Λιγότερο από ένας μήνας μένει μέχρι την έναρξη της δίκης των εννέα Αιγύπτιων επιζώντων από το ναυάγιο της Πύλου, οι οποίοι κατηγορούνται – μεταξύ άλλων – και ως υπεύθυνοι για το ναυάγιο. Ωστόσο, μία πιθανότατα σημαντική πηγή δεδομένων για τα γεγονότα της 14ης Ιουνίου 2023 παραμένει θολή. Και δεν είναι άλλη από τα κινητά τηλέφωνα των επιζώντων αλλά και των πνιγμένων προσφύγων.
Διαβάστε επίσης:
Ήταν 31 Ιουλίου του 2023 όταν, στο μεσημεριανό δελτίο ειδήσεων του Alpha, ο αστυνομικός ρεπόρτερ Πέτρος Καρσιώτης δήλωνε με βεβαιότητα ότι «θα κλείσει αυτή η υπόθεση» με τον έλεγχο των 21 συσκευών κινητής τηλεφωνίας που «βρέθηκαν» ότι είχαν κατασχεθεί, σχεδόν ένα μήνα νωρίτερα, από τους 104 επιζώντες του ναυαγίου της Πύλου.
Ο δημοσιογράφος, αφού αναφέρθηκε με απαξιωτικό ύφος στις τεκμηριωμένες μαρτυρίες για τη ρυμούλκηση της ψαρότρατας, λέγοντας ότι «κάποιοι εκ των διασωθέντων το ισχυρίστηκαν», ανήγγειλε ότι τα κινητά «θα δώσουν την τελική απάντηση σ’ αυτό που ισχύει, ότι δηλαδή δεν έγινε καμία προσπάθεια ρυμούλκησης».
Ταξίδι στα Κύθηρα
Κανένα όμως από τα ρεπορτάζ εκείνων των ημερών, που αναφερόταν στη (σχεδόν θαυματουργική) «ανεύρεση», δεν ανέφερε τίποτα για το «ταξίδι στα Κύθηρα», το οποίο έκαναν τα 21 κινητά, την πορεία δηλαδή «εξαφάνισης-εμφάνισης» αυτών των συσκευών στα χέρια του πληρώματος του ΠΠΛΣ-920, η οποία διήρκεσε 24 ολόκληρες μέρες.
Η ύπαρξη κινητών τηλεφώνων που είχαν κατασχεθεί από τους επιζώντες δεν αναφέρθηκε από το ΠΠΛΣ-920 στις 14 Ιουνίου 2023, την ημέρα δηλαδή του ναυαγίου. Αντίθετα, αυτά παρέμειναν πάνω στο σκάφος του Λιμενικού, μέχρις ότου, ξαφνικά, στις 7 Ιουλίου 2023, οι λιμενικοί του ΠΠΛΣ-920 αποφασίζουν να αναφέρουν ότι «ευρέθησαν», ξεχασμένα μέσα σε μία πλαστική σακούλα, εντός του ΠΠΛΣ-920, «στον χώρο ναυαγών». Ο κυβερνήτης του ΠΠΛΣ-920 παραδίδει τα κινητά στο Λιμενικό Τμήμα Κυθήρων, το οποίο ενημέρωσε σχετικά την Α´ Τακτική Ανακρίτρια Καλαμάτας που χειριζόταν την υπόθεση.
Στις 11 Ιουλίου η ανακρίτρια ζήτησε να γίνει η τυπική διαδικασία της κατάσχεσης των 21 συσκευών από το Λιμενικό Τμήμα Κυθήρων και η αποστολή τους στο γραφείο της. Αν και η κατάσχεση έγινε αυθημερόν, το «κυτίο» με τα κινητά έφτασε στο γραφείο της ανακρίτριας στις 17 Ιουλίου. Επιπλέον έξι ημέρες, δηλαδή, απαιτήθηκαν για να διανυθεί η διαδρομή 183 χιλιομέτρων από το Λιμενικό των Κυθήρων ως το δικαστικό μέγαρο Καλαμάτας, ώστε τα κατασχεθέντα κινητά να βρεθούν τελικά στα χέρια των ανακριτικών αρχών.
Όπως θα δούμε παρακάτω, ωστόσο, και οι ανακριτικές αρχές αρνήθηκαν ενεργά την εξέτασή τους ως πειστηρίων.
Πώς κατασχέθηκαν τα κινητά
Από τις μαρτυρίες επιζώντων που έχει συλλέξει το OmniaTV, τουλάχιστον δύο περιέγραψαν πώς οι άνδρες του Λιμενικού Σώματος τους κατάσχεσαν τα κινητά, αμέσως με την επιβίβασή τους στο ΠΠΛΣ-920, χωρίς μέχρι σήμερα να τους έχουν επιστραφεί ή να επιτραπεί η οποιαδήποτε πρόσβασή τους σε αυτά. Οι επιζώντες ανέφεραν πως τα κινητά τους λειτουργούσαν μέχρι και τη στιγμή που κατασχέθηκαν.
Ένας εκ των δύο επιζώντων αναφέρει πως το κινητό του κατασχέθηκε ενώ βρισκόταν στο νοσοκομείο, λίγες μόλις ώρες μετά τη διάσωσή του, ενώ ο έτερος αναφέρει πως το κινητό του κατασχέθηκε την ώρα που του προσφέρονταν οι πρώτες βοήθειες, αμέσως μετά την περισυλλογή του από τη θάλασσα.
Πηγή με γνώση των σχετικών στοιχείων αναφέρει στο OmniaTV πως στη δικογραφία δεν έχουν συμπεριληφθεί ούτε οι ιατροδικαστικές εκθέσεις για τα πτώματα που ανασύρθηκαν από τη θάλασσα την ίδια και τις επόμενες μέρες. Στις εκθέσεις αυτές θα μπορούσαν να έχουν καταγραφεί αντικείμενα που βρέθηκαν πάνω στις σορούς, ενδεχομένως και κινητά τηλέφωνα.
Η άρνηση εξέτασης των κινητών
Παρότι τελικά οι συσκευές των κινητών κατέληξαν και επίσημα σε «κυτίο» στα χέρια των αρχών, η ανακρίτρια και η εισαγγελέας που χειρίστηκαν την δικογραφία απέρριψαν το αίτημα εξέτασης των κινητών και εξαγωγής δεδομένων από αυτά.
Ο συλλογισμός της ανακρίτριας ήταν πρωτοφανής:
«… όπως προκύπτει από το σύνολο της δικογραφίας, άπαντες οι επιβαίνοντες στο αλιευτικό σκάφος (α.λ.σ.), το οποίο βυθίστηκε κατά την 14-06-2023 σε θαλάσσια περιοχή νοτιοδυτικά της Πύλου, έπεσαν στη θάλασσα και εν συνεχεία διασώθηκαν κατόπιν επέμβασης της Ελληνικής Ακτοφυλακής, με αυτόθροη συνέπεια την εισροή ύδατος εκ της θάλασσας στις κατασχεθείσες συσκευές τηλφωνικής επικοινωνίας, η οποία συνεπάγεται την αδυναμία εξαγωγής κάθε είδους αποθηκευμένων ψηφιακών δεδομένων από αυτές και ως εκ τούτου κρίνεται αλυσιτελής»
Αυτή ήταν η αιτιολογία που δόθηκε σε αίτημα που κατέθεσαν οι συνήγοροι υπεράσπισης των εννέα της Πύλου. Η «αιτιολόγηση» αυτή από πλευράς ανακρίτριας, με τη σύμφωνη γνώμη εισαγγελέα, δεν βασίζεται βέβαια σε κάποια εξέταση των κινητών, αλλά σε εικασία.
Πέρα από τα «ανευρεθέντα» 21 κινητά από τους επιζώντες του ναυαγίου, θολό παραμένει το αν θα εξεταστούν και τα κινητά του πληρώματος, τα οποία κατασχέθηκαν πολλούς μήνες αργότερα. Με αυτά τα κινητά είχαν άλλωστε καταγράψει μέρος του περιστατικού, όπως έχει αποδειχθεί από οπτικοακουστικό υλικό που προβλήθηκε σε ΜΜΕ και συμπεριλαμβάνεται στη δικογραφία.
Συσκευές UFED και άλλα γκατζετάκια
Η τακτική της αποσιώπησης ή εξαφάνισης πειστηρίων είναι προσφιλής στα σώματα ασφαλείας στη χώρα μας, είτε πρόκειται για κινητά τηλέφωνα, όπως έχει καταγραφεί επανειλημμένα σε περιστατικά επαναπροωθήσεων, είτε για ολόκληρα αυτοκίνητα και για κάμερες που όλως τυχαίως σταματούν να καταγράφουν όταν θα έπρεπε, όπως έχει γίνει στην υπόθεση της δολοφονίας του Νίκου Σαμπάνη από αστυνομικούς.
Φαίνεται πως όταν πρόκειται για την ανάδειξη πραγματικών γεγονότων – και με βαρύ τον πέλεκυ του κατηγορώ των επιζώντων για τις ευθύνες του Λιμενικού στην πρόκληση του ναυαγίου – τα σώματα ασφαλείας αποφασίζουν να μη χρησιμοποιήσουν την υλικοτεχνική τους υποδομή, όπως στην προκειμένη τις συσκευές UFED της ισραηλινής εταιρείας Cellebrite, που χρησιμοποιούνται για εξαγωγή δεδομένων από κινητά. Οι συσκευές αυτές αναφέρονται ρητά στις προδιαγραφές μιας άλλης προμήθειας λογισμικού μαζικής παρακολούθησης από το ελληνικό Λιμενικό Σώμα.
Την παραπάνω σύμβαση προμήθειας του λογισμικού μαζικής παρακολούθησης είχαν αναδείξει σε σχετικό ρεπορτάζ η δημοσιογράφος Ελίζα Τριανταφύλλου και ο ερευνητής Φοίβος Συμεωνίδης
«Κατασκοπία» στα social media και φωτογραφικές προδιαγραφές από το Λιμενικό | inside story
Για την ίδια σύμβαση μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα και σε δελτία Τύπου της οργάνωσης Homo Digitalis:
Το OmniaTV θα καλύψει την δίκη των Εννέα της Πύλου με απευθείας ανταπόκριση από τη δικαστική αίθουσα και άμεση, λεπτό προς λεπτό καταγραφή της διαδικασίας στη στήλη The Case.
