(photograph Jorge Silva/Reuters)
της Vanessa Baird
Οι μέλισσες έδωσαν τέλος
Μια μικρή ομάδα μελισσοκόμων έπληξε τον γίγαντα βιοτεχνολογίας Monsanto, θέτοντας ένα τέλος στις φιλοδοξίες της εταιρίας για καλλιέργεια γενετικά μεταλλαγμένης σόγιας σε χιλιάδες εκτάρια μεξικανικής γης. Ένας επαρχιακός δικαστής στην πολιτεία Yucatán, ακύρωσε την άδεια που είχε παραχωρήσει το κράτος στη Monsanto, που επέτρεπε την καλλιέργεια της σόγιας Roundup Ready για εμπορικούς σκοπούς, σε 253 000 εκτάρια.
Οι επιστημονικές αποδείξεις που παρουσιάστηκαν στο δικαστήριο για την απειλή που αποτελούν οι γενετικά μεταλλαγμένοι καρποί σόγιας στην παραγωγή μελιού, φαίνεται πως έπεισαν το δικαστή. Ο κίνδυνος προσδιορίζεται στη χρήση ζιζανιοκτόνου glyphosate και την περιβαλλοντική ζημιά που προκαλείται στο χώμα, το νερό και τις αποικίες μελισσών. Ο δικαστής άκουσε πως θα επηρεαστούν οι πλέον σημαντικές για τη χώρα εξαγωγές μελιού στην Ευρώπη, αν αυτό μολυνθεί από γενετικά μεταλλαγμένη γύρη.
Αγώνες κατά της Μονσάντο
Αυτό που χρειάστηκε ήταν δέκα μέρες εκτεταμένων διαδηλώσεων από μια συμμαχία αυτόχθονων ανθρώπων, εργατικών συνδικάτων, αγροτικών και γυναικείων οργανώσεων. Τον Σεπτέβριο του 2014, το Κοινοβούλιο στη Γουατεμάλα κάταργησε την μισητή στη χώρα ”Νομοθεσία Monsanto”. Αυτός ο νόμος θα μετέτρεπε τους αγρότες σε εγκληματίες αν καλλιεργούσαν καλαμπόκι και φασόλια από φυσικούς σπόρους.
Αν αυτοί οι σπόροι φυσικής προέλευσης μολύνονταν από γενετικά μεταλλαγμένους και πατενταρισμένους σπόρους ως αποτέλεσμα επικονίασης απο έντομα ή ακόμα και τον άνεμο, οι αγρότες θα έπρεπε να πλήρωναν την εταιρία για να λάβουν ειδική άδεια χρήσης των σπόρων ή αλλιώς θα αντιμετώπιζαν νομικές συνέπειες.
Γενετικά τροποποιημένες ντομάτες
Χάρη στην παρατηρητικότητα των Ευρωπαίων ακτιβιστών, το Ευρωπαϊκό Γραφείο Ευρεσιτεχνίας προχώρησε στην αφαίρεση πατέντας για τις ντομάτες της Monsanto τον Δεκέμβριο του 2014. Η συλλογικότητα ”No Patents on Seeds!” είδε πως μια πατέντα, με έξυπνη ονομασία, έδινε τη δυνατότητα στην εταιρία να τη διεκδικήσει ως μια νέα γενετικά μεταλλαγμένη εφεύρεση ντομάτας που ήταν από τη φύση της ανθεκτική σε μια μυκητίαση που ονομάζεται βοτρύτης.
”Η αφαίρεση της πατέντας ήταν μια σημαντική επιτυχια” είπε ο Cristoph Then, μέλος της οργάνωσης ”No Patents on Seeds!”. ”Ήταν λίγο ή πολύ ένας συνδυασμός απάτης, κακής εφαρμογής της νομοθεσιας που αφορά ευρεσιτεχνίες και βιο-πειρατείας. Η πατέντα θα μπορούσε να είχε χρησιμοποιηθεί από την εταιρία για να μονοπωλήσει σημαντικούς πόρους στον τομέα της γενετικής΄”.
”Μητρικές” διαμαρτυρίες
Η Zen Honeycutt είναι μητέρα τριών παιδιών, ένα από τα οποία έχει σοβαρές αλλεργίες που θέτουν τη ζωή του σε κίνδυνο. Ανακάλυψε όμως πως οι αλλεργίες και τα συμπτώματα αυτισμού του παιδιού λιγόστεψαν όταν άρχισε να δίνει στα παιδιά της βιολογικά τρόφιμα και απέφυγε γενετικά μεταλλαγμένες τροφές με ζιζανιοκτόνα. Το 2012 ίδρυσε την οργάνωση Moms Across America σε μια προσπάθεια να συνδεθεί με μητέρες που είχαν παρόμοιες εμπειρίες.
Μέσα σε δεκαοχτώ μήνες, οι μητέρες οργάνωσαν πέραν των 400 εκδηλώσεων ως μέρος μιας πανεθνικής καμπάνιας για την απελευθέρωση του ανθρώπου από τις μεταλλαγμένες τροφές. Τον Ιανουάριο του 2015, η Honeycutt ήταν ένα από τα λιγοστά άτομα που μίλησαν στο ετήσιο συνέδριο των μετόχων της Monsanto.
Η ίδια είπε στον εκτελεστικό διευθυντή Hugh Grant : ” Σε παρακαλώ να επιλέξεις μια νέα κατεύθυνση. Σταματήστε να δηλητηριάζετε τα παιδιά μας”. Στο συνέδριο, οι ψηφιακοί ακτιβιστές Sum-of-Us κάλεσαν τον εκτελεστικό διευθυντή να είναι υπόλογος σε ένα ανεξάρτητο μέλος στο διευθυντικό συμβούλιο – και όχι στον εαυτό του. Η οργάνωση As You Sow απαίτησε τη δημοσιοποίηση της λίστας που αφορά στην χρηματοδότηση πολιτικών προσώπων.
H Μonsanto στην Αφρική
”Ο παππούς μου θα γυρίζει μέσα στον τάφο του”, γράφει η Pamela Boakye. Η Αφρικανή γυναίκα κατάγεται από αγροτική οικογένεια και στηρίζει το κίνημα των αγροτών, των ψαράδων και των ακτιβιστών κατά της εισαγωγής του Νομοσχεδίου Plant Breeders (ή αλλιώς Νομοθεσία Monsanto) στην πατρίδα της, Γκάνα.
Αυτό θα απαγορεύσει στους παραδοσιακούς αγρότες να αποθηκεύουν και να ανταλλάζουν σπόρους και θα τους εξαναγκάζει να αγοράζουν ή να πληρώνουν για τη χρήση δικαιώματος σε εταιρίες σπόρων όπως η Monsanto. Οι προσπάθειες ψήφισης του νομοσχεδίου κατά τη διάρκεια του Παγκοσμίου Κυπέλου, ανατράπηκαν από τους αγρότες, τους ψαράδες και τους ακτιβιστές που κινητοποιήθηκαν με το σύνθημα Food Sovereignty Ghana.
Διεθνής στήριξη επήλθε από ομάδες όπως η Βρετανική φιλανθρωπική οργάνωση Justice Now, που οι προσπάθειές της μέσω email έκαναν 80 βουλευτές να δηλώσουν την εναντίωσή τους στο Νομοσχέδιο Monsantο, ως αποτέλεσμα της Βρετανικής -με τη στήριξη των Η.Π.Α. – συμμαχίας με το όνομα ”Πρόγραμμα Τρόφιμα και Ασφάλεια”. Ο αγώνας όμως, δεν τελειώνει εδώ.
Ο Αυστραλός αγρότης κατά της Μonsanto
Ο Steve Marsh είναι ένας Αυστραλός αγρότης βιολογικών καλλιεργειών που έχει το θάρρος να αντιμετωπίσει τη Monsanto και να συνεχίσει να αγωνίζεται ενάντια σε όλες τις πιθανότητες, παράλληλα με ένα αυξανόμενο αριθμό υποστηρικτών. Ο Steve προέρχεται από την αγροτική κοινότητα Kojonup, στη Δυτική Αυστραλία. Το 2010, η πολιτειακή κυβέρνηση αναίρεσε την απαγόρευση για καλλιέργεια γενετικά τροποποιημένης ελαιοκράμβης.
Ο γείτονάς του, ξεκίνησε να φυτεύει σπόρους της εταιρίας, κάποιοι από τους οποίους άνθισαν στη γη του Steve. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τη μόλυνση των δικών του φυτών κατά 70% και ο Steve έχασε το πιστοποιητικό βιολογικών προϊόντων. Η Monsanto υπογράφει συμφωνητικό με όλους τους καλλιεργητές γενετικά τροποποιημένων, πως σε τέτοιες περιπτώσεις δεν φέρει καμία ευθύνη.
Ο Steve αποφάσισε να παλέψει για το δικαίωμά του να καλλιεργεί μη-μεταλλαγμένα τρόφιμα και πήρε το ζήτημα στο δικαστήριο. Τον Μάιο του 2014 έχασε την υπόθεση και τώρα καλείται να πληρώσει εκατοντάδες χιλιάδων δολλαρίων για νομικά έξοδα και δαπάνες. Αλλά έχει ασκήσει έφεση στη δικαστική απόφαση με τη στήριξη του ιδρύματος Australia’s Food Foundation, που μαζεύει χρήματα και έχει δημιουργήσει καμπάνια στήριξης γι αυτή τη σημαντική υπόθεση.
Ένα αγκάθι στο πλευρό της Μonsanto
Η Vandana Shiva εδώ και πολλά χρόνια έχει πρωτοστατήσει στον τομέα της βιοποικιλότητας, των σπόρων και της αυτονόμησης της παραγωγής τροφίμων και τίθεται κατά της τάσης μονοπωλίων από εταιρίες όπως η Monsanto. Οι επαναλαμβανόμενοι ισχυρισμοί της πως οι πατέντες σπόρων της Monsanto φτωχοποιούν τους παραγωγούς στην Ινδία, είναι το αίτιο της συχνής στοχοποίησής της.
Απαντώντας σε ένα άρθρο δυσφήμισής της από τον δημοσιογράφο Michael Spectre στο περιοδικό New Yorker το 2014, η Shiva, είπε: ” Από τότε που έκανα μήνυση στη Monsanto το 1999 για τις παράνομες δοκιμές βαμβακιού Bt στην Ινδία, έχω δεχθεί απειλές κατά της ζωής μου, οι ιστοσελίδες μου έχουν παραβιαστεί και μετατραπεί σε ιστότοπους με πορνογραφικό υλικό, ο πρόεδρος ενός κολλεγίου που ιδρύθηκε από τον παππού μου έχει δεχθεί παρενόχληση. Δράσεις έχουν παρθεί για να εμποδιστεί η δουλειά της Navdanya (ένα δίκτυο αποθηκάριων σπόρων και παραγωγών βιολογικών τροφίμων) προσπαθώντας να δωροδοκήσουν τους συναδέλφους μου για να φύγουν -και έχουν αποτύχει”.
Μετάφραση: BlackCat
Πηγή: The people vs.Monsanto and other GM giants