που έχουν φύγει από την ζωή αλλά εχουν σημαδέψει με το έργο τους, τα λόγια τους αλλά κυρίως με την στάση της ζωής τους, τις ανθρώπινες κοινωνίες. Δεν ξέρω αν θα είχαν φθαρεί, αν ζούσαν ακόμη, υπήρξαν ευκαιρίες όμως και στις δικές τους εποχές να σιωπήσουν και να πάνε ως καλά πρόβατα με το ρεύμα πετώντας απλά κάποια βαρύγδουπη δήλωση, και δεν το έκαναν.
Κάποιοι όμως που τιτλοφορούνται δημιουργοί, πνευματικοί ταγοί, καλλιτέχνες στηρίζονται στο ότι δυστυχώς εχουν θεωρηθεί αυθεντίες, αράζουν προκλητικά στα δάφνινα στεφάνια του παρελθόντος και όποιος τολμήσει να τους κριτικάρει ή να τους αμφισβητήσει είναι ανήθικος και δεν σέβεται το έργο τους. Αλλά το χειρότερο είναι, ότι τουλάχιστον δεν σιωπούν αφού δεν έχουν τίποτε ουσιαστικό να πουν, παρά με πλήρη θεωρώ επίγνωση γίνονται υπηρέτες ενός διεφθαρμένου καθεστώτος, με το πομπώδες ύφος μιας “γνήσιας αυθεντίας”.
Ξεχνούν όμως τα λόγια του Άγγελου Τερζάκη :
“Η αντίληψη πως έτσι και κατόρθωσες να δεν έχει πια για τίποτα να γνοιαστείς, ανήκει στην ιστορία. Ανατέλλει μια εποχή που ο κάθε ενδιαφερόμενος θα πρέπει να ξέρει πως το δύσκολο δεν είναι ν’ανέβεις, αλλά να σταθείς…..οι θρασείς θα φύγουν, θα τους αποβάλει μονάχο του το σώμα της αυριανής κοινωνίας…”
